Kurs jumiSİ Orınlaǵan: Qalibaev n qabıllagan: Ramberdieva S

ÓZBEKSTAN RESPUBLIKASİ JOQARİ HÁM ORTA ARNAWLİ BILIMLENDIRIW MINISTRLIGI
BERDAQ ATİNDAǴİ QARAQALPAQ MÁMLEKETLIK
UNIVERSITETI
GEOGRAFIYA HA’M TA’BIY RESURSLAR FAKULTETININ’

<>BAG’DARI 2-KURS STUDENTI NURLIBAY QALIBAEVTIN’ GIDROMETRIYA PÁNINEN
KURS JUMİSİ


Orınlaǵan: Qalibaev N
Qabıllagan: Ramberdieva S.

NÓKIS-2022

Mazmuni:
I.BAP.
1.Kirisiw.
1.1Gidrologiya pa’n sipatinda.
1.2)Suw o’lshew postlarinin’ tu’rleri ha’m olardin’ du’zilisi.
1.3Muollaq ag’izaqlar sarpin o’lshew ha’m oni esaplaw tu’rleri.
II.BAP.
2.1Suw qa’ddin oni gu’zetiw ha’m qayta islew usillari
2.2Suw qa’ddin gu’zetiw mag’liwmatlardan a’melde paydalaniw.
III.Juwmaqlaw
IV. Paydalanilģan ádebiyatlar.


Kirisiw.
Gidrologiya pániniń predmeti, bóliniwi, wazıypaları. Gid rologiya Jer haqqındaǵı pánler gruppasına kiredi. «Gidrologiya grekshe sóz bolıp, «gidro» suw hám logos bilim yamasa pán degen mánisti beredi. Ulıwma etip aytqanda, gidrologiya - suw haqqındaǵı pan bolıp tabıladı.Jer sharınıń suw qabıǵı - gidrosfera bir neshe bólekten shólkemlesken hám odaǵı hár bir suw obiekti tek ayriqsha ayrıqshalıqlarga gana iye. Usınıń sebepinen gidrologiyaga keńlew mániste tómendegishe anıqlama beriw múmkin: gidrologiya - gidrosfera daǵı suwdi, yaǵnıy okeanlıq hám teńizlerdi, dáryalar hám kóldi, turaqlı qarlıqlar hám mızlıqlardı, batpaqlıqlardı, jer astı suwin, olardıń jaylasıwın, qásiyetlerin hám de olarda júz bolatuǵın hádiyse hám processlerdiń atmosfera, litosfera hám bios feradagi basqa hádiyseler menen óz-ara baylanısın uyreniwshi pan bolıp tabıladı.Gidrologiya páni uyreniletuǵın suw obiektleriniń túrine kóre eki bólekke okeanologiya (okeanlıq, teńizler gidrologiyasi) hám qurǵaqlıq gidrologiyasiga bólinedi. Okeanologiya okeanlıq hám teńizlerdińlıq ulıwma ózgeshelik lerin hám de olarda júz bolatuǵın hádiyse hám processlerdi átirap ortalıq penen baylanıslı halda úyrenedi. Qurǵaqlıq gidrologiyasi bolsa, óz gezeginde, dáryalar gidrologi yasi kól hám suw bazaları gidrologiyasi , mızlıqlar gidrologiyasi hám batpaqlıqlar gidrologiyasi ga bólinedi. Kóbinese gidrologiya degende qurǵaqlıq gidrologiyasi názerde tutıladı. Úyrenetuǵın máseleleri hám izertlew usıllarına baylanıslı halda gidrologiyadan onıń bir neshe bólimleri - gidrometriya, gidrografiya, gidrologik esaplawlar, gidrologik prognozlar sıyaqlı lar ǵárezsiz pán retinde ajralıp shıqqan. Gidrometriya suw obiektleriniń gidrologik rejimi element lari (suw júzesi, suw sarpı, suwdiń aǵıw tezligi, suw maydanı qıyalıǵı ) ni ólshew, baqlaw usılların islep shıǵıw hám olardı tikkeley ámelge asırıw jumısları menen shuǵıllanadı.Gidrografiya málim aymaqtaǵı suw obiektleriniń ayriqsha qásiyetlerin orınnıń tábiy geografiyalıq sharayatı menen baylanıslı halda úyrenip, olarǵa gidrologik hám xalıq xojalıǵın daǵı áhmiyeti názerden xarakteristika beredi.Gidrologik esaplawlar hám gidrologik prognozlar ulıwma at menen injenerlik gidrologiyasi dep ataladı.