Луғат. Тузувчилар: Абулқосимов Ҳ. П., Абулқосимов М.Ҳ

Институт 
– инсонлар томонидан барпо этиладиган ва 
ўзаро ҳамкорликни таркибловчи сиёсий, иқтисодий ҳамда 
ижтимоий меъёрлар ва қоидалар.
 
Институт
– бу жамият 
аъзолари ўртасидаги ўзаро муносабатларни белгилаб берувчи 
расмий қоидалар ва норасмий нормалар тизими. 
Институтопровайдер
– неоинституционал назария 
доирасида – ишлаб чиқариш институтлари ва келишувлар 
ишлаб чиқувчиси ва тарқатувчиси ролини, институтлар 
инкубатори ролини (тегишли институционал муҳитда янги 
институтларни етиштириш), якка тартибдаги институционал 
интегратор ролини (ушбу нормага амал қилувчилар таркибига 
янги 
индивидларни 
жалб 
қилиш) 
бажарган 
ҳолда 
неоинституционал таркибга таъсир кўрсатувчи ташкилот. 
Институтционализм 
тарафдорлари 
(Т.Веблен, 
Ж.Гелбрейт) фикрига кўра хўжалик юритувчилар ўртасидаги 
муносабатлар нафақат иқтисодий, балки ноиқтисодий омиллар 
таъсирида вужудга келади. Шу сабабли иқтисодиётга 
муассасавий ўзгаришлар орқали ҳам таъсир кўрсатиши 
мумкин. 
Институционал вакум
– бу илгариги хўжалик тизимини 
бошқариш механизмининг тугатилиши ва янги механизмнинг 
мавжуд эмаслиги туфайли институционал тизимда энг кам 
трансакция 
харажатларига 
эга 
битимларнинг 
амалга 
оширилишини қўллаб-қувватлашга қодир бўлган расмий 
институтларнинг мавжуд эмаслиги ёки етишмаслиги. 
Институционал матрица
– бу тарихан барқарор 
шаклланган, дастлабки давлатларнинг пайдо бўлишини ва 
барча 
кейинги 
институционал 
тузилмаларнинг 
ривожланишини белгилаб берган, ўз навбатида, моҳияти 

---

- 156 - 
ҳамон сақланиб қолган бирламчи моделни такрор яратишга 
хизмат қилувчи базавий ижтимоий институтлар тизими.