Kriptografik algoritm mikrobuyruqlarining mantiqiy bul funksiya shakli

A.V.Kabulov, М.А.Berdimurodov, I.M.Saymanovning “Kriptografik algoritm mikrobuyruqlarining mantiqiy bul funksiya shakli (AES, El-Gamal)” nomli maqolasiga

TAQRIZ

Maqolada mikrobuyruqlarning algebraik, matritsa va grafsxema ko‘rinishlari hamda AES simmetrik, EL-Gamal ochiq kalitni shifrlash algoritmlari uchun qo‘llanilishi tadqiq qilingan bo’lib, mikrobuyruqlarni ko‘rinishlari Blok sxema, Graf sxema va Matritsa sxema algoritmlari ketma-ketlikda aniqlanadi hamda o‘rtada biron shaklni tashlab ketish undan keyingi shaklni aniqlashga murakkablik tug‘diradi. Mikrobuyruqlarni, shuningdek shifrlash algoritmlarni qurulmalarga yozishni optimal shaklda yozish bo’gungi kunda dolzarb masalalardan biri hisoblanadi.

Maqolada algoritmni bul funksiyasi ko‘rinishida ifodalash uchun Graf sxemaga o‘tgandan so‘ng har bir mikroavtomat buyruqlarni bul funksiya ko‘rinishda ifodalash mumkinligi keltirilgan.

Algoritmni bul funksiyasi ko‘rinishida ifodalash uchun quyidagi qadamlari:

1-qadamda algoritmning blok sxemasi tuzilaishi;

2-qadamda tuzilgan algoritmga mos Graf sxemani tasvirlanishi;

3-qadamda graf sxemaga mos rostlik jadvalining tuzilishi;

3-qadamda rostlik jadvalidan mikrokamandalarning MDNF shaklidagi bul funksiyasining yozilishi;

4-qadamda hosil qilingan bul funksiya shaklidagi mikrokamandalarni bul algebrasidagining soddalashtirilgan teng kuchli formulalaridan foydalangan holda minimallashtirish;

5-qadamda esa barcha mikrokamadalarni ketma-ket yozilishi keltirilgan.

Shuningdek, maqolada AES simmetrik, EL-Gamal ochiq kalitli shifrlash algoritmlarining mikrobuyruqlarning optimal algebraik bul funksiya shakli aniqlangan bo’lib, algoritm qancha optimal yozilsa qurulma talab etadigan energiya, xotira resurslari tejalishi hamda tezlik oshishiga yordam berishi isbotlangan.

O‘rganilgan AES va El-Gamal shifrlash algoritmlarining mikrobuyruqlardan shifrator yaratishda foydalanish mumkin ekanligi asoslangan.

Ushbu maqolaning natijalari yangi va dolzarb bo’lib, maqolani ilmiy jurnalga chop etishga tavsiya qilaman.

O‘zMU Amaliy matematika va intelektual texnologiyalar fakulteti «Аxborot xavfsizligi» kafedrasi professori

Normatov I.H.