Логопедия фанининг мақсади, вазифалари. Нутқ органларининг тузилиши. Нутқнинг ҳосил бўлиш механизми



Download 403,3 Kb.
bet61/99
Sana22.02.2022
Hajmi403,3 Kb.
#95691
1   ...   57   58   59   60   61   62   63   64   ...   99
Bog'liq
logopedija-kt-maruza-matni

Экспрессив нутқ бузилиши.
Афазиянинг бу шаклида экспрессив нутқ ифода этиш учун муҳим бўлган сўзларни танлашдаги қийинчиликлар билан характерланади. Акустик-мнестик афазиядаги сингари, акустик-гносгик афазияда ҳам нутқўзининг яққол ифодаланган предикатив характерини сақлаб қолади.
Предмет ҳакидаги кўрув тасаввурларининг камбағаллиги, оптик- гностик компонентларнинг заифлиги сабабли сўз топишда қийинчиликлар туғилади. Сўз маъносининг семантик ўзгариб кетиши кўп миқдорда вербал парафазиялар келиб чиқишига, камдан кам литерал алмашинувларнинг икки сўзни бирга қўшилишига олиб келади (санчқи, пичоқ, санчоқ).
Акустик-мнестик афазияда нутқнинг номинатив функциясини бузилиши, фақат номлашдаги қийинчиликларда намоён бўлмай, балки ўз нутқида, расмлар бўйича ҳикоя қилишда ва ҳоказоларда, сўзларни танлаш жараёнида ҳам намоён бўлади. Сюжетли расмларни сериялар бўйича ҳикоя қилишда, спонтан нутқда отлар олмошлар билан аралашади. Акустик-мнестик афазияда аграмматизм флексийнинг феъл ва от билан аралашишида кузатилади.
Акустик-гностик афазиядан фарқли равишда, акустик-мнестик афазияда баён этишлар кўпгина ҳолда тугалланганлиги билан фарққилади, нутқда "нутқий бўтқа"лар булмайди.
Ўқиш ва ёзувнинг бузилиши
Акустик-мнестик афазияда оғзаки нутққа қарагандаёзма нутқда экспрессив аграмматизм кўринишлари кўпроқ иштирок этади, яъни кўмакчиларни аралаштириш, шунингдек, феъллар, отлар ва олмошлар флексийсини аралаштириш. Ёзма нутқнинг номинатив томони бирмунча сақланган, чунки беморларнинг сўз териш, синонимларни танлаш учун вақтлари етарлидир.
Камдан-кам акустик тур бўйича литерал парафазиялар кузатилади (жарангли ва жарангсиз фонемаларни аралаштириш). Диктовка остида матнни ёзишда, ҳатто икки-уч сўздан иборат ибораларни нутқ-эшитув хотирасида сақлолмаган беморлар маълум даражада қийналадилар. Бунда улар иборанинг ҳар бир қисмини такрорлашни илтимос қилиб мурожаат қиладилар.
Акустик-мнестик афазияда ўқилаётган матнни тушунишда маълум қийинчиликлар юзага келади. Бу шундай тушунтирилади: босма матн маълум узунликдаги гаплардан тузилади ва хотирада ўқилаётган матнни сақлабқолиш, нутқ-эшитув хотирасининг сақланганлигини талаб этади.
Бу ҳолда, акустик-мнестик афазияда, нутқ-эшитув ёзув, ўқиш ва хисобни нормал амалга оширищда иккиламчи қийинчиликлар туғдиради.

Download 403,3 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   57   58   59   60   61   62   63   64   ...   99




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish