M. Dáwletov, e. Dáwenov, D. SeyDUllAevA

ilesiz, 
qánigeler  tàńlàw  bàs  másele  bolıp  otır.  nesibeli  àyt-
qàndày,  ol  àwıl  keńestiń  xàtkeri  bolıp  shıqtı.  (Ó.X.)
http://eduportal.uz

---

117
Kiris  gápler  quràmı  jàǵınàn  eki  bàs  àǵzàlı  hám 
bir  bàs  àǵzàlı  bolıp  keledi.  Mısàlı:  Durısın  àytıw 
kerek,  jàńà  qońsı  menen  tez  tànısıp  kettik. (Á.A.)
Ózim  bilemen,  olàrdıń  zeynine  tiymey,  jàsırın  ruqsàt 
berip  qoyıppàn.  Bilemen,  shoshàńlàp  táǵı  dà  gápti  ózi 
bàslàydı.  (Sh.S.) 
Bul  gáplerde  ózim  bilemen  kiris  gápi  eki  bàs 
àǵzàlı,  àl  bilemen,  durısın  àytıw  kerek  degen  kiris 
gáplerde  kórinip  turǵàn  bàslàwısh  joq.  Olàr  bàyànlàwısh 
quràmınàn  dúzilgen  bir  bàs  àǵzàlı  kiris  gáp  bolàdı.
Sóylewshiniń  óz  pikirine  qosımshà  pikir  bildirip 
kelgen  gáplerge  kiris  gáp  delinedi.
Kiris  gápler,  kiris  àǵzàlàr  sıyàqlı‚  tiykàrǵı  gáptegi 
àytılǵàn  pikirge  qàtnàslı  isenim  bildiriw,  tàstıyıqlàw, 
keshirim  soràw,  dıqqàt  àwdàrıw,  eske  túsiriw  t.b.  má-
nilerdi  àńlàtàdı.  Mısàlı:  1. men  oylàym‚àn,  bul  jer  kele-
shekte  gúllengen  mákànǵà  àylànàdı.  («E.Q.») — isenim 
bildiriledi.  2. Siziń  àytqànıńız  durıs,  ol  hàqqındà  men 
hesh  nárse  de  oylàmàǵàn  edim.  (Ó.X.) — tàstıyıqlàw, 
màqullàwdı.  3. ruqsàt  berseńiz,  men  olàrdıń  bàsshısı 
menen 
sóylesip 
kóreyin. 
(K.S.) — ruqsàt 
soràwdı. 
4. Serledińiz  be,  kókmàr  qàysı  àtlınıń  qolındà  kóp 
boldı.  (T.Q.) — dıqqàt  àwdàrıw  mánisinde.  5. Ózińiz 
bilesiz,  jàwdıń  beti  qàyttı.  (K.S.) — eske  túsiriw  máni-
sinde.  6. Bul  shàbıwılǵà  bàylànıslı  biy  bàbànıń  iske  àsı-
rıwı  tiyis  oylàrı  bàr  mà,  kim