Kuvnakov a. E bizness tizimlari taxlili va loyihalash

Loyiha boshqaruvi ahamiyati 
Loyihani  boshqarish  muhim  ahamiyatga  ega  jarayon  hisoblanib, asosan  loyiha 
boshqaruvchisi tomonidan amalga oshiriladi. Loyihani boshqarishda turli uslublar, 
qarashlar  mavjud  bo‘lib,  ulardan  bajarilayotgan  loyihaga  mos  ravishda  eng 
samarali  va  muhimini  ajratib  olish  loyiha  boshqaruvchisidan  yuqori  malaka  talab 
etadi.  Loyihani  boshqarish  orqali  loyiha  rahbari  yoki  boshqaruvchisi  loyiha 
bajarilish  muddatlari  yoki  uni  tashkil  etgan  vazifalarning  har  birini  bajarilish 
muddatlarini  bilib  olishi  mumkin.  Vazifalar  taqsimlanishi  va  uning  muddatlari 
ma‘lumo bo‘lgach endilikda ushbu vazifalarni bajarishga ketadigan sarf xarajatlar 
tahlilini  ham  amalga  oshirsa  bo‘ladi.  Loyiha  vazifalari  bajarilish  muddatini 
belgilashda  2  xil  qarash:  optimistik  va  pessimistik  qarashlar  bo‘lishi  mumkin. 
Optimistik  qarashlar  orqali  belgilangan  muddat  loyiha  aniq  bajarilishiga  nisbatan 
biroz kamroq muddatda belgilanishi mumkin. Pessimistik qarashda esa loyiha aniq 
bajarilish  vaqtidan  ko‘proq  muddatda  belgilanadi.  Bunda  albatta  yuzaga  kelishi 
mumkin  bo‘lgan  muammolar,  qo‘shimcha  nosozliklar  ham  inobatga  olinadi. 
Loyiha  bajarilishi  muddati  bo‘yicha  end  optimal  muddat  bu  optimistik  va 
pessimistik  qarashlarning  o‘rtachasi  deb  olinishi  maqsadga  muvofiq 
sanaladi.Loyiha boshqaruvi amaliyoti nafaqat vazifalar yuzasidan ma‘lumotga ega 
bo‘lish,  balki  vazifalar  bajarilish  davomida  ular  yuklatilgan  xodimlardan  talab 
qilishni  amalga  oshirish  yoki  yuzaga  kelgan  muammolarning  qaysi  bosqichda 
ko‘rib  chiqilishi  lozimligi  aniqlanishi  mumkin.  Yana  bir  muhim  ahamiyati 
shundaki  loyiha  boshqaruvchisi  tomonidan  ish  qanday  ketayotganligini  istalgan 
vaqtda monitoring qilish imkoniyatidir.  
Bizness tizimi tahlilini olib borishda bir qator texnologiyalar va vositalar 
mavjud. Hozirgi kunda biznes tizimlari tahlilini olib borish usul va 
texnologiyalarining juda ko‘p turlari mavjud lekin ular ichidan ko‘proq 
ishlatiladigani quyidagilar: 

---


  Gantt chart 

  Affinity diagram 

  Process mapping 

  Flow charting 

  Fishbone diagram 

  Casual loop diagram 

  Statistical analysis 

  Checklists 

  Pareto charts 

  Histograms 

  Scatter diagrams va boshqalar 
Affinity diagram – tizim elementlarining ishlash logikasi va bajaradigan 
vazifalarini bitta joyga jamlash va o‘zaro bog‘liqligini ko‘rsatadi 
Process mapping – aniq bir algoritm asosida bajarilishi lozim bo‘lgan ketma-
ketlik jarayoni 
Flow charting – bajarilishi lozim bo‘lgan jarayonlar algoritmi 
Fishbone diagram – muammoga ta‘sir etuvchilar va ularning o‘zaro 
bog‘liqligi 
Casual loop diagram – jarayonlarning shartli ravishda bajarilishi va ularning 
ta‘siri diagrammasi