Курашиш дарслик “Akademiya” Тошкент – 2022

Фуқаролик жамияти
– давлат аралашувисиз, ўз-ўзидан ташкил бўла-
диган, кўпгина ассоциациялар, корпорациялар, ижтимоий ҳаракатлар ва 
алоҳида ташаббуслар асосий ифодаси бўлган, ижтимоий тузум тури. Улар 
фаолиятида индивидлар ва гуруҳлар ихтиёрий равишда, умумий мақсадлар 
ва жамоавий ҳаракатлар уюштириш орқали ўзларининг хусусий ва гуруҳли 
манфаатларини амалга оширадилар. Бундай ташкилотларнинг ижтимо
-
ий фаоллиги хусусий манфаатларнинг умумий яхшилик, умум тан олинган 
қадриятлар ва ахлоқий қоидалар ҳамда ўрнатилган ҳуқуқий нормалар 
билан ўзаро мос келтирилиши билан тавсифланади. Фуқаролик жамияти – 
ҳақиқий фуқаролардан, яъни узвий боғлиқликда бўлган ҳамда ахлоқий ма
-
даниятга таянадиган ҳуқуқий ва сиёсий маданиятга эга одамлардан иборат 
жамиятдир.
Халқаро ташкилот
– давлатлар, ҳукуматлар ёки бошқа халқаро 
ташкилотлар томонидан ташкилий шакли ҳамда ваколатларидан қатъи 
назар ташкил этилган ҳар қандай халқаро ташкилот, масалан иқтисодий 
интеграция бўйича минтақавий ташкилотлар. 
Ҳалоллик назоратчиси
– ходимлар томонидан касбий одоб-ахлоқ 
қоидаларига қатъий риоя этиш ва хизмат вазифаларини бажаришда ман
-

---

334
фаатлар тўқнашувини олдини олиш устидан назоратни амалга оширувчи ва
самарали коррупцияга қарши курашиш сиёсатини юритиш учун масъул 
бўлган жисмоний шахсдир.
Ҳуқуқбузарликлар профилактикаси
– ҳуқуқ-тартиботни сақлаш ҳамда 
мустаҳкамлаш, ҳуқуқбузарликларни аниқлаш, уларга барҳам бериш, шу
-
нингдек, ҳуқуқбузарликларнинг содир этилиши сабабларини ва уларга 
имкон бераётган шарт-шароитларни аниқлаш, бартараф этиш мақсадида 
қўлланиладиган ҳуқуқбузарликлар умумий, махсус, якка тартибдаги ва вик
-
тимологик профилактикасининг ҳуқуқий, ижтимоий, ташкилий ва бошқа 
чора-тадбирлари тизими.
Чеклов
– бу давлат хизматчилари учун давлат томонидан махсус 
норматив-ҳуқуқий ёки ички локал ҳужжатлар асосида белгиланган, фақат-
гина муайян тартиб ва мезонлар асосида ваколатлардан фойдаланишнинг 
ҳуқуқий чегарасини белгиловчи механизм.
Шафелик
– ташкилот ходимининг лавозими юқорироқ бўлган бошқа 
ходим томонидан қулай меҳнат шароитларини яратиб бериш шаклидаги 
ҳимояси, уни ёқлаб ёнини олиши.