«Labguldoshlar Lamiaceae L. oilasi ayrim dorivor vakillarining bioekologiyasi»

1 61.(2) Turkum. Marrubium L. – Devortegio‘t
Ko‘p yillik o‘t.
1. M. anisodon C. Koch. – Noteng tishchali devortegio‘t.
Bo‘yi 30–80 sm. Poyasi bir nechta, oddiy yoki shoxlangan. Barglari umaloq, qalin tukli. Gullari oq, bo‘g‘inlarda halqa holida joylashgan, V–IX. Adir. Yo‘l yoqalarida, eski devorlar tagida, bo‘sh yotgan yerlarda ruderal begona o‘t. 2.2.10-rasm. Stachys setifera CAM.
162.(3) Turkum. Lallemantia F. et. M. – Mallachoy
1. L. royleana Benth. – Royl mallachoyi.
Bir yillik o‘t. Bo‘yi (5)10–25(60)sm. Poyasi oddiy yoki asosidan shoxlangan. Barglari ellipssimon yoki cho‘ziq, uchi to‘mtoq. To‘pguli boshoqsimon. Gultoji siyohrang, mevasi 3 qirrali, cho‘ziq-qalami. IV–VII. Cho‘l, adir, tog‘. Mayin tuproqli, shag‘al toshli yerlarda, ba’zan lalmi ekinzorlarda o‘sadi.
163.(4). Prunella L. – Qoraqosh 1. P. vulgaris L. – Oddiy qoraqosh
Bir yillik o‘t. Bo‘yi 10–40 sm. Poyasi oddiy yoki tubidan shoxlangan. Barglari tuxumsimon yoki cho‘ziq-tuxumsimon. To‘pguli poya va shoxchalar uchida tig‘iz boshoqsimon. Gultoji nayi oqish, qaytaqisi siyohrang. Yong‘oqchalari ellipssimon, uch qirrali. VII–VIII(IX). Adir, tog‘. Ariq bo‘ylari, nam joylarda o‘sadi.

164.(5) Turkum. Eremostachys Bge. – Eremostaxis

1. Ildizi sholg‘omsimon, ba’zan tarmoqlangan. Barglari butun, tuxumsimon yoki yumaloq - tuxumsimon, osti qalin tukli. Gulkosachasida qo‘ng‘iroqsimon yoki g‘ildiraksimon qaytaqi yo‘q. Tishchalari naychasidan 1,5–2 marta qisqa. Gultojning ostki va ustki labi teng. Pastki labining eni 6–10 mm. IV-V. Cho‘l. Toshli, shag‘al - loytuproqli yerlarda o‘sadi (2.2.7,2.2.10-rasmlar).
7. E. desertorum Rgl. – Cho‘l eremostaxisi
+ Ildizi tugunaksimon, tugunak bosh ildiz va yon ildizlarda ham bo‘lishi mumkin, ammo sholg‘omsimon bo‘lmaydi………….……………………………………...2 Gultoji sariq, nayi gulkosachadan ancha chiqib turadi, ichki yuzasida sal seziladigan tukli halqasi bor. Ildiz bo‘ynidagi barglari 1–2 marta patsimon qirqilgan. Gul joylashgan halqalari yaqin joylashgan va kallaksimon to‘pgul hosil qiladi. Ba’zan poyada eng pastki gul halqalari biroz siyrak o‘rnashgan. Bo‘yi 10-40 sm. IV-VII, V-VIII. Tog‘. Toshli, shag‘altoshli yonbag‘irlarda o‘sadi. (157-rasm)
2. Ildiz bo‘yni atrofi barglari lirasimon - patsimon qirqilgan yoki bo‘lakli. Gullari oq yoki och-sariq. Bo‘yi 60–120 sm. To‘pgullari ko‘pgulli, poya bo‘g‘inlarida joylashgan. IV–V(VI). O‘rta tog‘. Toshli, Mayin tuproqli-toshli erlarda o‘sadi (165-rasm).