Kurs ishi rahbari: D. Xojimatova

II. XULOSA
Xulosa qilib shuni aytish mumkinki, Organik molekulalarda sodir bo‘ladigan almashinish, birikish, qayta gruppalanish reaksiyalarining qay yo‘nalishda sodir bo‘lish ehtimolligini, molekulalarning reaksiyaga kirishish qobiliyatini oldindan bilish uchun qilinadigan kvant-kimyoviy hisoblashlarni matematik apparatsiz amalga oshirib bo‘lmaydi. Bu hisoblashlar EHM keng miqyosda foydalanishni taqazo etadi. 1920 y. da fizik Aston birinchi bo‘lib, mass-spektrometrik usulni qo‘lladi. Organik kimyoning biologiya bilan hamkorligidan biologik kimyo va bioorganik kimyo vujudga keldi.
Stereokimyo-molekulalarning geometrik asoslari haqidagi ta’limot bo‘lib, atom va molekulalarning fazoviy holatlarini hamda uni kimyoviy reaksiyalar davomida o‘zgarishini o‘rganadi. Butlerovning kimyoviy tuzilish haqidagi ta’limoti molekulalarning fazoviy konfiguratsiyalarini tushunishga yo‘l ochdi. Bir xil struktura formulasiga ega, lekin funksional gruppalari fazoviy holatlari turlicha bo‘lgan birikmalar-stereoizomerlar deb ataladi.
Shunga ko’ra oksikarbon kislotalarning ham ahamiyati katta. Oksikislotalarning kimyoviy xususiyatlari ularning molekulasi tarkibiga kirgan funksonal gruppalarga bog’liq bo’ladi.
Oksikislotalarning olinish yo’llari va xossalari ham spirt va kislotalarnikiga o’xshaydi. Oksikislotalar o’simliklarda ko’p uchraydi. Sanoatda ba'zan (sut kislotasi) biosintez yo’li bilan olinadi.
Oksikislotalar spirtlarga karboksil gruppa yoki kislotalarga gidroksil gruppa kiritilganda xosil bo’ladi.
Ba’zi moddalar o‘zining fazodagi tuzilishiga ko‘ra fazoviy yoki stereoizomerlarga ega. Etilen uglevodorodlardagi va to‘yinmagan karbon kislotalardagi geometrik (sis-trans) fazoviy izomeriya kabi oksikarbon kislotalarda ham fazoviy optik izomeriya mavjud.
III. FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR

1. 
   I.R. Asqarov, Yu.T. Isayev, A.G. Mahsumov, Sh.M. Qirg`izov.
   

“Organik kimyo”. T 2012-yil.

2. 
   B.A. Pavlov, A.P.Terentyev.“Organik ximiya kursi” “O’qituvchi” T 1970-yil
   
3. 
   I.M. Pirmuhammedov. “Organik kimyo”. O`qituvchi. T 2005-yil.
   
4. 
   I. Primuhammedov. “Organik kimyo” “Matbuot” T 1987-yil.
   
5. 
   Sobirov Z. “Organik kimyo”. O`zbekiston T 2005-yil.
   
6. 
   Iskandarov S., Sodiqov B. Organik kimyo nazariy asoslari. OO‘Yu kimyo, kimyo-texnologiya, kimyo-biologiya fak. hamda qx in-t. stud. uchun o‘quv qo‘llanmasi. Maxsus mux. K.Roziqov.-Т.: Mehnat, 1987.
   
7. 
   Терентев А.П., Потапов В.М. Основы стереохимии. М.: “Химия”, 1964