Лаборатория маш\улоти №1

Лаборатория машғулоти № 10 
Мавзу: Кўзнинг кўр доғини аниқлаш. 
Ишнинг мақсади
: Лаборатория шароитида кўзнинг кўр доғини ҳамда шу 
доғнинг диаметрини аниқлаш. 
Идентив 
- 
ўқув мақсади: 
1.
«Кўр доғ» деган тушунчанинг асл моҳияти ва унинг жойлашишини билиб 
олади. 
2. 
Жадвал ва расмлар ёрдамида кўзнинг кўр доғини аниқлай олади. 
Керакли жиҳозлар ва материаллар:
кўр доғини аниқлайдиган расм, бир 
варақ қоғоз, оқ қоғозга ўралган қалам, линейка. 

10-расм. Кўр доғини аниқлайдиган расм-схема 

Ишнинг бажарилиши
Кўзларимизнинг олдига расмни жойлаштириб, ўнг кўзимизни беркитамиз, 
чап кўзимиз билан эса расмдаги хочга қараймиз. Шу ҳолатда расмни кўзимизга 
яқинлаштириб ва узоқлаштириб борамиз. Шунда кўздан маълум масофада 
расмдаги доира кўринмай қолади. Чунки бу вақтда доирадан келувчи нурлар 
кўзнинг кўр доғига тўғри келиб қолади. 
Кўр доғнинг диаметрини аниқлаш учун тоза қоғознинг юқориги чап 
бурчагига хочни чизиб, (10-расм) ўнг қўлимиз билан шу хочга қараймиз 
(фиксация қилиш). Бунда чап кўз ёпилади. Шу ҳолатда кўзнинг юқориги ўнг 
бурчагидан хоч чизилган чап бурчагига қараб, оқ қоғозга ўралган қаламни секин 
ҳаракатлантирамиз. Хочдан маълум масофада (ВС) қалам кўринмай қолади. 
Шунда қаламни хочга қараб ҳаракатлантираверсак хочдан маълум масофада (АС) 
у яна кўрина бошлайди. А ва В нуқталарни қоғозда белгилаб, кўзнинг тўр 
пардасидаги тасвирни чизиб оламиз. Бу тасвирдан қуйидаги формула келиб 
чиқади. 
АВ : А
1
В
1
қ ОК : ОL 
Бу ерда: 
АВ-қоғоздаги А ва В нуқталар орасидаги масофа. 

---

18 
ОК-қоғоздан кўзгача бўлган масофа
OL-нурларнинг кесишиш нуқтасидан кўзнинг тўр пардасигача бўлган масофа. 
(17мм) 
Юқоридаги формуладан кўр доғи диаметрининг формуласини келтириб 
чиқарса бўлади. 
А
1
В
1
қ АВ х ОL : OK
Адабиётлар 
1.
Азимов И.Г., Ҳамроқулов А.К., Собитов Ш.С. Умумий ва спорт 
физиологиясидан амалий машғулотлар. Т. Ўқитувчи, 1992, 124-125-б. 
2 .
Гуминский А. – Руководство к лабораторным занятиям по общей и
возрастной физиологии. М., 1990, 96 с.