Lubnon aslli romannavis, faylasuf, shoir va musavvir Jubron Xalil Jubronning (1883 1931) adabiy-falsafiy merosi zamonaviy arab adabiyoti va falsafasi tarixida muhim o’rin egallaydi

Lubnon aslli romannavis, faylasuf, shoir va musavvir Jubron Xalil Jubronning (1883 — 1931) adabiy-falsafiy merosi zamonaviy arab adabiyoti va falsafasi tarixida muhim o’rin egallaydi. Uning asarlari, ayniqsa, e’tiboringizga havola etilayotgan «The Prophet» (bizning talqinimizda — «Al Mustafo») nomli badialar kulliyoti G’arbu Sharqda mutanosib tarzda keng shuhrat qozongan.
Adibning nomi haqli ravishda Nitshe, Yung, Gyote va Emerson kabi atoqli namoyondalar qatorida tilga olinadi. Xalil Jubron asarlarida Haqiqat va Go’zallik, Mangu Qalb va Tangri Muhabbatining har dam mushtarakligi tarannum etiladi, musiqaga yo’g’rilgan satrlari aro mutelikning har qaysi ko’rinishlariga barham berishga, avomlikdan xalos bo’lib, nihoyat musaffolikning chin yo’liga qadam qo’yishga da’vatlar yangraydi. O’z o’rnida, badiiy qiymati ham yuksak ushbu da’vatlarni his eta olish kishiga ko’p narsalar va’da etadi.
Benazir adib asarlaridan ayrim namunalar avvalroq o’zbek o’quvchilari hukmiga havola etilgan. Bularning barchasi xayrli ishlar, ammo istihola shuki, badiiy tarjima san’atning bir turi ekan, bu san’at qo’yadigan yuksak talablar zalvori aslo unutilmasligi lozim. Lozim bo’lsa, asliyat bitilgan tilda yetarlicha yangray olmagan, ehtimol asar muallifi o’zining ham shu sabab ko’ngli to’lmagan nuqtalarni anglab, asliyatdan ham go’zalroq tarzda ifoda eta bilmoq kerak. Munosib asar o’ziga yarasha munosib tarjimani talab etadi. Agar shu talab bajarilsa, demak, ko’pchilik nazaridagi tarjima tushunchasi boshqa bosqichga o’sib o’tadi, bu holda boshlang’ich asar boshqa tilda qayta yaratiladi, bu holda boshlang’ich asarning boshqa tildagi muqobil, ehtimol, yana ham go’zalroq talqini dunyoga keladi.
Ayni shu yuksak talablarni nazarda tutib, adibning eng sara asari tarjimasiga qo’l urdik. «The Prophet» («Payg’ambar») nomi bilan tanilgan ushbu lirik-falsafiy badialar kulliyotini mo»tadilroq tarzda «Al Mustafo» deb nomladik. Qatlarida betakror ohanglar va badiiy-falsafiy timsollar yashirin ushbu asar o’quvchi qalbini tebrata olsa, mamnun bo’larmiz.