|
Ўзбекистон Республикаси “Реклама тўғрисида”ги
Қонуннинг вазифалари бўлиб:
юридик ва жисмоний шахслар ёки маҳсулотлар тўғрисида ахборот
оқимини шакллантириш
тадбиркорлик ва истеъмол маданиятини такомиллаштириш
рекламанинг давлат ва жамоат манфаатларига, ахлоқ ва
маънавиятнинг умумэътироф этилган нормаларига, юридик ва
жисмоний шахсларнинг ишчанлик обрўсига,
атрофмуҳитҳолатигатажовузиданҳимояланишчораларинитаъминлаш
маҳсулотнинг характери, тайёрланиш усули ва жойи, истеъмол
хусусиятлари, сифати ва бошқа тавсифлари, уни реализация қилиш
шартларига кўра истеъмолчиларни чалғитадиган ёлғон ёки ноаниқ
маълумотлар реклама воситасида тарқатилишининг олдини олиш
125
Шунингдек,
мазкур
қонунда
реклама
муносабатлари
субъектлари
(реклама
берувчи,
реклама
тайёрловчи
ва
тарқатувчи)нинг ҳуқуқ ва мажбуриятлари кўрсатиб ўтилади.
Ўзбекистон
Республикасининг
“Реклама
тўғрисида”ги
Қонуннинг
8-моддасида
реклама
берувчининг
ҳуқуқ
ва
мажбуриятлари белгиланган бўлиб унга кўра, реклама берувчи
ҳуқуқлари бўлиб:
-
реклама хусусида шартнома тузиш тўғрисида ошкора таклиф
(оммавий оферта) киритиш;
-
реклама тайёрловчи ва тарқатувчи шартномани асоссиз
равишда бекор қилган ҳолларда, етказилган зарарнинг ўрнини ва
маънавий зарарни қоплаш тўғрисида даъво билан судга мурожаат
қилиш.
Реклама берувчи мажбуриятлари:
-
реклама тайёрловчи ва (ёки) тарқатувчининг талабига биноан
реклама ахборотининг ишончлилигини тасдиқловчи ҳужжатларни
тақдим этиши;
-
агар реклама берувчининг фаолияти лицензияланиши зарур
бўлса, маҳсулотни ёки реклама берувчининг ўзини реклама
қилаётганда тегишли лицензияни тақдим этиши шарт.
Реклама берувчи қонун ҳужжатларига мувофиқ бошқа
ҳуқуқларга эга бўлиши ва ўзга мажбуриятларни бажариши мумкин.
Шунингдек, мазкур қонун ҳужжатида рекламани тарқатиш
воситалари ва уни реклама қилиш тартиби, айрим маҳсулот
турларини реклама қилиш тартиби кўрсатиб ўтилади. Хусусан,
телевидение ва радиодаги реклама, босма оммавий ахборот
воситаларидаги реклама, телефон ва ҳужжатли электр алоқадан
фойдаланиладиган тарздаги реклама шакллар кўрсатиб ўтилади.
Ўзбекистон Республикаси “Реклама тўғрисида”ги Қонунининг
17-моддасида телевидение ва радио воситаларида маҳсулот
тўғрисидаги маълумотларни реклама қилиш тартиб қоидалари
белгиланиб ўтилади. Жумладан, телерадио ташкилотлар учун
рекламага ажратилган кўрсатув (эшиттириш) вақти кўрсатувнинг
(эшиттиришнинг) ҳар бир соатига 10 фоиздан ошиб кетмаслиги
керак. Бу
талаб
кўрсатувнинг
(эшиттиришнинг)
ихтисослаштирилган рекламавий каналларига татбиқ этилмайди. 45
минутдан ортиқ давом этадиган концерт-томоша ва спорт
126
дастурлари, кино- ва телефильмлар реклама учун тўлиқ 45
минутлик вақт оралиғида кўпи билан бир марта узиб қўйилиши
мумкин. Реклама бу кўрсатувларнинг (эшиттиришларнинг)
бошланиши
олдидан
ва
(ёки)
улар
тугаганидан
сўнг
жойлаштирилиши ҳам мумкин. 10 минутдан кам давом этадиган
телекўрсатувларга (радиоэшиттиришларга) умуман, 10 минутдан
ортиқ давом этадиган телекўрсатувларга (радиоэшиттиришларга)
эса бу телекўрсатувларнинг (радиоэшиттиришларнинг) муаллифлик
ҳуқуқи эгаси билан келишмасдан туриб реклама жойлаштирилиши
мумкин эмаслиги белгиланиб ўтилади.
Юқорида таҳлил қилинган миллий қонунчиликдан ташқари,
реклама хизмати турли хил халқаро ҳужжатлари билан ҳам
тартибга солинган. Чунончи, Халқаро савдо палатаси томонидан
1987 йил июнда Парижда қабул қилинган Халқаро реклама
кодексида биринчилардан бўлиб рекламанинг асосий тамойиллари
ва қоидалари белгиланган .
МДҲ иштирокчи-давлатлари ўртасида 1993 йил 23 декабрда
имзоланган Монополияга қарши сиёсатни баҳамжиҳат олиб бориш
тўғрисидаги Халқаро шартномада эса амалдаги миллий реклама
қонунчилигимиз вазифалари учун асос сифатида олинган рекламага
қўилган тақиқлар ўрнатилган. Кейинчилик мазкур халқаро
шартнома 2000 йил 25 январда янги таҳрирда Москва шаҳрида
имзоланган. Мазкур халқаро шартнома ижросини таъминлаш
мақсадида Мустақил Давлатлар Ҳамдўстлиги иштирокчи-
давлатлари ўртасида 2003 йил 19 декабрда Москва шаҳрида
Реклама фаолиятини тартибга солиш соҳасида ҳамкорлик
тўғрисидаги Битим имзоланиб, унинг предмети МДҲ иштирокчи-
давлатлари бозорларида, хусусан, банк, суғурта ҳамда жисмоний ва
юридик шахсларнинг пул маблағларини жалб қилиш билан боғлиқ
бошқа турдаги хизматлар бозори, шунингдек, қимматли қоғозлар
бозорларда рекламани тайёрлаш, жойлаштириш ва тарқатиш
жараёнида юзага келадиган муносабатларни тартибга солишга
қаратилган .
Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 1997 йил
16 апрелдаги 198-сонли қарори билан тасдиқланган 1997 йил 14
мартда Қозоғистон, Қирғизистон ва Ўзбекистон Республикаси
Ҳукуматлари ўртасида имзоланган Монополияга қарши сиёсат
127
соҳасидаги интеграцияни чуқурлаштириш тўғрисидаги Келишувда
эса Тарафлар ўзларнинг миллий қонун ҳужжатларига мувофиқ
реклама фаолиятини тартибга солувчи қонун ҳужжатларини имкон
қадар уйғунлаштириш масаласини кўриб чиқишлари белгиланган.
Do'stlaringiz bilan baham: |
