Kurash с (105 R) Pechatga p65

2. Siljib yurishlar
Turgan holda yakka o‘zi siljib yurish: oldiga, orqaga, o‘ngga,
chapga, qadam tashlab, sakrab-sakrab.
Turli masofada, bir-birini turlicha ushlab juft-juft bo‘lib
siljish: oldinga, orqaga, yon tomonlarga qadam tashlab, sak-
rab-sakrab.
3. Ushlashlar
Kurashchining yaktagi ustidan belbog‘ni bog‘lash usullari.
Belbog‘dan ushlashga:
– bir qo‘li bilan belbog‘ning ustidan-oldidan, tagi-orqa-
sidan;
– ikki qo‘li bilan oldidan-ustidan, oldidan-tagidan;
– bir qo‘l bilan yon tomondan-ustidan chapdan, yon to-
mondan-tagidan o‘ngdan;
– ikki qo‘llab-bir qo‘l bilan ustidan yon tomondan-chap-
dan, ikkinchi qo‘li bilan tagidan o‘ngdan;
– bir qo‘li bilan orqadan ustidan-qo‘lini boshidan yoki
yelkasidan o‘tkazib, ikkinchi qo‘li bilan qo‘lini.
– bir qo‘li bilan orqasidan-tagidan belbog‘idan ikkinchi
qo‘li bilan qo‘lini ushlash usullari kiradi.
Kombinatsiyalashgan ushlashlar:
– belbog‘dan va gavdasidan;
– belbog‘dan qo‘lini va bo‘ynini;
– belbog‘dan qo‘lini va gavdasini.
Yaktakdan ushlab olishlar:
– bir qo‘li bilan yaktakning yengini-ustidan, tagidan;
– ikki qo‘li bilan yaktakning yengini-ustidan, tagidan;
– bir qo‘li bilan yaktakning yelkasini-ustidan;

---

52
– ikki qo‘li bilan yaktakning yelkalarini ustidan;
– bir qo‘li bilan yaktak hoshiyasini ustidan, tagidan;
– ikki qo‘li bilan yaktak hoshiyasini ustidan, tagidan;
– bir qo‘li bilan yaktak yoqasini orqadan-ustidan, pastdan
boshidan, yelkasidan o‘tkazib;
– bir qo‘li bilan yaktak yengini, hoshiyasini va belbog‘ini
chalishtirib ushlab olish;
– ikki qo‘li bilan yaktak yengini, hoshiyasini va belbog‘ini
chalishtirib ushlab olish.
Kombinatsiyalashgan ushlashlar:
– yaktakdan va qo‘lidan;
– yaktagidan va bo‘ynidan;
– yaktagidan, qo‘lidan va gavdasidan.
Quchoqlab olishlar:
– gavdasidan;
– gavdasidan va belbog‘idan.
Muvozanatdan chiqarish:
– o‘zidan o‘ngga va chapga siltab;
– oldinga-o‘ziga tortib va orqaga o‘zidan itarib;
– o‘zi atrofida-o‘ngga va chapga burilish bilan.
Aldash va soxta harakatlar:
– qo‘llar bilan, qo‘llari va gavdasi bilan;
– oyoqlari bilan aldash va soxta harakatlar qilish;
– qo‘li, oyog‘i va gavdasi bilan aldash;
– siljitish va masofa bilan aldash;
– ushlash bilan va soxta usullarni ifodalash bilan;
– kombinatsiyalashtirilgan aldashlar.
Uloqtirishlarga shaylanish:
– turish holatini o‘zgartirish bilan;
– masofani yutish bilan;
– raqibni aldash bilan;
– soxta harakatlar bilan;
– kuch yordamida ta’sir ko‘rsatish bilan.
Tayyorlovchi harakatlar kombinatsiyalari:
– siljib yurish va ushlab olish;
– siljib yurish, ushlab olish va muvozanatdan chiqarish;
– siljib yurish, ushlab olish, aldash va quchoqlab olish;
– ushlab olish, oyoqlari bilan soxta harakatlar qilish, kuch
yordamida ta’sir ko‘rsatish va hokazo.

---

53
Asosiy usul va harakatlar
1. Uloqtirishlar.
Asosan qo‘llar bilan uloqtirishlar:
– raqibni orqaga, oldinga, yon tomonlarga bir zarb bilan
ko‘tarib va siljib muvozanat holatidan chiqarish va so‘ng uloqtirib
yiqitish;
– belbog‘dan, yaktakdan, belbog‘ va yaktakdan ushlab uloq-
tirish;
– qo‘lini, gavdasini ushlab uloqtirish;
– yaktagidan va gavdasidan ushlab uloqtirish;
– turli xilda ushlab qaytarma usuli bilan uloqtirish.
Asosan oyoqlar bilan uloqtirish:
– ich tomondan, boldiridan, tovoni tashqariga ichkariga
qaratib ilib uloqtirish;
– qoqma usul bilan uloqtirish – yon tomondan, oldindan,
orqadan, tashqaridan va ichkaridan;
– poychechak usulida uloqtirish – oldindan, orqadan, yon
tomondan;
– oyog‘i bilan oyog‘iga urib, ushlab olib uloqtirish;
– ilib olib uloqtirish.
Asosan gavda bilan uloqtirish:
– soni va yelkasidan oshirib uloqtirish;
– qo‘llarini ushlab olib: raqibga o‘girilib, qo‘llar bilan uloq-
tirish;
– qo‘li va bo‘ynini yelkasiga qilib uloqtirish;
– yelkasidan oshirib uloqtirish;
– o‘z ustidan oshirib, o‘ng yoki chap tomonga uloqtirish.
Himoya.
Asosan qo‘llari bilan himoyalanish:
– siltanib, kuch ishlatib raqibning ushlashidan qutulish;
– qo‘llari bilan raqib qo‘lini urib yuborish;
– qo‘llari bilan ko‘kragiga, iyagiga tayanib;
– qo‘llarini qo‘lini ushlab olib;
– raqibini tang ahvolga solib.
Asosan oyoqlari bilan himoyalanish:
– oyog‘ini, oyoqlarini surib qo‘yib;
– bir oyog‘iga ag‘darib;
– oyoqlarini orqaga, yon tomonga olib qochib;

---

54
– orqaga surib;
– oyoqlarini olib qochib.
Asosan gavdasi bilan himoyalanish:
– orqaga chekinib;
– gavdani chetga burib;
– oldinga engashib;
– gavdasiga tiralib;
– yon tomonga aylanib o‘tib;
– raqibiga zarba berib;
– raqibini ag‘darib.
Qarshi usullar.
Qarshi uloqtirishlar:
– uloqtirishga tayyorgarlik yoki uloqtirishga urinishga qarshi
uloqtirish.
Javob uloqtirishlari:
– himoya olgandan keyin.
Taxminiy kombinatsiyalar.
Turli yo‘nalishdagi uloqtirishlarning taxminiy kombina-
tsiyasi:
– yonlamasiga qoqish – oldindan chalish;
– yon tomondan qoqish – yelkadan oshirib uloqtirish,
ichkaridan ushlash – oldindan chalish;
– yelkadan oshirib uloqtirish – orqadan oshirib uloqtirish.
Biron-bir oyog‘i bilan raqibning ham xuddi shunday oyo-
g‘ini tashqi tomondan ilib uloqtirish.
Bir xil yo‘nalishdagi uloqtirishning taxminiy kombinatsi-
yalari:
– yelkasidan oshib uloqtirish;
– sonidan oshirib uloqtirish;
– ichki tomondan ilish – chap oyoq bilan raqibning chap
oyog‘ini ilish;
– ichki tomondan ilish – ichki tomondan qoqib yiqitish.