Луғат. Тузувчилар: Абулқосимов Ҳ. П., Абулқосимов М.Ҳ

Меркантилизм илмий - назарий оқими 
тарафдорлари 
одамларнинг, жамиятнинг бойлиги (пулдан, олтиндан иборат 
бойлик) савдода, асосан ташқи савдода–муомала жараёнида 
пайдо бўлади, кўпаяди, савдода банд бўлган меҳнат унумли 
меҳнат, бошқа меҳнатлар эса унумсиздир, деб тушунтиради. 
Кейинчалик айирбошлаш яъни савдо жараёнида ҳеч қандай 
бойлик яратилмаслиги, қийматнинг кўпаймаслиги маълум 
бўлиб қолди. Фақат айрибошлашнинг эквивалентлик тартиби, 
яъни тенг меҳнатга тенг меҳнат мувозанати бузилган тақдирда 
бойлик бировлар фойдасига қайта тақсимланади, натижада 
кимдир бойиб, кимдир қашшоқлашиб боради. 
МЕРКОСУР (Жанубий умумий бозор)
– ҳукуматлараро 
ташкилот бўлиб, 1991 йилда Асунсьон шартномаси асосида 
ташкил топган. Унга Аргентина, Бразилия, Парагвай ва 
Уругвай 
киради. 
Чили 
ташкилотда 
1966йилдан 
ассоциациялашган аъзо мақомида, Боливия кузатувчи 
мақомида ушбу ташкилот фаолиятида иштирок этмоқда. 
Ташкилотнинг асосий мақсади товарлар, хизматлар, ишлаб 
чиқариш маҳсулотлари билан эркин алмашув, умумий ташқи 
тарифларни ўрнатиш,аъзо мамлакатлармакроиқтисодий сиёсат 
йўналишларини мувофиқлаштириш ва айрим иқтисодий 
секторларни ривожлантиришдан иборатдир. 1995 йил 17 
декабрдаги қўшимча баённомага мувофиқ аъзо мамлакатлар 

---

- 243 - 
ўртасида умумий бозорни ташкил этиш йўлидаги биринчи 
босқич сифатида эркин алмашув ҳудуди ташкил этилган. 
Меҳнат – 
бу инсоннинг бирон - бир мақсадга мувофиқ 
ижтимоий фойдали фаолиятидир. 
Меҳнат биржаси
– ишчилар ва тадбиркорлар ўртасидаги 
ишчи кучини олди-сотди битимини тузишда воситачиликни 
амалга оширувчи ва ишсизларни рўйхатга олувчи муассаса. 
Меҳнат биржаси қуйидаги вазифалари бажаради: а) 
ишсизларни рўйхатга олиш; б) ишсизларни мос ўринларда иш 
билан таъминлаш; в) иш билан таъминланмаганларни қайта 
ўқитиш ва янги касбга тайёрлаш; г) ишсизларни ижтимоий 
ҳимоялаш.