M abduraimova, N. Abdullaeya

 
 

---

278 

---

279 
Sug‘urta kompaniyalarining oliy boshqaruv organi aksiyadorlarning umumiy 
yig‘ilishi hisoblanadi. Aksiyadorlarning umumiy hisobot yigilishi har yili, moliya 
yili tugaganidan keyin kupi bilan olti oy ichida o‘tkaziladi. Aksiyadorlarning 
umumiy hisobot yigilishida amaldagi qonun hujjatlarida nazarda tutilgan masalalar 
hal qilinadi. Aksiyadorlar umumiy yigilishining mutlaq vakolatlariga quyidagilar 
kiradi
93
: 

jamiyat ustaviga (Jamiyatning Ustav fondini ko‘paytirish bilan bog‘liq 
o‘zgartishlar va qo‘shimchalardan boshqa) o‘zgartishlar va qo‘shimchalarni 
kiritish yoki Jamiyatning yangi taxrirdagi Ustavini tasdiqlash; 

jamiyatni qayta tashkil etish; 

jamiyatni tugatish, tugatish komissiyasini tayinlash hamda oraliq va yakuniy 
tugatish balanslarini tasdiqlash; 

jamiyat Kuzatuv kengashining miqdor tarkibini belgilash, uning 
a’zolarini saylash va ularning vakolatlarini muddatidan ilgari to‘xtatish; 

e’lon qilingan aksiyalarning eng ko‘p miqdorini belgilash; 

jamiyatning Ustav fondini kamaytirish; 

o‘z aksiyalarini qayta sotib olish; 

jamiyat ijroiya organini saylash; 

jamiyat taftish komissiyasining a’zolarini saylash va ularning 
vakolatlarini muddatidan ilgari to‘xtatish; 

auditorlik tekshiruvni o‘tkazish, auditorlik tashkilotini va uning xizmatiga 
to‘lanadigan hakning eng ko‘p miqdorini belgilash to‘g‘risida qaror qabul 
qilish; 

jamiyatning yillik hisobotlarini, buxgalteriya balanslarini, foyda va zararlari 
hisobotini tasdiqlash, uning foyda va zararlarini taqsimlash; 

aksiyalarga ayirboshlanadigan qimmatli qog‘ozlarni sotib olishda 
aksiyadorning imtiyozli huqukini qo‘llamaslik to‘g‘risida qonun hujjatlarida 
nazarda tutilgan qarorni qabul qilish; 
93
David F.Babbel Anthony M. Santometro. Risk Management by Insurers: An Analysis of the Procress 2005,р.9 

---

280 

umumiy yig‘ilish reglamentnыy tasdiqlash; 

aksiyalarni maydalash va yiriklashtirish; 

jamiyat Bosh direktorini saylash, uning vakolatlarini muddatidan ilgari 
to‘xtatish. 
Aksiyadorlar umumiy yig‘ilishining mutlaq vakolatiga kiritilgan masalalar hal 
qilish uchun jamiyat ijroiya organiga berilishi mumkin emas. Aksiyadorlar 
umumiy yig‘ilishining mutlak vakolatiga kiritilgan masalalar hal qilish uchun 
Jamiyatning Kuzatuv kengashiga berilishi mumkin emas, amaldagi qonun 
hujjatlarida nazarda tutilgan masalalarni xal etish bundan mustasno. 
Aksiyadorlarning umumiy yigilishi kun tartibiga kiritilmagan masalalar bo‘yicha 
qaror qabul qilishga, shuningdek kun tartibiga uzgartirishlar kiritishga xakli emas. 
Ovozga qo‘yilgan masala bo‘yicha Aksiyadorlar Umumiy yig‘ilishining qarori 
yig‘ilishda ishtirok etayotgan Jamiyat ovoz beruvchi aksiyalari egasi bo‘lmish 
aksiyadorlarning ko‘pchilik ovozi bilan kabul kilinadi. 
Aksiyadorlarning 
umumiy 
yig‘ilishini 
utkazish 
to‘g‘risidagi 
xabar 
aksiyadorlarga ularning nomiga eng kamida 10 kun avval yozma xabarnoma 
yuborish va matbuotda tegishli axborot e’lon qilish orqali ma’lum kilinadi. 
Xabarda qonun hujjatlarida nazarda tutilgan ma’lumotlar o‘z ifodasini topishi 
lozim. Aksiyadorlarning navbatdan tashkari umumiy yig‘ilishi jamiyat kuzatuv 
kengashining karori bilan uning o‘z tashabbusiga binoan, jamiyat taftish 
komissiyasi talabiga ko‘ra, shuningdek talab taqdim etilgan sanada jamiyat ovoz 
beruvchi aksiyalarining kamida o‘n foiziga ega bo‘lgan aksiyadorning 
(aksiyadorlarning) talabi bilan o‘tkaziladi. Jamiyatning Kuzatuv kengashi 
Jamiyat faoliyatiga umumiy rahbarlik qiladi, qonun bilan aksiyadorlar umumiy 
yig‘ilishining mutlaq vakolatlariga kiritilgan masalalarni hal etish bundan 
mustasno. Jamiyatning Kuzatuv kengashi aksiyadorlar Umumiy yigilishi 
tomonidan aksiyadorlar ichidan beshta a’zo tarkibida bir yillik muddatga saylanadi. 
Aksiyadorlar umumiy yigilishi qaroriga binoan Jamiyat Kuzatuv kengashi 
a’zolariga ular uz vazifalarini bajarib turgan davrda badal to‘lanishi va (yoki) 
Kuzatuv kengashining a’zosi vazifasini bajarish bilan bog‘lik harajatlari 

---

281 
qoplanishi mumkin. Bunday badal va to‘lovlarning miqdori Aksiyadorlar umumiy 
yigilishi karori bilan belgilab qo‘yiladi.