Kursish I mavzu: soliq va narxlar

2.2 Yakka tartibdagi tadbirkor to`laydigan soliqlar

Bir yil davomida ko`rsatilgan xizmatlar yoki tovarlarni sotishdan kelib tushgan tushum 100 mln so`mdan oshmaydigan yakka tartibdagi tadbirkorlar qat`iy belgilangan soliq to`lovchilari hisoblanadi.

Aytaylik xizmat ko`rsatish ya`ni fotosuratga olish, kompyuter xizmatlarini ko`rsatish maqsadida YaTT ochildi.
Ushbu faoliyat davomida YaTT rahbari bir nafar yollanma ishchi olib xam ish o`rni yaratadi ham ushbu yollangan xodim uchun soliq to`laydi.
Faoliyat davomida to`lanadigan soliqni sof foydadan undirishga qaratilsa tadbirkor to`laydigan daromad solig`i kelib chiqadi.
Deylik bir oy moboynida 18 000 000 so`m tushum kelib tushdi.
Undan ma`lum miqdori ya`ni 2 400 000 so`m ijara haqqi, 400 000 so`m sarflangan elektr energiya uchun, 6 200 000 xizmat ko`ratish uchun zarur bo`lgan xom-ashyolarni sotib olishga ketgan xarajatlar va 1 500 000 yollangan ishchi uchun oylik maoshga sarflandi.
Barcha xarajatlardan so`ng
18 000 000 – 10 500 000 = 7 500 000 so`m sof foyda qoldi.
Tadbirkor 12 % miqdorida daromad solig`i to`laydi ya`ni 900 000 so`m miqdorida
Yakka tartibdagi tadbirkor zimmasiga yollangan xodim uchun eng kam oylik ish haqqining 50 % dan k am bo`lmagan miqdorda yagona ijtimoiy to`lovni to`lash majburiyati yuklatiladi.
Demak eng kam oylik ish haqqini 270 000 so`m deb olsak 50% dank am bo`lmagan qismi 135 000 so`mni tashkil etadi.
Tadbirkor xodimga 1 500 000 so`m oylik to`lasa 12% daromad solig`i hisobidan to`laydi ya`ni 180 000 so`m.

Yuridik maqomga ega bo`lgan “FISH GOLD” xususiy qishloq xo`jaligi va ishlab chiqarish korxonasi bugungi kunda bozor talablarini o`rgangan xolda o`z faoliyatiga kura baliqchilikni tashkil qilib sifatli baliq maxsulotlari yetishtirmoqda. Xususiy qishlok xo`aligi va ishlab chiqarish korxonasi ixtiyorida bugungi kunda baliq xavzasi mavjud. Korxona urug`li baliqlar va omuxta em sotib oladi. Korxona tomonidan baliq xavzasigacha bo`lgan masofaga elektr toki sim yog`ochlar orqali tortilib sharoit yaratiladi va ta’mirlanib baliqlarni go`shtga boqib ko`paytirish uchun barcha qulayliklar yaratiladi. Bir oyda 8000 so`mdan 3 500 kg urug`lik baliq sotib olinib boqiladi. Baliq xavzasidan bir kunda 50 kg baliq olinadi. Uch oyda 4500 kg baliqning har bir kg 18 000 sumdan jami 81 000 000 sum daromad olinadi. Har kuni baliqarga 100 kg omuxta em bir oyda 3000 kg uch oyda 9 000 har bir kg omuxta em 800 sumdan sotib olinganda jamisi 7 200 000 so`m xarajat qilinadi.