Курашиш дарслик “Akademiya” Тошкент – 2022

Коррупцияга қарши ички назорат тизими 
(комплаенс-назорат)ни жорий этишнинг ҳуқуқий асослари
Ўзбекистон Республикасининг
2017 йил 3 январдаги 
ЎРҚ
-419-
сонли Қонуни
Ўзбекистон Республикаси Президентининг
2019 йил 
27 майдаги ПФ
-5729-
сонли Фармони
Коррупцияга қарши курашиш бўйича 2021
-
2022 йилларга 
мўлжалланган давлат дастури
Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2020 йил 
29 июндаги ПФ
-6013-
сонли Фармони
Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2021 йил 
6 июлдаги ПФ
-6257-
сонли Фармони
Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2021 йил 
6 июлдаги ПҚ
-5177-
сонли қарори

---

68
2017 йил 7 февралда тасдиқланган “2017–2021 йилларда Ўзбекистон 
Республикасини ривожлантиришнинг бешта устувор йўналиши бўйича 
Ҳаракатлар стратегияси”
45
да мамлакатимизда коррупцияга қарши 
курашни самарали ташкил этиш бўйича вазифалар аниқ белгилан
-
ди. Ҳаракатлар стратегиясида назарда тутилган коррупцияга қарши 
курашишнинг ташкилий-ҳуқуқий механизмларини такомиллаштириш 
ва коррупцияга қарши курашиш тадбирлари-нинг самарадорлигини 
ошириш тизимини ишлаб чиқиш вазифаси ижроси юзасидан эътиборга 
молик натижалар қўлга киритилди.
2022 йилнинг 28 январда эълон қилинган 2022–2026 йилларга 
мўлжалланган Янги Ўзбекистоннинг тараққиёт стратегиясида ҳам кор
-
рупцияга қарши курашиш устувор вазифалардан этиб белгиланди. Хусу
-
сан, Тараққиёт стратегиясининг 4-мақсади сифатида давлат бошқаруви 
органлари фаолияти устидан давлат назоратини амалга оширишда 
манфаатлар тўқнашуви вужудга келишини бартараф этиш, мазкур жа
-
раёнга кенг жамоатчиликни жалб қилиш, 84-мақсади сифатида эса кор
-
рупцияга мойил соҳа ва тармоқларни аниқлаш, коррупциявий омил
-
ларни бартараф этиш тизимининг самарадорлигини ошириш, жамиятда 
коррупцияга нисбатан муросасиз муносабатни шакллантириш назарда 
тутилди. 
Тараққиёт стратегиясининг 83-мақсадида давлат хизматида ҳа-
лоллик стандартларини жорий этиш белгиланган бўлиб, унга кўра,
 
дав
-
лат хизматчиларининг даромад ва мол-мулкларини декларация қилиш 
тизими босқичма-босқич жорий этилади. Шунингдек, давлат хизматида 
манфаатлар тўқнашувининг олдини олиш бўйича самарали механизм
-
ларни яратиш, коррупцияга қарши курашиш борасидаги фаолиятда 
очиқликни таъминлаш ва жамоатчилик иштирокини кенгайтириш каби 
чора-тадбирлар амалга оширилади.
Давлат органида коррупцияга қарши курашишнинг ҳуқуқий асосла
-
рини кучайтиришда “Давлат фуқаролик хизмати тўғрисида”ги Қонуннинг 
қабул қилиниши ҳам муҳим ўрин тутади. Мазкур Қонунда давлат 
фуқаролик хизматчиларининг фаолияти тартибга солинади. Жумладан, 
Қонунда давлат фуқаролик хизмати соҳасида коррупцияга қарши кура
-
шишга доир чора-тадбирлар, давлат фуқаролик хизматчиларининг одоб-
45
Ўзбекистон Республикаси Президентининг “Ўзбекистон Республикасини 
янада ривожлантириш бўйича Ҳаракатлар стратегияси тўғрисида”ги ПФ-4947-
сонли Фармони. //“Ўзбекистон Республикаси Қонун ҳужжатлари маълумотлари 
миллий базаси” веб-сайти – www.lex.uz.

---

69
ахлоқ қоидалари, манфаатлар тўқнашуви, давлат фуқаролик хизматчи
-
си даромадларини ва мол-мулкини декларациялаш, давлат фуқаролик 
хизматчисига қўйилган талаблар ўз аксини топади.
Қонуннинг муҳимлиги шундаки, у мамлакат давлат бошқаруви ва 
маҳаллий давлат ҳокимияти идораларида меҳнат қилаётган бир юз йи
-
гирма мингдан ортиқ давлат фуқаролик хизматчилари фаолияти, улар
-
нинг ҳуқуқий мақоми ҳамда ҳуқуқ ва мажбуриятлари, шунингдек, давлат 
фуқаролик хизматига кириш ҳамда ушбу тизимда коррупция ва ман
-
фаатлар тўқнашувининг олдини олишга оид муносабатларни тартибга 
солади.