Leksikologiya bilib oling. Leksikologiya

shakldoshlar
deyiladi. Masalan, 
ot
→«hayvon», 
ot
→ «ism», 
ot
→ «irg´it» kabi. Shuningdek, tilimizda qo´shimchalar o´rtasida ham shakldoshlik munosabatlari 
mavjud. Masalan, 
-chi
qo´shimchasi ot yasovchi qo´shimcha (suv
chi
), sifat yasovchi 
qo´shimcha(ayirma
chi
) hamda yuklama (sen-
chi
, ayt-
chi
) ma´nolarida ishlatiladi. 
Eslatma. 
O´zbek tilida leksik omonimlar ko´p ishlatilganligi sababli, u maxsus 
she´riy janr – 
tuyuqqa
ham asos bo´lib xizmat qiladi. 
SINONIMLAR VA ULARNING USLUBIY XUSUSIYATLARI 
 
Eslatma. 
Sinonimlik
uchta birlik orqali namoyon bo´la oladi: 
1) 
Qo´shimcha (affiks)
sinonimlik- adabiyotchi→adabiyotshunos, senla→sensira, nonni 
ye→nondan ye; 
2) 
So´z (leksik)
sinonimlik: yig´lamoq→piqillamoq→ko´z yosh to´kmoq→ho´ngramoq; 
3) 
Ibora (frazealogik) 
sinonimlik:
 
Ko´ngli chog´ bo´lmoq — dili yorishmoq→ xursand bo´lmoq 
4) 
Tasviriy ifoda (parafraza
): Zangori ekran, oyinayi jahon (Televizor) 
Tilimizda bir ma´noni bir necha so´zlar yoki affikslar yordamida ifodalash mumkin.Bunda 
yozilishi yoki o´qilishi boshqacharoq ,ammo ma´nosi bir xil bo´lgan so´zlar 
ma´nodosh so´zlar 
(sinonimlar)
deyiladi. 
Masalan, inson bosh qismining old tomoni 
oraz, uzor, ruxsor, chehra, yuz, bet, aft, bashara, nusxa, 
turq
singari so´zlar orqali ifodalanadi.
Shuningdek, tilimizda tilchi → tilshunos, dardchil → dardkash, o´rinsiz → beo´rin, serhafsala → 
hafsalali kabi qo´shimchalar yordamida bir ma´noni ikki xil shaklda yuzaga chiqarish imkoniyati 
ham uchrab turadi.