6-§. O’quv kursining boshqa fanlar va o’quv kurslari bilan munosabati
Hech qaysi fan alohida, boshqalardan mutlaqo holi, ajralgan holda
rivojlanmaydi va oldiga qo’ygan vazifalarni bajara olmaydi.
“Saylov huquqi” o’quv kursi ma’lum ijtimoiy munosabatlar, ularni tartibga
soluvchi normalar haqidagi bilimlardan iborat ekan, bu bilimlar boshqa fanlarda ham
u yoki bu darajada mavjud bo’ladi.
Avvalo, “Saylov huquqi” – huquqiy institut, shuningdek fuqarolarni siyosiy
huquqlari ekan, bu masalalarni o’rganuvchi, ularning nazariy qoidalarini o’zida
mujassam qilgan, “Davlat va huquq nazariyasi” fani bilan yaqin munosabatda
bo’ladi. Chunki huquq, huquqiy munosabat, huquq sub’ekti, qonuniylik kabi
kategoriyalar “Davlat va huquq nazariyasi” fanining predmetidir. “Saylov huquqi”
o’quv kursi esa umumiy nazariy qoidalarga tayangan holda shu masalalarni “Saylov
huquqi” doirasida yanada aniqlashitirib, o’ziga xos xususiyatlarni aniqlab o’rganadi.
“Saylov huquqi”ni huquqiy institut sifatida mavjud bo’lishi, shakllanishi, uni
konstitusiyaviy institut darajasiga aylanishida rivojlanish bosqichlarni “Davlat va
huquq tarixi” fani o’rganadi va tegishli bilimlarni beradi. “Saylov huquqi”ning
rivojlanish bosqichlari unga ta’sir qiluvchi sharoitlarni o’rganishda “Saylov huquqi”
o’quv kursi “Davlat va huquq tarixi” bilimlariga tayanadi.
Vaqt o’tishi, ijtimoiy munosabatlarning rivojlanishi saylov huquqining bir
mamlakat doirasidan chiqib, xalqaro ahamiyat kasb etishiga olib keldi. “Saylov
huquqi”ning asosiy prinsiplari saylovdagi xalqaro andozalar xalqaro hujjatlarda
belgilanib, “Xalqaro huquq” fani predmetini tashkil etadi.
Shu tufayli “Saylov huquqi” o’quv kursining “Xalqaro huquq” bilan o’zaro
munosabati vujudga keldi.
“Saylov huquqi” konstitusiyaviy-huquqiy munosabat u konstitusiyaviy
huquqning bir institutidir deb ta’kidlandi. Bu esa “Saylov huquqi”o’quv kursini
“Konstitusiyaviy huquq” fani bilan chambarchas aloqasini, o’ta uzviy munosabatini
bildiradi. Saylov huquqining tamal toshi, asosi “Konstitusiyaviy huquq”da belgilab
qo’yilgan. Saylov-huquqiy munosabatlar, ularning sub’ektlari, saylov huquqining
asosiy prinsiplari, saylov o’tkazish muddatlari va saylovning asosiy qoidalari
konstitusiyaviy normalar bilan bir qadar tartibga solingach, “Saylov huquqi” ularni
yanada aniqlashtirib, kengaytirib tartibga soladi.
“Saylov huquqi” o’quv kursi boshqa huquqiy fanlar: “Jinoyat huquqi”,
“Ma’muriy huquq”, “Moliya huquqi”fanlari bilan ham munosabatda bo’ladi. “Jinoyat
huquqi” va “Ma’muriy huquq” fanlarida fuqarolarning saylov huquqlari buzilganligi
uchun javobgarlik belgilangan.
21
Do'stlaringiz bilan baham: |