Лекция №1 асосий кимёвий тушунчалар. Асосий синфлар

1 0 -7

  neytral muhit 

[H+] > 

1 0 -7

  kislotali muhit.

[H+] <

1 0 -7

  ishqoriy muhit.

88

---

7 

+

10-  g ’oyat  kichik  bunday  sonlarni  ishlatish  noqulay  bo’lganidan 

[H  ]  ionlari 

konsentratsiyasining o’nlik logarifmining teskari manfiy qiymati ishlatiladi.

“Eritmadagi  vodorod  ioni  konsentratsiyasining  o ’nlik  manfiy  logarifmi 

vodorod ko’rsatkich yoki pHdeyiladi” 

pH  = -lg  [H+]

Demak, 

[H+]  =  10

-7

  neytral muhit uchun PH = 7 

[H+] >  10

-7

  kislotali muhit uchun PH < 7 

___________ [H+l <  10

-7

  ishqoriy muhit uchun PH >7

PH

1,2,3

4,5,6

7

8,9,10

11,12,13,14.

muhit.

Kuchli kislo 

tali muhit.

kuchsiz  kislo 

tali muhit.

neytral

muhit.

kuchsiz 

ishqoriy muh

kuchli  ishqoriy 

muhit.

Eritmaning  vodorod  ko’rsatkichi  odatda  indikatorlar  yordamida  aniqlanadi. 

Hozirgi kunlarda pH ni aniqlash uchun juda qulay sabablar pH-metrlar ishlatiladi.

Elektrolitlarning  eritmalarida  sodir bo’ladigan reaksiyalarda  ionlar  ishtirok  etadi. 

Ionlar  orasida  boradigan  reaksiyalar  tenglamasini  yozishda  kuchli  elektrolitlarni 

ionlarga  ajratilgan  holda  ko’rsatib  yomon  dissotsiatsiyalanadigan  moddalarni, 

cho’kmalarni va gazlarni molekulyar shaklda ifodalanadi.

Elektrolit eritmalari orasida boradigan reaksiyalarni 5 turga bo’lish mumkin.

1) Neytrallanish reaksiyasi

KOH + HCl = KCl + H2O  ion shaklda OH- + H + ^  H2O 

Demak,  neytrallanish  reaksiyasi  mohiyati  vodorod  ionlari  bilan  gidroksil  ionlari 

birikib,  suv hosil bo’lishidan iborat.

2) Cho’kma hosil bo’ladigan reaksiyalar oxiriga qadar boradigan reaksiyalardir.

KCl + AgNO