Kurbanova durdona salaxitdinovna gimnastika va uni o

 

---

71
4. BUYUMSIZ BAJARILADIGAN MASHQLAR TEXNIKASINING 
ASOSLARI 
Buyumlarsiz harakatlanish - badiiy gimnastikadagi barcha musobaqa 
mashqlarining asosidir. Ular mustaqil mashqlar sifatida gimnastikachilarning 
majburiy va ixtiyoriy dasturiga kiradi, bundan tashqari, buyumlar bilan 
bajariladigan barcha mashqlar asoslangan zarur harakat bazasi hisoblanadi. 
4.1
 
Buyumlarsiz
 
bajariladigan mashqlar tasnifi 
Hozirgi paytda buyumlarsiz bajariladigan mashqlar bir qancha turlarga 
bo‘linadi. (4-jadval) 
Mashqlarning bu turlarini ikkita sinf elementlariga bo‘lish mumkin. 
Bulardan biri oddiy mashqlar, ikkinchisi murakkab mashqlardan tashkil topgan. 
Oddiy mashqlar ancha osonroq bo‘lib, ko‘pincha ular kombinasiyada 
biriktiruvchi harakat rolini o‘ynaydi. Bu eng avvalo yurish va yugurish turlari, 
oddiy irg‘ishlarni o‘zgartirish va shunga o‘xshashlar. 
Murakkab mashqlar sinfiga shartli ravishda bir muncha murakkab harakat 
malakalarini paydo bo‘lishi bilan bog‘liq bo‘lgan elementlar kiradi. Bu mashqlar 
to‘lqin, burilishlar, muvozanatlar, sakrash, yarimakrobatik va akrobatik harakterga 
ega elementlarga o‘xshash mashqlardir. 
 
 
 
4-jadval 
BUYUMSIZ BAJARILADIGAN MASHQLAR 
Oddiy 
mashqlar 
To’lqinlar, 
siltanishlar 
Muvozana
t saqlash 
Burilishlar
Sakrashlar 
Akrobatik va 
yarimakrobatik 
harakatlar 
Bo’shashtiruvch
i mashqlar
Yurish, 
yugurish turlari 
Parter 
harakatlari 

---

72
4.2 ODDIY MASHQLAR VA ULARGA TASNIF 
Oyoq uchida, yarim cho‘qqayib, o‘tirib, o‘tkir qadam bilan, tovondan oyoq 
uchiga asta o‘tish bilan qadamlash, purjinasimon qadam bilan, baland qadam bilan, 
yumshoq qadam bilan, tashlanishlar bilan yurish va boshqalar. 
Yugurishning stilizatsiyalangan (ma’lum uslubga solingan) shaklidan ham 
shu sifatda foydalaniladi, lekin, bundan tashqari, birikmalarda sakrashga,
burilishlarga, dumalashlarga tayyorlovchi harakat sifatida ham qo‘llaniladi. Badiiy 
gimnastikada qo‘llaniladigan yugurishning turlari o‘tkir, baland tashlanishlar bilan, 
keng, qisqa qadamlar bilan (oyoq uchida) yugurishlardir.