Kristallografiya, kristallokimyo va mineralogiya

Minerallarning kimyoviy xususiyatlari. Minerallarning tarkibini kimyoviy analiz usuli yordamida aniqlanadi va uning natijalari asosida mineralning formulasini hisoblab chiqiladi. Hisoblash tartibi quyidagicha bo‘ladi:

1. Hamma komponentlarni bir ustunga yozish kerak (N₂O gidroskopik namlik bo‘lib, mineral tarkibiga kirmaydi).

2. Ikkinchi ustunga har bir komponentning % miqdorini yoziladi.

3. Uchinchi ustunga har bir komponentning molekulyar massasi yoziladi (Mendeleev jadvalidan foydalangan holda).

4. To‘rtinchi ustunga har bir komopnentning molekulyar miqdori yoziladi. Molekulyar miqdor kimyoviy natijaning molekulyar massaga nisbatidir.

5. Kationning va kislorodning atom miqdorini aniqlaymiz.

6. Mineral formulasidagi atomlar koeffitsientlarining miq dorini aniqlanadi, buning uchun beshinchi ustundagi katoinlar miqdorini umumiy bo‘luvchiga bo‘lib, har bir kimyoviy modda uchun alohida-alohida yoziladi.

7. Arifmetik hisob-kitoblar to‘g‘riligini zaryadlar miqdori orqali aniqlaymiz. Musbat zaryad sonining yig‘indisi manfiy zaryad sonining yig‘indisi bilan teng bo‘lishi shart.

8. Hisoblab chiqilgan formulani kimyoviy elementlar miqdorining

kamayib borishi tartibida yoziladi.

Mineral qorishmalarni izomorf aralashmalar bilan ifodalash mumkin.