Loyihalash mazmuni va ishlab chiqarish asoslari Xom-ashyo, moddalar va tayyor maxsulot tasnifi Texnologik jarayon tasnifi

Vodorod sulfiddan oitingugurt ishlab chiqarish
Ayrim gaz konlaridan chiqadigan tabiiy gaz tarkibida ma'lum miqdorda (Orenburg, Astraxan gazlarida 6-29 % gacha, Muborak gazlarida 5 % gacha H₂S bo'ladi) vodorod sulfid gazi bo'ladi. Vodorod sulfid zaharIi bo'lgani uchun bunday gazlardan foydalanib bo'lmaydi. Tabiiy gaz tarkibidan H₂S ni ajratib oIinsa, so'ngra tozalangan gazdan foydalanish mumkin. Tabiiy vodorod sulfidli gazlami H₂S dan gaz oltingugurti olish texnologiyasi ancha takomillashgan bo'lib, shu usulga asoslangan yirik gaz oltingugurti zavodi Muborak shahrida 1974- yilda quriIib ishga tushirildi. Bu zavod yiliga 500 ming t. oltingugurt ishlab chiqarmoqda. Vodorod sulfidli tabiiy gazlar maxsus qurilmalar yordamida mono- va dietanolamin bilan absorbsiyalab tozalanadi. Gaz adsotbent eritmasi(18,25 % Ii) bilan to'qnashganda quyidagi kimyoviy reaksiyalar ketadi:
2R₂NH + H₂S →(R₂NH₂)₂S
(R₂NH₂)₂S+ H₂S→ 2R₂NH₂HS
2R₂NH + H₂O+CO₂→ (R₂NH₂)₂ CO₂
(R₂NH)₂CO₃ + H₂O+CO₂→2R₂NH₂HCO₃
Bunda, R, -OH-CH₂-CH₂ - guruhidir.
Absorbsiyalangan gazlar 120-125°C haroratda to'liq desorbsiyalab ajratib olinadi. Olingan H₂S dan oltingugurt ajratib olinadi. Vodorod sulfiddan oltingugurt olishjarayoni, H₂S ni havo kislorodi bilan chala oksidlashga Klaus usuliga asoslangan bo'lib, ikki bosqichdan termik va katalitik bosqichlardan iboratdir.
Termik bosqichdan H₂S yuqori haroratda yoqiladi, kattaliktik bosqichda esa H₂S chala oksidlanadi, bu reaksiyani umumiy holda quyidagicha yozish mumkin: