|
6-§. Saylov komissiyalarining davlat organlari va jamoat birlashmalari
bilan hamkorligi
Saylov komissiyalarining davlat organlari, jamoat birlashmalari bilan yaqindan
hamkorlik qilishi saylovlarni muvaffaqiyatli o’tishini ta’minlaydi. Saylov
komissiyalarining davlat organlari, jamoat tashkilotlari bilan hamkorligi huquqiy
asosga ega. Hamkorlikning asosiy holatlari qonunlarda ko’rsatilgan.
Masalan: Markaziy saylov komissiyasi to’g’risidagi va saylov to’g’risidagi qonunlarda
Markaziy saylov komissiyasi, vazirliklar, davlat qo’mitalari va idoralar, mahalliy davlat hokimiyati
organlari, davlatning boshqa organlarining saylovga tayyorgarlik ko’rish va ularni o’tkazish bilan
bog’liq masalalar yuzasidan axborotini eshitishi ko’rsatilgan.
107
Хuddi shunday vakolat okrug saylov komissiyalari va viloyat, tuman, shahar
saylov komissiyalarida ham mavjud.
Masalan, okrug saylov komissiyalari va tegishli hududiy saylov komissiyalari o’z hududi
doirasida yuqoridagi organlarning axborotini eshitishi mumkin.
Qonunlarda birorta vazirlik va qo’mita yoki idoraning nomi ko’rsatilgan
bo’lmasada, saylovga tayyorgarlik ishlarida ishtirok etuvchilar doirasi juda keng
bo’lishi mumkin. Saylovlarga tayyorgarlik ko’rish va o’tkazish ishlarida aloqa
idoralari, transport xizmati idoralari ishtirok etmasligining iloji yo’q. Saylovlarni
tashkil qilish va o’tkazish xavfsizlik bilan bog’liq, buni ta’minlash ichki ishlar
organlari zimmasiga yuklanadi. Saylov komissiyalari ular bilan yaqindan hamkorlik
qiladi. Saylov komissiyalarining tashqi ishlar idoralari bilan aloqasi, hamkorligi
mavjud. Chunki xorijiy mamlakatlarda fuqarolar ham saylovlarda ishtirok etadi.
Saylovchilarning ro’yxatini tuzish, ovoz qabul qilish, natijalarni aniqlashda
diplomatik muassasalarning roli muhimdir. Chet davlatlar va xalqaro tashkilotlar
kuzatuvchilarining mamlakat hududiga kelishi tashqi ishlar organlari ishiga bog’liq.
Saylov komissiyalari davolash muassasalari, dam olish maskanlari ma’muriyati bilan,
harbiy qism qo’mondonligi bilan yaqindan hamkorlik o’rnatadi. Saylov
uchastkalarini binolar bilan ta’minlash va boshqa ashyolar bilan ta’minlashda
mahalliy ijro organlari alohida ishlarni olib boradi.
Saylov to’g’risidagi qonunlarda saylov komissiyalarining qonuniy talablarini
davlat organlari, idora, tashkilot, muassasa, korxonalar ko’rib chiqishi, tegishli
muddatlarda javob berishi, bajarishi zarurligi belilangan. Yuqoridagi ta’kidlar jamoat
birlashmalariga ham tegishlidir. Saylov komissiyalari prokuratura organlari bilan
yaqindan hamkorlik qiladi. Saylov qonunlarini ijrosini nazorat qilish davomida jiddiy
qonun buzilishi holatlari aniqlangudek bo’lsa, materiallarni prokuratura organlariga
oshiradi. Saylov komissiyalarida qonuniylik prinsipi amal qilinishini fuqarolar
huquqlari buzilmasligini ta’minlashda sud organlari muhim rol o’ynaydi. Sudlar
saylov komissiyalari ustidan tushgan shikoyatlarni alohida tartibda ko’rib chiqadi.
Saylov komissiyalarining jamoat birlashmalari bilan aloqasida siyosiy partiyalar bilan
aloqasi, hamkorligi alohida ahamiyatga ega. Saylovchilarning belgilangan
mikdordagi imzosini to’plagach Markaziy saylov komissiyasi siyosiy partiyalarga
saylovlarda ishtirok etishlariga ruxsat beradi. Tegishli komissiya majlislarida siyosiy
partiyalar saylovga tayyorgarligi haqida axborot beradi. Markaziy saylov komissiyasi
siyosiy partiyalardan ko’rsatilgan nomzodlarni ro’yxatga oladi. Siyosiy partiyaning
kuzatuvlariga, vakolatli vakillarga saylov jarayonlarida ishtirok etish uchun ruxsat
beradi. Siyosiy partiyalarga saylovda ishtirok etish uchun teng imkoniyatlar yaratib
beradi. Saylov komissiyalari fuqarolarning o’zini o’zi boshqarish organlari bilan
yaqindan hamkorlik qiladi. Bu hamkorlik tuman va shahar Kengashlariga
fuqarolarning o’zini o’zi boshqarish organlari tomonidan nomzod ko’rsatishda, o’zini
o’zi boshqarish organlari uchastka saylov komissiyalariga saylovchilar ro’yxatini
tuzishda yordam berishda ko’rinadi.
108
Saylov komissiyalari oqibat natijada fuqarolarning saylov huquqlarini himoya
qiladi, ta’minlaydi hamda saylovlarni tayyorlaydi va o’tkazadi
1
. Bu ularning eng
muhim va e’tirof etilgan vazifalaridir.
Do'stlaringiz bilan baham: |
