Laboratoriya 6 Qurami belgisiz zat analizi

Laboratoriya 6
Qurami belgisiz zat analizi
Studentlerdi kationlar hám anionlardiń shaxsiy reaksiyalarin qanday ózlestirgenliklerin, hámde tajriybeler ótkeziw boyinsha bilimge iye bolǵanin biliw maqsetinde hár bir studentke qurami belgisiz zattiń analizin islew ushin beriledi.
Analizdi ańsatlastiriw maqsetinde suwda eriytuǵin bir kation hám bir anionnan turatuǵin 1g atrapinda qurǵaq duz beriledi.
1. Dastlepki tekshiriwler.
Qurami uyrenilip atirǵan zat kristallariniń formasi hám reńine, ulken—kishiligine itibar beriledi. FeS, CuS, PbS duzlari qara reńli, mistiń kópǵana duzlari hawa reńli boladi.
Ush valentli xrom, eki valentli temir, mis karbonat hám oniń galogenli birikpeler jasil, eki valentli marganes duzlari hám permaganatlar qizil yamasa toq qizil reńli, suwsiz CuSO₄ hám FeSO₄ duzlari aq reńli boladi.
Berilgen duz kristallari bólekshelerden ibarat bolsa,soni kisaǵa maydalap distillengen suwda eritiledi. Payda bolǵan eritpeni kontrol eritpe (qisqaaha q.e.) dep ataladi. Kontrol eritpe ush bOlimge bólinedi: birinshisi kationlardi aniqlaw ushin, ekinshi bólimi anionlardi aniqlaw ushin, ushinshisi saqlap qoyiladi.
Usi metodikaliq qollanbada kation hAm anionlardi aniqlawdiń eń ańsat, eń apiwayi usili bayan etiledi.
1. NH₄⁺ tabiw. 2—3 t k.e.ga 1 — 2t,Nessler reaktivinen qosilǵanda toq sari shókpeniń payda boliwi NN₄⁺ barliǵin bildiredi.
2. K⁺ tabiw. 2—3 t k.e.ǵa 2—3 t Na₃[Co(NO₂)₆] eritpesinen qosilǵanda sari shókpeniń payda boliwi K⁺ barliǵin bildiredi.
3. Ba²⁺ tabiw. 2–3t k.e.ǵa 1t CH₃COONa hám 2 - 3 t K₂Cr₂O₇ eritpesinen qosilǵanda sari shókpeniń payda boliwi Ba²⁺ barliǵinan derek beredi.
4. Ca²⁺ tabiw. 2—3t k.e.ǵa 2—3t (NH₄)₂C₂O₄ eritmesinen qosilǵanda aq shókpeniń payda boliwi Ca²⁺ barliǵin bildiredi.
5. A1³⁺ tabiw.2-3g k.e.ǵa 1t CH₃COONa há 1-2g 0,001% alyuminon eritpesinen qosiw suw baniyasinda qizdiriladi, soń ammiak iyisi kelgenshe NH₄OH eritpesinen hám 2—3t (NH₄)₂CO₃ eritpesinen qosilǵanda qizil reńli lak payda boliwi A1³⁺ kationi barliǵinan derek beredi.
6.Fe²⁺ tabiw. 2 - 3t,k.e.ǵa,1 - 2t . qizil qan duzi eritpesinen qosilǵanda toq kók reńli shókpeniń payda boliwi Fe²⁺ barliǵin kórsetedi.
7.Fe³⁺ tabiw.2—3 qan reńli eritpeniń payda boliwi Fe³⁺ barliǵinan derek beredi.
8.Cu²⁺ tabiw.2—3t k.e.ǵa 2-3t sari qan duzi eritpesinen qosilǵanda qizil—qońir shókpeniń payda boliwi Cu²⁺ ionlari barliǵinan derek beredi.
III. Anionlarni topish.
Kontrol eritpeden anionlar tapiw 6—sabaqta toliq kórip ótilgen,yaǵniy I —III gruppa anionlariniń aralaspasin analiz qiliw tártibi tiykarinda orinlanadi.
IV. Tabilǵan kation hám anion tiykarinda ximiyaliq formula duziw.
Misali: Kontrol eritpeni analiz qiliw kationlardan K⁺ kationi, anionlardan SO₄^2-anioni tabilǵan bolsa, kontrol waziypa sipatinda berilgen qurǵaq duzdiń formulasi K₂SO₄ ǵa tuwri keledi.