Лрмакогнозия фармаи'втика и н с т и т у т д а р и


Д О Р И В О Р У С И М Л И К Л А РН И ТА Й ЕРЛА Ш



Download 28,57 Mb.
Pdf ko'rish
bet7/660
Sana25.02.2022
Hajmi28,57 Mb.
#274317
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   660
Bog'liq
Фармакогнозия. Холматов Х (1)

Д О Р И В О Р У С И М Л И К Л А РН И ТА Й ЕРЛА Ш
<ПОкорида курсатиб утилганидек, кимёвий фармацевтика саноати, 
Гален лабораториялари ва дорихоналар эхтиёжини кондириш 
максадида хар йили куп микдорда доривор усимликлар махсулоти 
тайёрланади. Махсулотлар асосан ёввойи холда усадиган доривор 
усимликлардан йигилади. Йил сайин доривор усимликлар махсулоти- 
га булган талаб ортиб бормокда.
Шунинг учун тайёрланадиган 
махсулотнинг микдори хам 
ошмокда. Агарда 1966 йилда Собик Иттифокда йигилган доривор 
усимликлар махсулотининг хаммасини 100 % деб кабул килсак, бу 
курсаткич 1975 йилда — 127 %, 1980 йилда — 154,7 % га, 1990 йил-
* Государственный реестр лекарственных средств, разрешённых для;применеиия 
в медицинской практике и к промышленному производству (РУ ) 
по состоянию на
1 января 1990 года. М., 1991.
15


да — 333,6 % га етган ва 2000 — йилга келганда эса 374 % га етиши 
кутил мокда эди.
ё в в о й и
холда усадиган доривор усимликлар захираси х,ар Канча 
куп булмасин, йилдан-йилга ;усиб бораётган талабни кондириш хамда 
табиий шароитда усадиган усимликларни саклаб колиш учун уларни 
йигишни тугри уюштирилиши керак ва махеулотларнинг тайёрлашни 
илмий асосланган катъий реж ага риоя килинган холда олиб бориш 
зарурдир^Х
Доривор усимликларни тайёрлашда куйидаги ишлар б а ж а р и - . 
лади:
1. Доривор усимликларни тайёрлаш ишини уюштириш.
2. Махсулотни йигиш.
3. Йигилган махсулотни куритиш.
4. Йигилган махсулотни стандарт холига келтириш.
5. Махсулотларни идишларга жойлаштириш (упаковка килиш ).
6 . Махсулотларни транспорт воситалари билан жунатиш.
7. Дориво махсулотларни саклаш.
Доривор Усимликларни тайёрлашни уз вактида тугри уюштириш 
катта ахамиятга эга булиб, одатда бу иш билан туман марказий 
дорихонаси (РМ Д -Ц РА ) шугулланади. Туман худудида доривор 
усимликлар махсулотини тайёрлаш ишларини уюштириш билан 
Р М Д да катта провизор — фармакогност лавозимидаги мутахассис, 
агарда бундай лавозим булмаса, у холда дорихона мудирининг 
уринбосари ёки шу вазифани бажариш юкланган бирор бошка 
мутахассис шугулланади.
Р М Д д а туман буйича доривор усимликларни тайёрлашни 
уюштиришга жавобгар мутахассис куйидагиларни баж арад и ва 
ташкил килади:
— туман буйича доривор усимликларнинг тайёрлаш режасини 
билиш ва уни туманда йигиш мумкин булган доривор махсулот 
миадорига солиштирган холда аниклаш;
— туман рузномаси ва радиоси оркали халк уртасида кандай 
доривор усимликлар качон, кандай килиб, каерда йигилиши, 
куритилиши, сотиб олиш бахоси хамда каерга топширнлиши 
лозимлиги тугрисида тулик ахборот берадиган тегишли тушунтириш 
ишини олиб бориш;
— худди шу курсатилган масалаларни тулик акс эттирган 
ва ра ка л ар чоп эттириш ва уни ахоли к^п йигиладиган, х,аммага яхши 
куринадиган ерларга осиб куйиш;
— дорихона кошида доривор усимликлар тайёрловчилар учун 
киска муддатли укиш (тушунтириш) ни ташкил этиш;
— доривор усимликлар куп усадиган жойларни ва захирасини 
аниклаш;
— доривор махсулотлар йигиладиган ерни аниклаш; доривор 
махсулотларни йигишга танланган жой транспорт воситаси катнови 
учун кулай ва ахоли яшайдиган ердан олис булмаслиги керак. Чунки 
доривор махсулотларни йигишга ишдан буш булган ерли ахоли, 
мактаб укувчилари ва пенсионерлар ж алб этилади;
16


— доривор махсулотларни тайёрлашни ташкил этиш;
— йигилган доривор мах,сулотни уша жойда куритишни ташкил 
килиш. Агарда махсулотни йигилган жойида куритишни имкони 
63/лмаса, у холда уни зудлик билан курит^ладиган ерга транспорт 
воситасида етказиш ва куритишни ташкил этиш.
Доривор уасимликлар махсулотини тайёрлаш тегишли, вако- 
латли махкамалар тасдиклаган катъий режа буйича олиб борилади. 
Бу ишни р еж алаш да доривор усимликларни табиий усиш жойида 
йук, б^либ кетмаслигини ва уларни мухофаза килишнинг бошка чора- 
тадбирлари хам хисобга олиниши керак:
— режаланган микдордан ортикча тайёрламаслик;
— доривор Усимлик махсулотини ф ак ат курсатилган ва р е ж а ­
ланган даладан йигиш хамда йигиладиган далани хар йили коидага 
биноан алмаштириб туриш;
— доривор махсулотни йигиш режаси уни эксплуатацион 
захирасидан ортикча булмаслигига риоя килиш;
— куп йиллик утли усимликлардан доривор сифатида унинг ер 
устки кисмидан фойдаланиладиган булса уни илдизи билан сугуриб 
олмаслик яъни бу доривор усимликни табиатда 
йук булиб 
кетишининг олдини олиш.
Х,озирги вактда доривор усимликлар хамма худудларда тайёрла­
нади. Аввалда бу ишлар Украина,.Беларус республикалари, Кавказ 
ва Россиянинг Оврупо кисмидаги вилоятлар, мухтор жумхуриятлар 
ва улкаларида яхши йулга куйилган эди.
Улуг Ватан уруши йилларида Собик Иттифокнинг доривор 
усимликлар тайёрлаш буйича асосий туманлари хисобланган гарбий 
кисми фашист боскинчилари томонидан вактинча босиб олинган 
даврда доривор махсулотлар Урта Осиё республикаларида, Козогис- 
тон ва Сибирда тайёрлана бошланди. Кейинчалик бу республикалар 
хам доривор усмиликлар тайёрланадиган асосий туманларга ай- 
ланди.
Доривор усимликларни тайёрлаш, кайта ишлаш хамда устириш 
билан куйидаги идоралар шугулланади:
1. Узбекистан республика махкамаси — «Узбекбирлашув»нинг 
ёввойи холда усадиган усимликлар махсулоти тайёрловчи Бош 
бошкармаси республикада доривор усимликлар махсулотларини 
тайёрлаш ишларини режалайди, доривор махсулот микдорини ва 
йигиладиган далаларни аниклайди хамда рахбарлик килади.
2. Согликни саклаш вазирлигининг собик Иттифок «Фармация» 
ишлаб чикариш бирлашмаси бошкармаси. Согликни саклаш вазирлиги­
нинг «Фармация» ишлаб чикариш бошкармаси ва уни идоралари 
турли доривор Усимлик махсулотларини катта микдорда тайёрлай- 
ди. Масалан, кайиннинг кора замбуруги — чага, марваридгул, 
маккаж^хори оналик устунчаси 
(соколи, лопуги), тогжамбил, 
буймодарон, аччик шувок ва б о ш к а л а р ^ Н а ъ м а т а к мевасини эса 
йилига 700—800 тоннагача йигадиЪ
О^збекистон республикасининг «Дор и-дар мои» давлат акциятерлик^ 
жамияти хар йили 21 тур доривод у е д щ л д а а р д а ^ г ^ ^ Т О ^ т о н н а г а |


якин доривор махсулотлар тайёрлайди. Жумладан, далачой, аччик 
шувок, 
буймодарон, 
зубтурум, 
оккалдирмок, 
газанда, 
дала 
киркбугими. майда гулли торрайхон, маккажухоринкрг оналик 
устунчаси,^ а ъ м а т а ф мев’асиМГа
Д'оривор усимликларни йиршш^ЙиМн -дам» республикшйиз!^ 
карашли урмон хужалик вазирлиги, кишлок хужалик вазирлиги, 
овчилик хужалиги ва бошка махкамаларнинг тегишли бошкармала- 
ри 
хам 
шурулланадн. 
Бу 
идоралар 
узл а р ига 
бириктирилган 
худудларда усадиган доривор усимлиТ?*'1йахсулотларини йигиб 
тегйшли корхоналар (фармацевтика саноати, _ дорихоналар бош- 
кармаси ва бошкалар) га топширади.^>

Download 28,57 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   660




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish