M. A. Azizov umumiy gigiyena va ekologiya tibbiyot kollejlari uchun o‘quv qo‘llanma To‘rtinchi nashri

suvda ko‘p miqdorda o‘sadigan bakteriyalar bo‘lganda — 30 daqiqa,

suvda sporali mikroblar bo‘lganda, kamida 1 soat. Sifatiga nisbatan suvni zararsizlantirish me’yorda xlorlash yoki ortiqcha xlorlash usullari bilan bajariladi.

Suv zararsizlantirilgandan so‘ng, uning tarkibida 0,3—

1. 
   5 mg/1 xlor qoldig‘i bo‘lsa, xlor miqdori to‘g‘ri aniqlangan bo‘ladi. Dala sharoitida suvni mikroblardan tozalashning asosiy usuli suvga me’yoridan ko‘p xlor qo‘shishdir. Bu usul oldingisiga nisbatan birmuncha afzalroqdir.
   

Bu hol suvning xlorga bo‘lgan talabini aniqlash, suvni tozalash vaqtini qisqartirish (15—20 daqiqa), loyqa va rangsimon suvlarni mutlaq zararsizlantirish, suvdagi hid va ta’mlarni yo‘qotish ham­da zaharli moddalarni kamaytirishga olib keladi.
Suvning xlorga bo‘lgan miqdori suvning fizik xususiyatlariga, ifloslanish darajasiga va epidemiologik holatiga nisbatan aniq- lanadi.
Oddiy holatda suvni ortiqcha miqdor xlor ohagi bilan xlor- laganda xlorning miqdori 10—30 mg/1 va ayrim hollarda esa 500—1000 mg/1 bo‘ladi. Suvni ortiqcha xlorlash quyidagi bos- qichlarda bajariladi:

1. 
   Xlorli ohak tarkibidagi faol xlor miqdorini aniqlash, undan tarkibida 1 % faol xlor tutgan eritma tayyorlash.
   
2. 
   Ma’lum miqdordagi suvni mikroblardan tozalash uchun zarur bo‘lgan xlorli ohak miqdorini aniqlash.
   

3. 
   - M.A. Azizov
   

81

4.