Квк: 86. 38 А 52 Mas’ul muharrir

Oasam bilan aytilgan so‘zga ishonish kerakmi? 
Albatta. Diyonatli va komil musulmon 
musulmon kishi har ishga qasamyod 
qilavermaydi. 
Aldov qasam qanaqadir? 
Yolg'on va nohaq ishga qasamyod etish- dir. 
Masalan, bo'lmagan ishni «Billohi, samyod 
qilish kabi. 
Ushbu tariqa qasam durust bo'ladimi? 
Hech ham durust bo'lmaydi, g'oyatda katta 
gunohdir. Yolg'on ishga qasamyod qilgan 
kishi dunyoda va oxiratda ham xor bo'ladi, 
ofati dunyoda ham zohir bo'lmasdan 
qolmaydi. 
Bir kishining diliga bir ish bo'ldi, deb 
o'rnashib qolgan bo'lsa va o'sha ishni 
bo'lgan gumon qilib «Billohi, shu ish 
bo'ldi», deb qasamyod qilsa, lekin 
aslida u ish bo'lmagan bo'lsa, gunohkor bo'ladimi? 
U yamin «yamini lag‘u»dir. Xatolik ila, xotiradan unutish 
ila bo'lgani uchun gunohkor bo'lmasa ham, Alloh taolodan avf 
so'rashi umidlidir. Lekin shunday shubhali qasamni yod 
qilmaslik lozim. 
Ahd qasami qanaqa qasam? 
Kelajak zamonda bir ishni qilaman va yo 
qilmasman, deb qasamyod qilishdir. Ush- 
kishining qasamiga ishonish lozim, chunki komil 
bo'ldi», deb va bo'lgan ishni «Billohi, bo'lmadi», deb qa 

---

Yamin, qasam, ont 
251
bu tariqa qasam odamlar orasida goyatda ko'pdir. Ma- salan, 
«Billohi, falon ishni qilaman yoki qilmayman», deb 
qasamyod qilish kabidir. 
Ushbu tariqa qasamyod qilish durust 
bo'ladimi? 
Halol, farz va vojib bo'lgan ishni qilish 
olaman, namoz o'qiyman va qurbonlik qilaman», deb 
qasamyod qilsa bo'ladi. 
Agar bir kishi shunaqa qasamyod etsa, 
nima qilishi lozim? 
Ahdiga vafo qilmog'i lozim. Ya’ni, nima ish uchun qasamyod 
qilgan bo'lsa, o'sha ishni ado et- mog'i lozim. Ahdiga vafo 
qilmasa, xonis, ya’ni gunohkor bo'ladi. Xonis bo'lgan kishi 
kafforat qiladi.