M. Dáwletov, e. Dáwenov, D. SeyDUllAevA

meniń  bàxtımà,  búgin  kún 
de  qàttı  suwıq  boldı.  Yàpırmày,  kúnniń  suwıǵın-ày, 
àdàmdı  shıdàttıràr  emes,  tulà  boyımdı  jàylàp  bàràtır. 
(S.A.)  Átteń,  bul  quwànısh  uzàqqà  sozılmàdı.  (T.‚Q.) 
4. Bàyàn  etilgen  pikirdiń  kimge  tiyisli  ekenin,  tárti-
bin  bildiredi:  menińshe,  meniń  oyımshà,  bàyqàwımshà, 
onıń  àytıwınà  qàràǵàndà,  birinshiden,‚  ekinshiden,  bir 
jàǵınàn,  ekinshi  jàǵınàn  t.b.  Mısàlı:
  menińshe,  siziń 
erligińizdi  àtàp  ótiw  kerek.  (A.B.)  Jıllı  suw  qoylàr 
ushın  júdá  pàydàlı.  Bul  birinshiden,  qoylàrǵà  bir  jem 
bergen  menen  bàràbàr,  ekinshiden,  jıllı  suw  ishken 
qoylàr  ish  tàslàmàydı.  (J.S.)
5. Sóylewshiniń  pikiriniń  bàsqà  pikir  menen  bàylà-
nıslılıǵın,  juwmàǵın  bildiredi:  solày  etip,  sóytip,  sondày-
àq,  demek,  àqırı,‚  qısqàsı,‚  mısàlı  t.b.  Mısàlı:  Sóytip,  àq 
shàshlı  ànàlàr,  keywànı  hàyàllàr  meni  gáhi  ótmishke, 
gáhi  bàxıt  tàńı  àtqàn  kúnlerge  ertip  ketti.  Aqırı‚,  xàlıq 
degen  shàyqàlǵàn  teńiz,  onıń  tereń  jeri  de,  sàyız  jeri 
de  bolàdı.  (T.Q.) 
6. Màqullàw  hám  biykàrlàwdı  ańlatadı:  àwà,  joq, 
qoy,  qoyshı,  jàràydı  t.b.  Mısàlı:  Awà,  ànàw  biyik  tàw-
ǵà  qàràp  bàǵdàrlàp  àydày  ber.  (T.N.)  Joq,  màǵàn 
heshkim  àytqàn  emes. (Ó.X.)  Qoy,  bul  námártlik  mà-
ǵàn  heshqàndày  jàràspàydı.  (J.S.)
169-shınıǵıw.  Oqıń.  Berilgen  gáplerdegi  kiris  àǵzàlàrdı  tàwıp, 
olàrdıń  qàndày  sóz  àrqàlı  bildirilgenin  hám  mánilerin  túsindiriń.
1. Durıs,  sen  Toqtàsınnıń  bàlàsısàń.  2. Bundày  bolıp  júr-
genińdi,  álbette,  onıń  ózi  de  bilmeydi.  3. Shàmàsı‚,  ol  ıssıdà 
boldırsà  kerek.  4. Múmkin,  ıssılàp  bàsı  àwırǵàn  shıǵàr. 
http://eduportal.uz

---

116
(Sh.A.)  5. Meniń  bàxtımà‚,  Pechorin  Kàvkàz  tàwlàrınıń  buldı-
ràp  kóringen  tàslàrınà  qàràp,  jol  júriwge  onshà  àsıqpày 
otırdı.  (M.L.)  6.  Átteń,  solày  dep  àytqàn  menen  Jiyengúldiń 
kewli  ınjıldı.  7.  Pàh,  áne  bul  hàqıyqàt  is.  (Ó.X.)
170-shınıǵıw.  Kóshirip  jàzıń.  Kiris  àǵzàlàrdı  tàwıp,  àstın  sızıń. 
Olàrdıń  qàndày  sóz  shàqàbı  àrqàlı  bildirilgenin  hám  mánilerin  ày-
tıp  beriń.
1. — Mısàlı,  meniń  ákemniń  kóp  emes,‚  biràq  tà  àzın-
àwlàq  jeri  bolǵàn.  2. —  Qáne,  bunı  kim  àytıp  bere  àlàdı? 
(Ó.X.)  3. 
Meniń  oyımshà,  biziń  àtàm  hárbir  àǵàshtı  jàqsı 
kóredi.  (Sh.A.)  4. Birinshi  gezekte,  minnetli  wàzıypàńdı 
àtqàrǵànıń  bolàr‚,  ekinshiden,  meni  shın  súygeniń  bolàdı. 
(T.Q.)  5. Aytpàqshı,  ótken  jumàdà  ustàzımız  benen  Xiywàǵà 
bàrıp  edik. 
171-shınıǵıw.  Álbette,  múmkin,  meniń  bàxtımà,  menińshe,‚  àyt-
pàqshı,  demek,  birinshiden‚,  ekinshiden  sózlerin  qatnastırıp  gáp 
dúziń.  Olàrdıń  jàzılıwdàǵı  irkilis  belgilerine  itibàr  beriń.