M. A. Xujamberdiyev

54- masalaga javob.
1. Bemorlarda yurak qon tomirlari yetishmovchiligi borligini sustak 
(nitroglitserin) berilganda foyda qilishi qat’iy ravishda tasdiqlandi. Agar sustak berilganda og‘riq 
qolmasa, u holda albatta og‘riq qoldiruvchi dorilar miqdorini ko‘paytirish kerak bo‘ladi. Ayrim 
bemorlarda jismoniy zo‘riqishda og‘riq bo‘lishi, kechasi og‘riq bo‘lmasligi yurak qon 
tomirlarida skleroz va spazm borligini ko‘rsatadi. Bunday hollarda nitrongga β- 
adrenoblokatorlar ko‘shib berilsa yaxshi natija olinadi. Agar bradikardiyaga moyillik bo‘lsa, V- 
adrenoblokatorlar berish mumkin emas. 
2. Bemorga qon tomirni kengaytiruvchi 4 xil dorini berish foydasiz hisoblanadi. Nitrong 
va beta-adreno-blokatorlar berilganda, ular yurak ishini sekinlashtirishi xisobiga og‘riq qoladi. 
Yurak ishemik kasalligida yurak qon tomirlari sklerozi bo‘lsa, ularni kengaytiruvchi intenkordin 
va kurantil berilmaydi, aks holda qon oqishi susayib, stenokardiya kasalligi kuchayib ketadi. 
Bunday kasallarga kurantilni antiagregant sifatida berib bo‘lmaydi. Papaverinni amaliyotda 
yurak qon tomirlarini kengaytiruvchi dori sifatida qo‘llab bo‘lmaydi. Ba’zi paytlarda nikotinat 
kislota kondagi xolesterin miqdorini kamaytiruvchi dori sifatida ishlatiladi (bemorda xolesterin 
yuqori chegarada bo‘lganligi uchun). Amaliyotda nikotinat kislota xolesterinni kamaytiruvchi 
dori sifatida ishlatilmaydi, chunki u xolesterinni oz mikdorda kamaytiradi. Parhez ovkatlar berish 
bilan xolesterinni kamaytirish mumkin. 
55-masalaga javob.
1. Yurakning ishemik kasalligi bor bemorlarda stenokardiya xuruji 
bo‘lganda, bemorga o‘tirish yoki yotish tavsiya kklinadi, bu ularning ahvolini yengillashtiradi. 
Chunki bemor yotgan vaktida markaziy qon aylanishi yaxshilanib, yurak ishi kuchayadi va 
yurakda qon yetishmovchiligi yo‘qoladi. 
2. Yuqorida aytilganlardan tashqari, bemor kaloriyasi kam ovqat iste’mol qilishi, vaznini 
asta-sekin kamaytirishi, tuzni kam iste’mol qilishi va spirtli ichimliklar ichmasligi kerak 
(ishtahani ochadigan mahsulotlar triglitserid miqdorini va arteriya qon bosimini oshiradi). Har 
kuni badantarbiya va jnsmonii harakat qilish kerak. Jismoniy harakat o‘rtacha bo‘lsa, 
stenokardiya xuruji kamayib, arterial bosim xam dorisiz normaga qaytadi. Agar bular bemorga 
yordam bermasa, u holda sustakmite (1 tabletkadan ikki maxal) va obzidan (yurakning ishemik 
kasalligi gipertoniya bilan bir vaqtda kechsa) 20 mg dan uch max,al beriladi. Bemor dispanser 
nazoratida bo‘lishi kerak.