Kurs ishi mavzu: “ Moliyaviy tahlil va uni tashkil etish ”

1. 
Zamonaviy iqtisodiyotda moliyaviy tahlilning o‘rni
Moliyaviy tahlil  – bu har qanday kompaniyaning iqtisodiy salohiyatini 
 
baholashdir. Moliyaviy ko‘rsatkichlar, koeffitsiyentlar, reytinglar va 
ko‘paytirgichlar o‘rganib chiqiladi va ular asosida tashkilotning 
moliyaviy holati to‘g‘risida xulosa qilinadi.
Moliyaviy tahlil kimga kerak bo‘ladi?  Misol uchun, 
 
 
 
 
kompaniyaning yuqori rahbariyatiga yoki unga sarmoya kiritish 
kerakmi yoki yo‘qligini o‘rganishni istagan investorlarga. Hatto banklar 
ushbu tashkilotni kredit bilan ta’minlash haqida qaror qabul qilishadi. 
Kompaniya shuningdek, aksiyalarini fond birjasida joylashtirib qo‘yishi 
mumkin va bu uchun ham uning moliyaviy holatini ham tekshirish 
kerak.
Dunyo iqtisodiyotining yangicha shakllanish asrida bugungi 
kunning zamonaviy biznes qoidalarida integratsion jarayonlar, 
innovatsion jadallik va kuchli raqobat muhitidagi talablar talaygina. 
Zamonaviy iqtisodiyotning bugungi ko‘rinishi avvalo chuqur tahliliy 
yechimlar asosida doimo o‘zini yangilab boruvchi, tartibga soluvchi 
murakkab tizimga aylanganini anglatadi. Iqtisodiyotda uning makro va 
mikro ko‘lamdagi boshqaruvida tahlilning o‘rni va ahamiyati nimada?
Makro ko‘lamda tahlil iqtisodiyot, makroiqtisodiyot, marketing va 
statistika doirasida amalga oshiriladi. Mikro ko‘lamda esa tahlil oldiga 
bir qator murakkab vazifalar qo‘yiladi va ularni xal etish orqali esa tahlil 
oldiga bir qator murakkab vazifalar qo‘yiladi. Ularni hal etish orqali 
quyi bo‘g‘in xisoblangan xo‘jalik yurituvchi sub’ektlarning moliya 
xo‘jalik faoliyatining tashxisi qo‘yiladi. Xo‘jalik sub’ektlari faoliyatini 
Bet 37 dan 4

---

o‘rganish va tahlil etish orqali ularning samarali faoliyatini yo‘lga 
qo‘yish va uni o‘stirish imkoniyatlarini bag‘olashda, korxona ishlab 
chiqarish, tijorat va moliya faoliyatidan moliyaviy resurslarning kirimiga 
va ulardan moliyaviy holatni o‘stirishda foydalanish darajalariga, 
raqobatdoshlik, moliyaviy natijalarni kutilishini prognozlash va 
iqtisodiy rentabellikni xo‘jalik faoliyatining real imkoniyatlardan kelib 
chiqqan holda oshirishning yo‘llarini belgilashga, moliyaviy 
resurslardan yanada samarali foydalanishning chora tadbirlarini 
belgilashga ahamiyat qaratiladi. Iqtisodiyot sub’ektlari faoliyatidagi 
erkinlik, natijaga egalik, rivojlanish va taraqqiyotning yangicha 
mazmuni boshqaruvning butun bir tizimini ham takomillashtirishni 
talab etmoqda. Bugungi kunda korxonalar oldida juda keng 
imkoniyatlar ochilmoqda. Nafaqat xo‘jalik yurituvchi sub’ektlar 
jamoasi, mulk egalari, investorlar balki butun bir davlatlar va 
jamoatchilik tizimi ham boshqaruvdagi o‘zgarish va rivojlanishdan 
manfaatdordirlar. Xo‘jalik sub’ektlari oldida turgan muhim vazifalarni 
hal etilishiga albatta axborotlar oqimi va ularni tahliliy hulosalariga 
tayangan zamonaviy boshqaruvni yo‘lga qo‘yish, takomillashtirish 
orqaligina erishiladi.
Boshqaruv ob’ekti va sub’ektlari, uning muhim biriklari va tasnifiy 
jihatlarini quyidagicha ifoda etish mumkin.