Kurs ishi 2-bo‘limida
amalga oshirish uchun ko‘rsatmalar
2.1. Yo‘l qurilish tashkilotining asosiy ishlash ko‘rsatkichlarini aniqlash.
Yo‘l qurilish tashkilotining ishlab chiqarish va xo‘jalik faoliyatining asosiy ko‘rsatkichlari:
Bosh pudratchi tomonidan bajarilgan qurilish hajmi;
Tashkilotning o‘zi tomonidan bajarilgan qurilish-montaj ishlari hajmi;
Qurilish montaj ishlar qiymati;
Xodimlarning o‘rtacha soni;
Bosh shartnoma bo‘yicha qurilish-montaj ishlari ko‘lami buyurtmachi bilan tuzilgan shartnoma shartnomalari bilan belgilanadi. Qurilish kompaniyasi tomonidan ushbu kurs ishida o‘z-o‘zidan bajarilgan SMR miqdori umumiy shartnoma bo‘yicha ish summasining foizi sifatida qabul qilinadi.
Qurilish-montaj ishlarining ishlab chiqarish tannarxi quyidagi nisbatdan aniqlanadi:
=290600/100*100=290600
Bunda: Uz - bajarilgan SMR (tiyin) qiymatining 1 so‘miga ishlab chiqarish xarajatlari darajasi):
Or – amalga oshirilgan pudrat ishlari qiymati;
Sseb – qurilish-montaj ishlari xarajatlari.
Demak, qurilish-montaj ishlarining ishlab chiqarish tannarxi (Sseb) QM ishlarining 1 so‘mlik xarajat darajasidagi mahsulot va tannarxga teng :
=290600*92.4/100=268514
Qurilish kompaniyasi xodimlarining o‘rtacha soni bir xodimning o‘rtacha yillik mahsuloti bilan belgilanadi:
=290600/11200=25.9464=26 kishi
Bunda: V - xodim boshiga o‘rtacha yillik chiqim, ming so‘m
Foyda-kompaniya ishining yakuniy natijasi. Uning qiymati ishlab chiqarish, iqtisodiy va moliyaviy faoliyatga, butun jamoaning sa’y-harakatlariga bog‘liq.
2.2. Yo‘l qurilish tashkilotnning resurs salohiyatidan foydalanish ko‘rsatgichlarini hisoblash
Yo‘l qurilish korxonasi resurs salohiyati - inson resurslari, asosiy vositalar, joriy aktivlar va nomoddiy aktivlarni o‘z ichiga oladi.Asosiy vositalarga ega bo‘lgan qurilish kompaniyasining ko‘rsatkichlari quyidagilar bilan tavsiflanadi:
ishlab chiqarish quvvati;
mehnat fond nisbati:
ishlab chiqarishning mexanik mustahkamligi:
mehnatning mexanik mustahkamligi.
Ishlab chiqarish quvvati quyidagi formula bilan aniqlanadi:
=
=15240*16.2/83.8=2946.15752
Mehnat fond nisbati quyidagi formula bilan aniqlanadi:
=
=2946/26=113
Ishlab chiqarishning mexanik mustahkamligi xamda mehnatning mexanik mustahkamligi quyidagi formula bilan aniqlanadi:
=
=2946*0.45/290600=0.000045%
=
=2946*0.45/26=509884
*Kurs ishida asosiy vositalar qiymatining 40-45% miqdorida mashina va mexanizmlarning o‘rtacha yillik bahosini oling.
Asosiy fondlardan foydalanishning umumlashtiruvchi ko‘rsatkichi-bu
yaratilgan ishlab chiqarish hajmining asosiy fondlarning o‘rtacha qiymatiga nisbati sifatida kapitalning qaytarilishidir:
=290600/16.2=17938
Bunda: FO – kapital unumdorligi,
- asosiy vositalarning davr uchun o‘rtacha qiymati.
Asosiy vositalar ulushining nisbatan pastligi tufayli ham, ularning yuqori texnik darajasi tufayli ham kapital qaytarilish koeffitsientining oshishiga erishish mumkin.
Asosiy vositalarning samaradorligi kapitalning qaytishiga teskari bo‘lgan kapital intensivligi indeksi bilan ham xarakterlanadi:
=16.2/290600=0.0005
Kapital intensivlig indeksi qancha past bo‘lsa va kapitalning qaytimi shuncha yuqori bo‘lsa, asosiy fondlardan shuncha samarali foydalaniladi.
Joriy aktivlar asosiy fondlardan farqli ravishda korxonaning ishlab chiqarish quvvatini aniqlamaydi, ularning roli pul mablag‘larining aylanishini ta’minlashdan iborat bo‘lib, ular korxonaning moliyaviy holatini belgilaydi.
Joriy aktivlardan foydalanish ko‘rsatkichlari quyidagilardir: aylanmalar nisbati,
ya’ni aylanish tezligi (martta, yiliga aylanadi), bir aylanmaning davomiyligi (kunlarda) va ushlab qolish darajasi.
Do'stlaringiz bilan baham: |