Kurs ishi mavzu: O‘qish darslarida topishmoqlarni o‘rganish metodikasi

II. Anglash bosqichi. Maqsad: darslikda berilgan topishmoqlar bilan tanishtirish, mustaqil o'qishga, topishmoqlar yuzasidan o'zaro muhokama qilishga o'rgatish.
Metod: mustaqil ish, krossvord yechish, suhbat metodi.
1. Topishmoqni ifodali o'qish va javobini topish.
2. Savol-javob o'tkazish:
— Birinchi topishmoqning javobi nimaga o'xshatilgan? (G‘o'zaga)
— Tungi osmon nimaga o'xshatilgan? (ko'k ko'ylakka)
— 2-topishmoqda oy nima deb ta'riflangan? (patir)
— 3-topishmoqda karamni qaysi belgilariga ko'ra topdingiz? (Ka-ramning qavat-qavat bargi qat-qat to'nga o'xshatilgan)
3. Krossvord yechish.
O'qituvchi krossvordni vatmanga oldindan quyidagicha tayyorlashi mumkin: krossvord savoUari topishmoqlar ko'rinishida bo'ladi. Sinfni 3 guruhga boiib, har bir guruhga 1 tadan krossvord yechish uchun beriladi. Bu usul bolalarning topishmoqni tez topishga ishtiyoqini oshiradi.
1-guruh uchun krossvord:
Bo 'yiga
1. Keragida suvga o'tasan Qimirlashin poylab yotasan.
2. Kasbi doim taqir-tuqur, Qayda ilon ko'rsa cho'qir.
3. Birlashtirib kiyimni Issiq tutadi sizni.
Eniga
4. Qo'lsiz, oyoqsiz eshik ochar.
5. Katta oppoq dasturxon Yer yuzini qoplagan.
6. Og‘zi yo'g‘-u, tishi bor, Duradgorda ishi bor.
Javoblari:
1. Qarmoq. 2. Laylak. 3. Tugma. 4. Shamol. 5. Qor. 6. Arra.
2-guruh uchun krossvord:
Bo 'yiga
1. Tikuvchimas, Bichuvchimas, Ignasi ancha ekan.
2. Kundalik tarix o'zi Har yerda uning so'zi.
3. Bir onadan yuz bola, Yuzovi ham bo'z bola.
Eniga
4. Uyning shiftida ini, Kuylab berar har kuni. Bahorda kutib olib Kuzatamiz kuz uni.
5. Xo'ppa semiz, bir tuki yo'q.
6. Uzun terak, ichi kovak. Javoblar:
1. Tipratikan. 2. Gazeta. 3. Uzum. 4. Qaldirg‘och. 5. Tarvuz. 6. Qamish.
3-guruh uchun krossvord: Bo 'yiga
1. Pishirsang osh bo'lur, Pishirmasang qush bo'lur.
2. Gulsiz meva qiladi, Ko'p yesang — til shiladi: G‘ir-g‘ildirak oy kulcha, Bu nima, kim biladi?
3. Chopsa chopilmaydi, Ko'msa ko'milmaydi.
4. Bodom kabi yaprog‘i, Sollanadi butog‘i, O'zi shirin, tukligina, Mazasi ham totligina.
Eniga
5. Ikki ajib qulog‘i bor: Biri tinglar, biri so'zlar.
6. O'zi qizil, go'zal biram, Qirga yozar qizil gilam.
7. Pak-pakana bo'yi bor, Yetti qavat to'ni bor.