Laboratoriya mashg’

Nazariy tushuncha: Odamning eshitish organi tashqi, o’rta, ichki quloqdan iborat bo’ladi.

Tashqi quloq (auris interna) – quloq suprasi (auris externa) va tashqi eshitish yo’li (meatus acustucus externus) dan tashkil topgan.

Quloq suprasi – teri bilan qoplangan elastik tog’aydan tuzilgan bo’lib, tovush to’lqinini ushlash vazifasini bajaradi.

Tashqi eshituv yo’li – uzunligi 30-35 mm, diametri 0,8 mm bo’lgan “S” simon kanal bo’lib, tashqi tomondan quloq teshigi, ichkaridan nog’ora parda bilan chegaralanib turadi. Tashqi eshituv kanali tashqi tog’ay, ichki tomoni suyak qismlaridan iborat.

O’rta quloq (auris media), nog’ora bo’shlig’i, eshituv suyaklari va evstaxiy naychasidan tashkil topgan. O’rta quloqning nog’ora bo’shlig’i (cavum tumpani) tashqi quloqdan nog’ora parda va ajralgan bo’ladi. Nog’ora bo’shlig’ida bolg’acha (malleus) sandon (insus), uzangi (stapes) joylashgan bo’lib, bog’lag’ichlar yordamida bir-biriga birikkan bo’ladi. Bolg’acha dastasi bilan nog’ora pardaga, boshchasi bilan sandonga tutashgan bo’ladi. Sandon o’sig’i bilan o’zangiga tutashadi. O’zangi serbar plastinkasi bilan ovalsimon teshikka birikadi.

Evstaxiy nayi varonkasimon shaklda bo’lib, uzunligi 30-40 mm ga teng. Ichki quloq (auris interna) yoki labirint, chakka suyagining piramida qismida joylashgan bo’lib, tashqi suyak va ichki parda qismlaridan tashkil topgan. Labirint yarim xalqasimon 3 ta kanaldan, labirint daxlizi va chig’anoqdan iborat.

Suyak labirint daxlizi 2-3 tomchi suv sig’dira oladigan bo’shliq bo’lib, o’rta quloqqa yumaloq va avval teshikchalar orqali qo’shilib turadi.

Chig’anoq (cochlea) daxlizning pastidagi aylanish o’qi atrofidagi spiralga o’xshab 2.5 marta aylanishidan xosil bo’ladi. 1-aylanish katta – 6 mm, 2-aylanish 4 mm, 3- aynalish 2 mm ga teng. CHig’anoqning parda yo’lida Korti eshituv a’zosi reseptor apparatidagi joylashib, ular vositasida impulьslar eshituv nervi orqalimiyaga boradi.

Talabalarning o’quv jihozlari bilan tanishishi – har bir talabaga tarqatma material,atlas va kerakli darsliklar tarqatib berilib, ishni bajarish tartibi tushuntiriladi.