Loyiha O‘zbekiston respublikasi adliya vazirligi toshkent davlat yuridik universiteti

7. Hujjatlarning qalbaki blankasini yasash. 

Bu usul ko‘p hollarda shaxsiy hujjatlarni (oliy yoki o‘rta ma’lumot 

haqidagi 

diplomlar, 

mashina 

pasporti 

va 

shaxsiy 

haydovchi 

guvohnomalari)  tayyorlashda,  shuningdek,  pul  va  qimmatbaho 

qog‘ozlarni 

(obligatsiya, 

lotoreya, 

chek, 

veksel 

kabilar) 

qalbakilashtirishda  ishlatiladi.  Jinoyatchilar  blankalarni  yasashda 

rassomchilik,  poligrafiya  hunarlarini  ishlatish  bilan  birga  turli  moslama 

stanok va texnik jihozlardan foydalanadilar. Soxta blankadagi tipografik 

yozuvlar  umum  standart  tuzilishidan,  bo‘yoqning  tarkibi,  rangi,  yozuv 

harf  tuzilishi  bilan  farq  qiladi.  Blankaning  yasalishida  qo‘llanilgan 

material,  bo‘yoq  elim,  tarkiblari  ham  guruh  mansubligi  jihatdan  farq 

qiladi. 

Soxta pul va qimmatli qog‘ozlarni yasashda quyidagi belgilar hosil 

bo‘ladi: maxsus himoya vositasini bajaruvchi qog‘ozning ichki va sirtqi 

qatlamidagi  mikroskopik  kashta  va  matnning  yo‘qligi,  qog‘ozning 

tarkibiga  kiruvchi  kimyoviy  vositalarning  boshqacha  turi  ishlatilishi  va 

boshqalar. 

Jinoyatchilar  hujjatlarni  soxtalashtirishda  bir  necha  hujjatning 

qismlarini  o‘zaro  montaj  qilish  usuli  va  hozirgi  zamonaviy  texnik 

jihozlarini ham ishlatadilar. 

Qalbakilashtirilgan hujjatlarning yuqorida ko‘rsatilgan alomatlarini 

kuzatish va aniqlash uchun kriminalistik texnikada ishlab chiqqan uslub 

va  uslubiyotlarni  egallamoq,  shuningdek,  zamonaviy  texnik  vositalarini 

qo‘llay bilmoq zarurdir.