Kulon qununi Haqida slayd Reja: 1.Sharl Kulon haqida ma'lumot. 2.Kulon tarozisi va uning ishlash prinsipi. 3.Kulon qonuni. Sharl Kulon KULON (Coulomb) Sharl Ogyusten (1736.14.6, Angulem - 1806.23.8, Parij) — fransuz fizigi va harbiy muhandisi. Fransiya Akademiyasi aʼzosi (1781 yildan). Elektrostatika asoschilaridan biri. Ilmiy ishlari elektr, magnetizm va texnik mexani-kaga oid. Oʻzi topgan buralish qonunlariga asosan kuch oʻlchash asbobi — bu-ralma tarozini yasagan (1784). Buta-rozidan foydalanib, K. bir ishorali va har xil isho-rali nuqtaviy elektr zaryadlarning oʻzaro taʼsi-rini batafsil tekshirgan. Bu tajri-balari asosida elektrostatikaning asosiy qonuni — Kulon qonuninn kashf etgan (1785). Sharl Kulon 18-asr oxirlarida ingliz olimi Sharl kulon elektrlangan jismlarning orasidagi o'zaro tasir kuchlarini miqdoriy jihatdan aniqlash uchun buralma tarozi yasadi. Sharl Kulon - Oʻzining 1785—89 yillarda eʼlon qilgan ishlarida elektr zaryadlar hamisha oʻtkazgich sirtida joyla-shishini koʻrsatgan. Magnit momenti, zaryadlarning qutblanishi va boshqa iboralarni fanga kiritgan.
- Uning eksperimental ishlari elektromagnit hodisalar nazariyasining yaratilishida muhim ahamiyatga ega boʻldi.[1]
Kulon tarozisi Kulon tarozi shisha idish ichida ingichka metall yoki kvars ipga (Kulon 76 sm li kumush toladan foydalangan) osilgan shisha shayindan iborat. Shayinning bir uchiga yengil metall sharcha va ikkinchi uchiga posangi mahkamlangan (rasmga q.). Tarozi kallagi yordamida ipni va unga osilgan shayinni vertikal oʻq atrofida burish mumkin. Kulon tarozisining ishlash prinsipi - Asbobning yuqorigi qopqogʻidagi teshikchadan shayinga mahkamlangan sharcha bilan bir xil oʻlchamga ega boʻlgan elektrlangan ikkinchi sharcha tushiriladi. Bu sharcha elektrlanmagan sharchaga tekkanda ular orasida elektr zaryad teng taqsimlanadi. Sharchalar oʻzaro taʼsir tufayli bir-biridan itariladi, vatijada sharchali shayin biror burchakka buriladi. Uning burilish burchagi Kulon tarozidagi silindrga chizilgan hisoblash shkalasi boʻyicha hisoblanadi. Bu shkala bevosita kuch yoki kuch momenti birliklarida darajadanadi.
K.Q., shuningdek, ikkita magnit qutblarining oʻzaro taʼsirini ifodalaydigan qonun, deb ham hisoblanadi:bunda t{ va t2 — magnit zaryadlar, s— muhitning magnit kirituvchanligi, / — propo rsiovallik koeffitsiyenti SGS tizimda 1 ga teng . Kulon qonuni Ikki nuqtaviy zaryadning o'zaro tasir kuchlari ular ning zaryadlariga to‘g‘ri orasidagi masofaga teskari proportsional bo'lib ularni tutashtiruvchi to‘g‘ri chiziq bo'ylab yo‘nalgandir.
Do'stlaringiz bilan baham: |