Laboratoriya jumıs №1

Fazo-kontrast mikroskop astında ko`riw. Tegis ob`ektlerden jaqtılıq tolqını o`tkende faza o`zgeriwlerinin` amplituda o`zgerislerine aylanıwına tiykarlang`an, bunı ko`z benen sezse boladı. Fazo-kontrast ja`rdeminde ob`ektdan o`tiwshi jaqtılıq tolqınlarının` fazalıq o`zgerisleri amplitudali ha`m tegis ob`ektlarga aylanıp mikroskop astında ko`rinetug`ın boladı. Bunda olar joqarı kontrastlı su`wretrlerge yie bolıp pozitiv yamasa negativ bolıwı mu`mkin. Pozitiv fazo-
kontrast dep, jaqtılıq ko`riw maydanında ob`ekttın` qara, negativ fazo-kontrast dep, qaran`g`ılıqta ob`ekttın` jaqtılıq su`wretine aytıladı.
Fazo-kontrast mikroskopta ko`riw ushın a`piwayı mikroskop ha`m og`an qosımsha KF-1 yaki KF-4 moslamadan paydalanadı. Olardın` komplektine to`mendegiler kiredi:
1.Faza saqıynası bolg`an arnawlı ob`ektivler bolıp, olar fazanı o`zgertiredi ha`m jaqtılıq tolqınının` amplitudasın kemeytiredi. Faza ob`ektivler gardishida qosımsha «F» ha`ripli indeks: F-10, F-20, F-40 va FOİ-90 belgilengen.
2.Ha`r bir ob`ektiv ushın, arnawlı saqıynalı diafragma revol`veriga iye bolg`an fazo-kondensor bar. Preparattı a`piwayı irisli diafragma usılı menen gu`zeletug`ın tirqishi «0» indeksi menen belgilenedi.
3. Kem u`lkeytiriwshi ja`rdemshi mikroskop arqalı jaqtılıqtı oraylastırıw protsessi gu`zetilgande okulyar almastırıladı.
Fazo-kontrast mikroskopta Oİ-7 yaki Oİ-19 tipindegi jarıtqıshlardan paydalanıladı.
Lyuminestsent yaki flyuorestsent mikroskopta ko`riw. Ol fotolyuminestsentsiya halatına tiykarlang`an (7-rasm).
Lyuminestsentsiya (lumen — so`zinen alıng`an bolıp, jaqtılıqtı an`latadı) —flyuorestsentsiya etiwshi ob`ektlerdi mikroskopiya etip gu`zetiwde qollanıladı. Lyuminestsent mikroskopiyada ku`shli derekten tarqalg`an jaqtılıq yamasa fil`trden o`tedi. Birinshi fil`tr tekserilip atırg`an u`lgige jaqtılıq jetpesden uslap qaladı. Lekin u`lgidegi flyuorestsentsiyanı aktivlestiriwshi jaqtılıqtın` uzın tolqının o`tkizedi. Ekinshi fil`tr flyuorestsentsiya tarqatıwshı u`lginin` jaqtılıq tolqının o`tkizedi. Sonday etip flyuorestsentsiya tarqatıwshı u`lgi o`zine bir jaqtılıq tolqınının` uzınlıg`ın jutadı ha`m onı basqa jaqtılıq spektrine tarqatadı.
Birlemshi lyuminestsentsiya ob`ekt aldından boyalmasa ha`m gu`zetiledi. İkkilemshi lyuminestsentsiya bolsa, preparattı arnawlı lyuminestsent boyawlar — flyuoroxromlar menen boyalg`anda payda boladı. Keyingi jıllarda flyuoroxrom menen nıshanlang`an immunoglobulinli diagnostikumlar shıg`arılmaqta.
Lyuminestsent mikroskopiya basqa a`piwayı usıllarg`a qarag`anda birqansha abzallıqlarg`a yie: tiri mikroorganizmlerdi tekseriw ha`m tekserilip atırg`an materialda juda` kem mug`darda bolsa ha`m olardı tabıw. Laboratoriya a`meliyatında ko`pshilik mikroorganizmlerdi anıqlaw ha`m u`yreniw ushın lyuminestsent mikroskoplardan ken` paydalanıladı.