Ldoshev, Q. Muftaydinov, V. Abdurahmonov

„  
A
D
koeffitsient  (K)  aniqlanadi.  Bunda 
K  = ~^J
  dir.  Bu  koeffitsient
joylashtirilgan  investitsiyalar  daromadlami  qanchalik  oshirishga  olib 
kelganligini aniqlashga xizmat qiladi. Keyns buni shunday ta’riflaydi: Kq2. 
5  bo‘lganda  1  dollar investitsiya summasi 2.  5  dollar daromad keltirgan. 
Ayni paytda «К» iqtisodiyotda pasayishni ham ifoda etadi. Bu investitsiyalar 
qisqarishi bilan daromadlarning ham qisqarishini tavsiflaydi.
M anashu  multi plikatsion  jarayongaham  davlat  aralashishi  kerak 
bo‘ladi, ya’ni u korxonalarga budjet hisobidan investitsiya yo'llab, iqtisodiy 
o‘sishni rag‘batlantiradi.  Investitsion faollik eng ko‘p daromad ta’minlanib 
turilganda  davom  etadi,  daromadlar  kamayib  borar  ekan  investitsion 
faollik ham pasayadi.
Keyns o‘z kitobida foizga oid qoidalami ham sharhlaydi. Uning ta’limoti 
bo‘yicha,  foiz  miqdori  investitsion jarayonning  chegarasi  sifatida  qabul 
qilinadi.  Buning  m a’nosi  shuki,  investitsiya  keltiradigan  daromad  bank 
beradigan foiz miqdoridan kam bo‘lmasligi kerak, aks holda pulni bankka 
qo‘yib  ko‘proq  daromad  olish  maqbulroq  ko‘rinadi.  Keyns  foizning 
ortishini  ko‘ngilsiz  hoi  deb  tushunadi,  zero  bu  investitsion  faollikni 
susaytiradi.
Shuni qayd etish kerakki, Keynsning umumiy bandlik g'oyasi hayotdan 
ajralgan  abstraktsiya  emas,  balki  real  iqtisodiyot uchun  qo‘llanma  ham 
bo‘ldi.  Bu ta’limot davlatning iqtisodiy faoliyatni kuchaytirishga oid amaliy 
takliflaridan  iborat  bo‘ladi.  Ma’lumki,  ko‘pgina  G ‘arb  davlatlari  o ‘z 
iqtisodiy  siyosatiga  Keyns  takliflarini  asos  qilib  olib,  iqtisodiy  o ‘sish  va 
barqarorlikni ta’minlab turadilar.
135

---