Lotin tili va tibbiyot terminologiyasi fani fe’L. Umumiy ma’lumotlar. Buyruq mayli. Mavzusi

Fe’lning buyruq mayli ko‘plik soni (IMPERATĪVUS PRAESENTIS PLURALIS)

• Buyruq mayli ko‘plik sonini hosil qilish uchun fe’lning negiziga I,II,IV tuslanishda “-te”, faqat III tuslanish fe’l negiziga “-ite” qo‘shimchasini qo‘shish kerak, Masalan:

Infinitīvus	Negiz	Imperatīvus
curāre – davolamoq	curā-	curāte – davolang
docēre – o‘qitmoq	docē-	docēte – o‘qiting
solvĕre – eritmoq	solv-	solvĭte – eriting
audīre – eshitmoq	audī-	audīte – eshiting

• Fe’lning buyruq mayli inkor shakli I shaxs birlik sonida nolo –tilamayman, II shaxs birlik sonida noli -tilamaysan, II shaxs ko‘plik sonida nolite -tilamaysiz so‘zlaridan so‘ng asosiy fe’lning noaniq shakli yozilib hosil qilinadi:
• Nolo sanare –davolamaylik. –I shaxs birlik
• Noli sanare –davolama. – II shaxs birlik
• Nolite sanare -davolamang. – II shaxs ko’plik

Fe’lning buyruq mayli INKOR SHAKLI (IMPERATĪVUS PRAESENTIS)

Fe’lning lug‘ati

• І tuslanish
• colo, colātum, āre –suzmoq
• do, datum, dare –bermoq
• erro, errātum, āre –xato qilmoq
• praepăro, ātum, āre -tayyorlamoq
• signo, ātum, āre -belgilamoq
• ІІ tuslanish
• misceo, mixtum, ēre -aralashtirmoq

Fe’lning lug‘ati

• ІІІ tuslanish
• divĭdo, divīsum, ĕre –bo‘lmoq
• solvo, solūtum, ĕre -eritmoq
• infundo, fūsum, ĕre –quymoq
• sumo, sumptum, ĕre –ichmoq
• praescrībo, scriptum, ĕre –yozib bermoq
• verto,versum,ĕre –(orqasiga) aylantirib qaramoq
• ІV tuslanish
• audio, ītum, īre –eshitmoq
• nutrio, ītum, īre -ovqatlantirmoq