Kurs ishi taqdimoti

Ijtimoiy-iqtisodiy formatsiyalar

• Ijtimoiy-iqtisodiy formatsiyalar (tuzumlar) bir-biridan ishlab chiqarish munosabatlari bilan farqlanadi. O‘z navbatida, yangi ishlab chiqarish munosabatlari ishlab chiqarish kuchlarining rivojlanish darajasidan kelib chiqadi.
• Yangi ishlab chiqarish munosabatlariga davlat tuzilmasi ham mos kelishi kerak. Alohida olingan davlatda o‘zgarishlar yuqoridagidek ketma-ketlikda va bog‘liqlikda sodir bo‘lmasligi mumkin.

Natural munosabatlar

• Natural munosabatlar ustunlik qilgan jamiyatlarda taqsimlash va qayta taqsimlash jarayonlari natural soliqlar va turli ko‘rinishdagi shaxsiy to‘lanmalar xarakteriga ega bo‘lgan. Tovar-pul munosabatlarining rivojlanishi taqsimlash va qayta taqsimlash munosabatlari shakllarining o‘zgarishiga olib keldi – ular ko‘proq ravishda pul xarakteriga ega bo‘ldi. Biroq bu munosabatlarning mazmun-mohiyati prinsipial jihatdan keskin o‘zgarmay qolaverdi.
• Zamonaviy tasavvurdagi “moliya” tushunchasini davlat xazinasining alohidalashuvi va davlat byudjetining vujudga kelishi bosqichiga kiritish mumkin.
• Qayd etish lozimki, moliya va moliyaviy munosabatlarning mohiyati haqidagi tasavvurlar vaqt o‘tishi bilan o‘z ko‘rinishini o‘zgartirib borgan

Moliyaviy munosabatlarning farqlanuvchi xarakteri

• Moliyaviy munosabatlarning farqlanuvchi xarakterli belgisi shundan iboratki, YAIMni qayta taqsimlash jarayoni oldindan ma’lum maqsadlarga mo‘ljallangan turli pul mablag‘lari fondlarini yaratish bilan kuzatiladi. Davlat va mahalliy o‘z-o‘zini boshqarish organlari darajasida tuziladigan pul mablag‘lari fondlari markazlashtirilgan fondlar, xo‘jalik sub’ektlari darajasida tuzilgan pul fondlari esa markazlashtirilmagan pul fondlari deyiladi.
• Xo‘jalik sub’ektlarining turli faoliyatlaridan olingan daromadlar hisobidan maxsus pul mablag‘lari fondlari shakllantiriladi. Ularni shakllantirish qattiq ravishda reglamentatsiya qilinish (tartibga solinish) xarakteriga egaki, bu narsa moliyaviy munosabatlarning yana bir farqlanuvchi xarakterli belgiga ega ekanligini ko‘rsatadi.