Laboratoriya ishi № Mavzu: Keskichlarning asosiy turlari. Konstruktiv elementlari va geometrik parametrlari

(δ) Kesish burchagi – keskichning oldingi yuzasi bilan kesish tekisligi orasidagi burchak.


1.6 – rasm. Tokarlik o‘tuvchi keskichning asosiy geometrik parametrlari.

Kesish burchagi asosiy ketingi burchak bilan o‘tkirlik burchagi yig‘indisiga teng:

=+
_{Agar δ ˂ 90° bo‘lsa, γ burchak musbat; agar δ ˃ 90° bo‘lsa, γ burchak manfiy bo‘ladi.}

• 
  γ₁ – yordamchi oldingi burchak .
  
• 
  α₁ – yordamchi ketingi burchak.
  
• 
  (φ) plandagi asosiy burchak – asosiy kesuvchi qirraning asosiy tekislikka tushirilgan proektsiyasi bilan bo‘ylama surish yo‘nalishi orasidagi burchak;
  
• 
  (φ₁) yordamchi burchak – yordamchi kesuvchi qirraning asosiy tekislikka tushirilgan proektsiyasi bilan bo‘ylama surish yo‘nalishi orasidagi burchak;
  
• 
  () keskich uchining plandagi burchagi – kesuvchi qirralarning asosiy tekislikka tushirilgan proektsiyalari orasidagi burchak;
  

_{Plandagi bu 3 burchaklarning yig‘indisi}:
+₁+=180⁰

• 
  () asosiy kesuvchi qirraning qiyalik burchagi – keskichning uchi orqali asosiy tekislikka parallel holda o‘tkazilgan chiziq bilan asosiy kesuvchi qirra orasidagi burchak (1.7 – rasm).
  

1.7 – rasm. Kesuvchi asbobning asosiy kesuvchi qirrasining
qiyalik burchagi.
 – musbat va manfiy burchaklarga ajratiladi hamda 0⁰ teng bo‘ladi .
Keskichning uchi asosiy kesuvchi qirraning eng yuqori qirrasi bo‘lganda asosiy kesuvchi qirraning qiyalik burchagini manfiy deb keskichning uchi asosiy kesuvchi qirra asosiy tekislikka paralel bo‘lgan xollarda asosiy kesuvchi qirraning qiyalik burchagi “nolga” teng bo‘ladi.
Kesish jarayonida kesish tekisligi va asbob kesuvchi qirralarining nisbiy va o‘zaro joylanishi o‘zgarishi mumkin natijada kesish burchaklari ham o‘zgarib ketadi. Keskich ko‘tarilganda va tushurilganda burchaklarining miqdori ham o‘zgaradi (1.8 – rasm).