Лаборатория иши №5

Harorat, °C
SO2 oksidlanish muvozanat darajasi, % da
400	99,2
450	97,5
500	93,4
550	85,5
600	73,4
650	58,5
1000	5,0

Demak, 1000°C dan yuqori haroratlarda muvozanat dastlabki moddalar tomoniga 400°C dan past, haroratlarda oltingugurt (IV)-oksidi to’la oksidlanishi mumkin Reaksiya 400-1000°C oralig’ida qaytar. Oltingugurt (IV)-oksidi hosil bo’lish muvozanatining haroratga bog’liqligi diagrammasi ko'rsatilgan.
E s l a t m a. Miqdoriy bog’liqliklarni yaqqol ko’rish uchun ularni grafik shaklda berish foydali. Bosim 10 Mn/m² dan oshirilganda hatto 600°C da ham muvozanat S0₃ hosil bo’lish tomoniga amaliy jihatdan to’la siljiydi. Oltingugurt (IV)-oksidining oksidlanish muvozanat darajasi dastlabki aralashmadagi kislorod miqdorining oshishi bilan ham ortadi. Masalan, atmosfera bosimida, 450°C da, 12% SO₂ va 5,5% O₂ bo’lganda oksidlanish darajasi 87,5% bo’lib, 7% S0₂ va 11% O₂ bo’lganda 97,5% ga teng bo’ladi. Muvozanat haqidagi ma’lumotlar asosida ayni reaksiyani o’tkazish sharoitlari haqida biror xulosaga kelish mumkin emas! Reaksiya tezliklari haqidagi ma’lumotlarga ham ega bo’lish kerak. Reaksiyaning atmosfera bosimida uy haroratida ham (muvozanat S0₃ oksidi hosil bo’lish tomoniga to’la siljigan bo’lsa ham va hatto aralashmalarni qizdirilganda ham bormasligini tajriba ko’rsatadi). Reaksiya faqat katalizatorlar ishtirokidagina boradi. Bundan ikki yuz yildan ko’proq vaqtlar oldin azot oksidlari ishtirokida sulfat kislota ishlab chiqarish usuli kashf etilgan edi. Bu jarayonni soddalashtirib quyidagicha ifodalash mumkin: