Kurbanova durdona salaxitdinovna gimnastika va uni o

---

1
O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI 
OLIY VA O‘RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI 
ANDIJON DAVLAT UNIVERSITETI 
KURBANOVA DURDONA SALAXITDINOVNA 
GIMNASTIKA VA UNI O
‘
QITISH 
METODIKASI 
(badiiy gimnastika) 
O‘QUV QO‘LLANMA 
Andijon - 2020 

---

2
GIMNASTIKA VA UNI O
‘
QITISH METODIKASI 
(badiiy gimnastika) 
O‘quv qo‘llanma O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus ta’lim o‘quv 
yurtlari o‘qituvchilari va 5112000-jismoniy madaniyat ta’lim yo’nalishi talabalari 
uchun mo‘ljallangan bo‘lib, “Gimnastika va uni o’qitish metodikasi” fani o‘quv 
dasturiga muvofiq tayyorlangan. Unda badiiy gimnastika sport turining kelib 
chiqishi, rivojlanish tarixi, mashqlarning xotin-qizlar organizmiga ijobiy ta’sir 
etishi, buyumsiz bajariladigan mashqlarni o’qitish uslubiyatiga, ta’lim 
muassasalarida badiiy gimnastika darslarini tashkil etish metodikasiga e’tibor 
qaratilgan.
Taqrizchilar: 
E
SHTAYEV
A.K. –O‘zbekiston Davlat jismoniy tarbiya va sport 
universiteti Gimnastika kafedrasi mudiri, p.f.d. dots. 
Isakov R.Sh
.
 
– Andijon davlat universiteti, Fakultetlararo
jismoniy madaniyat va sport kafedrasi mudiri, dots. 
 
 
 
 

---

3
 
 
KIRISH 
Badiiy gimnastika – sport turlari orasida o‘zining jozibasi, harakatlarining 
ham murakkab, ham betakrorligi bilan ajralib turadi. Turli musobaqalarda musiqa 
sadolari ostida harakatlar uyg‘unligi ila turli obrazlarni ijro etayotgan qizchani 
ko‘rib, bu aynan xotin-qizlar uchun yaratilgan sport turi ekanligini anglaysan kishi. 
Sportchining mashqlarni yengil va maromda bajarayotganini ko‘rib, tomoshabin 
buning zamirida qancha mehnat, mashaqqat, sport turiga sadoqat, kuchli jismoniy 
tayyorgarlik borligini tasavvur ham qilolmaydi. Juda zavqli ko‘ringan chiqish 
sportchining mahorati, ko‘nikma va malakasini namoyish etadi.
Badiiy gimnastika – yurtimizda juda keng jadal rivojlanib, ommalashib
bormoqda. Nafaqat shahar, tuman markazlari, balki chekka-chekka qishloqlarda 
ham sportning bu turiga qiziqish va shug‘ullanuvchilar soni ortishi tahsinga 
loyiqdir. O‘tkazilayotgan musobaqalarda ham sportchilar ko‘nikma malakalari 
oshayotgani, sport mahorati yuksalayotgani badiiy gimnastikaning kelajagi 
yurtimizda barqaror ekanidan dalolat beradi.
Bu sport turi bilan qizlar 4-5 yoshdan boshlab shug‘ullanishlari mumkin. 
Mashg‘ulotlar jarayonida olinadigan yuklamalar, mashqlar qizlar organizmi uchun 
foydali va samarali ta’sir ko‘rsatishi juda ko‘p manbalarda ta’kidlangan. Bu ayni 
haqiqatdir. Chunki, ushbu sport turi bilan shug‘ullangan qizlarda noziklik, 
harakatlarning mayinligi, nafisligi, kelishgan qaddi-qomat shakllanadi. Bundan 
tashqari, jismoniy sifatlardan, egiluvchanlik, epchillik, chaqqonlik va koordinatsiya 
juda yaxshi rivojlanadi. Shu bilan birga, axloqiy, estetik va irodaviy hislatlarni ham 
tarbiyalaydi.
Bolalar va o‘smir qizlarni jismoniy shakllanishida badiiy gimnastikaning 
ahamiyati katta. Badiiy gimnastikadagi mashqlar sog‘lomlashtiruvchi vosita 
sifatida keng qo‘llaniladi. Ayniqsa, qaddi-qomatning buzilishlarida, skolios, 
ostioxondroz, oyoq shaklining buzlishi - “X” simon va “O” simon holatlarda, yassi 

---

4
oyoqlikda badiiy gimnastikaning sog‘lomlashtirish guruhlarida mashg‘ulot o‘tish 
tavsiya qilinadi. Bugungi kunda shuning uchun ham deyarli barcha maktabgacha 
ta’lim muassasalarida badiiy gimnastika to‘garagi tashkil qilingan bo‘lib, bu jajji 
qizaloqlarning sog‘lom va ko‘rkam bo‘lib o‘sishlarida yordam bermoqda.
Bu uslubiy qo‘llanma ham ana shunday murabbiylar uchun mo‘ljallangan 
bo‘lib, bunda sport turining boshlang‘ich bosqichlaridagi buyumsiz mashqlarga
o‘rgatish uslublari keltirilgan.
Andijon davlat universitetining “Jismoniy madaniyat” ta’limi yo‘nalishi 
negizida tashkil etilgan “Xotin-qizlar sporti” yo‘nalishida taxsil oluvchi talabalar 
uchun tanlov fani sifatida o‘quv dasturiga “Badiiy gimnastika” fani kiritildi. Bu 
fanni talaba qizlar ijobiy o‘zlashtirishlari va bilim darajalarini shakllantirishlari 
uchun ushbu uslubiy qo‘llanmani chop ettirdik. O‘ylaymizki, talaba qizlar bu 
uslubiy qo‘llanma orqali badiiy gimnastikada buyumsiz bajariladigan mashqlar 
texnikalarini o‘rganish, musiqiylikni oshirish, uni o‘quvchilarga yyetkazib bera 
olish metodlarini o‘qib, o‘rganib, kelgusida o‘z ish faoliyadiga tatbiq etadi.

---

5