Krimi kompjuterik, strategjia dhe

Akte Ligjore/Nënligjore/Ndërkombëtare

Ligji nr.7895, dt. 27.1.1995 “Kodi Penal i Republikës së Shqipërisë”, i ndryshuar

Ligji nr. 10 023, datë 27.11.2008 “Për disa shtesa dhe ndryshime në ligjin nr. 7895, datë 27.1.1995 “Kodi Penal i Republikës së Shqipërisë”, të ndryshuar

Ligji nr.8737, dt 12.2.2001 “Për organizimin dhe funksionimin e prokurorisë në Republikën e Shqipërisë”.

Ligjin nr. 8417, datë 21.10.1998 “Kushtetuta e Republikës së Shqipërisë”, e ndryshuar

Ligji nr. 9749, datë 4.06.2007 “Për Policinë e Shtetit”

Ligji nr. 9157, datë 4.12.2003 “ Për përgjimin e komunikimeve elektronike”, ndryshuar me ligjin nr. 9885, datë 3.3.2008, si dhe me ligjin nr. 116, datë 13.12.2012

Ligji nr. 8888, dt. 25.04.2002 “Për ratifikimn e Konventës për Krimin në fushën e Kibernetikës”

Ligji nr. 9880, datë 25.02.2008 “Për nënshkrimin elektronik”

Ligji nr. 9887, datë 10.03.2008, ndryshuar me ligjin nr. 48/2012 “Për mbrojtjen e të dhënave personale”

Ligji nr 8457, datë 11.2.1999 “Për informacionin e klasifikuar "Sekret shtetëror”

Ligji nr.7905, datë 21.3.1995 “Kodi i Procedurës Penale i Republikës së Shqipërisë”, i ndryshuar

Ligji nr.9918, datë 19.05.2008 “Për komunikimet elektronike në Republikën e Shqipërisë”, i ndryshuar

Ligji nr.9157, datë 4.12.2003 “Për përgjimin e telekomunikimeve”, i ndryshuar

Ligji nr. 9887, datë 10.03.2008, ndryshuar me ligjin nr. 48/2012 “Për mbrojtjen e të dhënave personale", i ndryshuar

Ligji nr. 102/2012 “Për disa ndryshime dhe shtesa në ligjin nr. 9918, datë 19.5.2008 “Për Komunikimet Elektronike në Republikën e Shqipërisë””

166

Ligji nr.10 128, datë 11.5.2009 “Për tregtinë elektronike”, i ndryshuar

Ligji nr. 8322, datë 2.4.1998 “Për ratifikimin e Konventës së Këshilllit të Europës për ekstradimin dhe të dy protokolleve shtesë”

Ligji nr.10 193, datë 3.12.2009 “Për marrëdhëniet juridiksionale me autoritetet e huaja në çështjet penale”

Ligji nr.8497, datë 10.6.1999, FZ. 21-1999 “Për ratifikimin e Konventës së Këshillit të Europës "Për transferimin e procedimeve në çështjet penale"

VKM nr. 922, datë 19.12.2007 “Për sigurimin e informacionit të klasifikuar “Sekret shtetëror” që prodhohet, ruhet, përpunohet apo transmetohet në sistemet e komunikimit (INFOSEC)”

VKM nr.690, datë 5.10.2011 “Për miratimin e rregullores “Për mbrojtjen kriptografike të informacionit të klasifikuar “Sekret Shtetëror””

VKM nr.766, datë 14.9.2011 “Për krijimin e Agjencisë Kombëtare për Sigurinë Kompjuterike (ALCIRT)”, e ndryshuar

VKM nr. 664, datë 8.10.2014 "Për vendosjen e AKCE në varësi të Ministrit të Shtetit për Inovacionin dhe Administratën Publike"

Direktiva 2002/58 “Mbi përpunimin e të dhënave personale dhe mbrojtjen e privatësisë në sektorin e komunikimeve elektronike”

Direktiva 2006/24 KE “Mbi ruajtjen e të dhënave të krijuara ose të përpunuara lidhur me ofrimin e shërbimeve të komunikimeve elektronike të disponueshme për publikun ose të rrjeteve të komunikimit publik”

Memorandum i Komisionit Europian nr. 14/269 ‘Frequently Asked Questions: The Data Retention Directive’. Bruksel, 8 prill 2014

Raport shpjegues i Konventës së Këshillit të Europës “Mbi krimin kompjuterik”, http://conventions.coe.int/Treaty/en/Reports/Html/185.htm

Recommendations No.R (89) 9, approved by the European Committee of Ministers of the Council of Europe on September 13 1989 and Report by the European Committee on Crime Problems: Computer-related crime.

Vendim Kuadër 2005/222/JHA i Këshillit të Ministrave të BE-së, dt. 24 shkurt 2005

“Mbi sulmet ndaj sistemeve të informacionit”.

Recommendations No.R (95) 13, approved by the European Committee on Crime Problems (CDPC) at its 44th plenary session May29-June 2, 1995: Concerning problems of criminal procedural law connected with information technology.

Vendime Gjyqësore

Vendimi nr. 1112, datë 21.07.2010 i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë

Vendimi nr. 1689, datë 20.12.2010, i Gjykatës e Rrethit Gjyqesor Tiranë

Vendimi nr. 1730, datë 01.12.2011 i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë

Vendimi nr. 458, datë 21.03.2012 i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë

Vendimi nr. 981, datë 20.06.2012 i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë

167

Vendimi nr. 1090, datë 10.07.2012 i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë

Vendimi nr. 485, datë 23.04.2013 i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë

Vendimi nr. 870, datë 01.07.2013 i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë

Vendimi nr. 913, datë 05.07.2013 i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë

Vendimi nr. 1681, datë 12.12.2013 i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë

Lista e të intervistuarve

Intervistë me Prokurorin. A.G, Shefi Sektorit Kundër Krimit Kibernetik në Prokurorinë e rrethit Tiranë, Korrik 2015

Intervistë me E.P, Shefi sektorit të Krimit Kibernetik në Drejtorinë e Përgjithshme të Policisë, Tiranë, Korrik 2015

Intervistë me M.Gj, Ekspert në Laboratorin e Kriminalistikës, Tiranë, Gusht 2015

Intervistë me Dr. Xhavid Shala, ekspert në Politikat e Sigurisë, Akademia e Policisë e Republikës së Shqipërisë

Intervistë me Drejtorin Juridik të Albtelecom dhe Eagle Mobile, Tiranë, Korrik 2015

Intervistë me Dekanin e Fakultetit të Drejtësisë të Universitetit të Tiranës, Tiranë, Gusht 2015

Burime nga interneti

A/RES/45/121 adopted by the UN General Assembly on 14 December 1990. The full text of the resolution, i aksesuar në faqen web: www.un.org/documents/ga/res/45/a45r121.html, aksesuar me 10/07/2015

Additional Protocol to the Convention on Cybercrime, concerning the criminalisation of acts of a racist and xenophobic nature committed through computer systems, i aksesuar në faqen web: http://conventions.coe.int/Treaty/EN/Treaties/Html/189.html, aksesuar me 20/08/2015

Andrei Zlobin, “Who is behind the cyber war between Russia and Estonia”, Vedomosti, 28 May 2007, i aksesuar në faqen web: http://www.vedomosti.ru/smartmoney/article/2007/05/28/3004, aksesuar me 13/08/2015

Agjencia Kombëtare e Shoqërisë së Informacionit, i aksesuar në faqen web: http://www.akshi.gov.al/akshi/misioni, aksesuar me 27/06/2015

ASEAN SecGen Attends Inauguration of New INTERPOL Centre in Singapore, i aksesuar në faqen web: http://www.asean.org/News/asean-secretariat-News/item/asean-secgen-attends-inauguration-of-new-interpol-centre-in-singapore, aksesuar me 05/06/2015

168

ASEAN Steps Up Fight against Cybercrime and Terrorism: http://www.asean.org/News/asean-secretariat-news/item/asean-steps-up-fight-against-cybercrime-and-terrorism, aksesuar me 05/06/2015

ASEAN, Joint Communiqué of the Third ASEAN Plus Three Ministerial Meeting on Transnational Crime (AMMTC+3) Bandar Seri Begawan, 7 November 2007, i aksesuar në faqen web: http://www.asean.org/communities/asean-political-security-community/item/joint-communique-of-the-third-asean-plus-three-ministerial-meeting-on-transnational-crime-ammtc3-bandar-seri-begawan-7-november-2007, aksesuar me 05/06/2015

BBC, “Estonia hit by ’Moscow cyber war”’, 17 may 2007, i aksesuar në faqen web: http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/6665145.stm, aksesuar me 13/08/2015

Bruce Schneier, “3 reasons to kill the Internet Kill Switch idea”, Schneier on Security, 9 July 2010, http://www.schneier.com/essay-321.html, aksesuar më 28/04/2015

COE Global Project on Cybercrime (Phase 2), i aksesuar në faqen web: http://www.coe.int/t/DGHL/cooperation/economiccrime/cybercrime/cy%20Projec t%20global%20phase%202/2079%20adm%20pro%20summary%20_26%20Sep %202011_.pdf, aksesuar me 01/07/2015

COE Global Project on Cybercrime (Phase 3), i aksesuar në faqen web: http://www.coe.int/t/DGHL/cooperation/economiccrime/cybercrime/cy_project_P hase3_2571/2571_Phase3_summary_V8_nov2012.pdf, aksesuar me 01/07/2015

COE Project on Cybercrime, i aksesuar në faqen web: http://www.coe.int/t/dghl/cooperation/economiccrime/cybercrime/cy%20Project/5 67-d-summary_workplan2008-2009c_14aug08.pdf, aksesuar me 01/07/2015

COE Project on Cybercrime in Georgia, i aksesuar në faqen web: http://www.coe.int/t/DGHL/cooperation/economiccrime/cybercrime/cy_project_i n_georgia/2215%20adm%20pro%20summary.pdf, aksesuar me 01/07/2015

COE Project on Regional Cooperation against Cybercrime in South-eastern Europe, Summary, i aksesuar në faqen web: http://www.coe.int/t/DGHL/cooperation/economiccrime/cybercrime/cy%20projec t%20balkan/2467_Project_Summary_(Cybercrime_IPA)_dec_12.pdf, aksesuar me 01/07/2015

Commission of the European Communities. Critical Infrastructure Protection in the Fight against Terrorism (Brussels, 20 October 2004), COM(2004)702 final, i aksesuar në faqen web: http://europa.eu.int/comm/justice_home/doc_centre/criminal/terrorism/doc/com_2 004_702_en.pdf., aksesuar me 18/04/2015

Commission of the European Communities. Green Paper on a European Programme for Critical Infrastructure Protection (Brussels, 17 November 2005), COM(2005) 576 final, p. 19, i aksesuar në faqen web: http://www.libertysecurity.org/IMG/pdf/EC_-_Green_Paper_on_CI_-_17.11.2005.pdf, aksesuar me 18/04/2015

169

Components of a computer system, https://chortle.ccsu.edu/java5/Notes/chap01/ch01_3.html, aksesuar me 20/07/2015 dhe https://en.wikibooks.org/wiki/A-level_Computing/CIE/Computer_systems,_communications_and_software/Comp onents_of_a_computer_system_and_modes_of_use/Types_of_hardware, aksesuar me 20/04/2015

Convention on Cybercrime, Explanatory Report., e aksesueshme ne: http://conventions.coe.int/Treaty/en/Reports/Html/185.html aksesuar me 23/07/2015

Council Framework Decision 2005/222/JHA of 24 February 2005 on attacks against information systems, neni 6 aksesuar ne: http://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/ALL/?uri=CELEX:32005F0222, aksesuar me 20/08/2015

Council of Europe, Cybercrime@IPA: http://www.coe.int/t/dghl/cooperation/economiccrime/cybercrime/cy%20project% 20balkan/Default_IPA_en.asp, aksesuar me 03/07/2015

Cybercrime Law Website, APEC, i aksesuar në faqen web: http://www.cybercrimelaw.net/APEC.html, aksesuar me 05/06/2015

Cybercrime Law Website, Global Organizations, The European Union, i aksesuar në faqen web: http://www.cybercrimelaw.net/EU.html, aksesuar me 05/06/2015

Cybercrime Law Website, ITU: http://www.cybercrimelaw.net/ITU.html, aksesuar me 01/07/2015

Cybercrime Law Website, The United Nations: http://www.cybercrimelaw.net/un.html, aksesuar me 01/07/2015

Cybercrime Law, ASEAN, i aksesuar në faqen web: http://www.cybercrimelaw.net/ASEAN.html, aksesuar me 05/06/2015

Cybercrime Law, Global organizations, i aksesuar në faqen web: http://www.cybercrimelaw.net/NATO.html, aksesuar me 01/07/2015

Cybercrime Law, The Commonwealth of Nations, i aksesuar në faqen web: http://www.cybercrimelaw.net/Commonwealth.html, aksesuar me 05/06/2015

Cybercrime Law.net, Global Organizations, The Group of Eight (G8): http://www.cybercrimelaw.net/G8.html, aksesuar me 05/06/2015

Cybercrime Programme Office of the Council of Europe (C-PROC), About C-PROC brochure, i aksesuar në faqen web: http://www.coe.int/t/dghl/cooperation/economiccrime/Source/Cybercrime/C-PROC/cPROC_about_ENG_v3.pdf, aksesuar me 01/07/2015

CyberCrime@IPA Assessment Report Criminal justice capacities on cybercrime and electronic evidence in South-eastern Europe.” Strasbourg, 2013, i aksesuar në faqen web: http://www.pp.gov.al/web/Fillon_funksionimi_i_struktures_se_anti_krimit_kiber netik_654_1.php#.VfSR29Kqqko, aksesuar më 20/04/2015

Cyberwellness Profile Albania, ITU (International Telecommunication Union), Last updated on 26th August 2014, i aksesuar në faqen web:

170

http://www.itu.int/en/ITU-D/Cybersecurity/Documents/Country_Profiles/Albania.pdf, aksesuar më 20/04/2015

Declan McCullagh, “Bill would give president emergency control of Internet”, CNET News, 28 August 2009, i aksesuar në faqen web: http://news.cnet.com/8301-13578_3-10320096-38.html, aksesuar më 20/04/2015

Department of Legal Cooperation, OAS member state legislation http://www.oas.org/juridico/english/cyber_legis.html, aksesuar me 05/06/2015

“Digital Agenda: cyber-security experts test defences in first pan-European simulation”, EU press release IP/10/1459, 4 November 2010, i aksesuar në faqen web: http://europa.eu/rapid/pressReleasesAction.do?reference=IP/10/1459, aksesuar më 20/05/2015

DIRECTIVE 2013/40/EU on attacks against information systems e 12 Gusht 2013, i aksesuar në faqen web: http://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/ALL/?uri=CELEX:32013L0040, aksesuar me 20/08/2015

Wired, Joshua Davis, “Hackers Take Down the Most Wired Country in Europe”, 21 August 2007, i aksesuar në faqen web: http://www.wired.com/politics/security/magazine/15-09/ff_estonia?currentPage=all,

ENISA CERT, i aksesuar në faqen web: https://www.enisa.europa.eu/activities/cert, aksesuar me 01/07/2015

ENISA Resilience of Networks and Services and Critical Information Infrastructure Protection, i aksesuar në faqen web: https://www.enisa.europa.eu/activities/Resilience-and-CIIP, aksesuar me 01/07/2015

Estonia asks for Russian help to find web criminals”, Reuters, 6 June 2007, http://www.reuters.com/article/2007/06/06/us-estonia-russia-internetidUSL0671620620070606, aksesuar me 13/08/2015

EU-ASEAN Workshop on Cybercrime Legislation in the ASEAN Member States,

i aksesuar në faqen web: http://www.asean.org/archive/apris2_old/file_pdf/Press%20Releases/EU-ASEAN%20Workshop%20on%20Cybercrime%20Legislation%20in%20the%20 ASEAN%20Member%20States.pdf, aksesuar me 05/06/2015

European Cyber Security Month, i aksesuar në faqen web: https://cybersecuritymonth.eu/about-ecsm/Whats-ecsm, aksesuar me 01/07/2015

EUROPOL Cyber Strategy: https://www.europol.europa.eu/ec3/cyber-strategy, aksesuar me 03/07/2015

EUROPOL Joint Cybercrime Action Taskforce, i aksesuar në faqen web: https://www.europol.europa.eu/ec3/joint-cybercrime-action-taskforce-j-cat, aksesuar me 03/07/2015

Europol, Combating Cybercrime in a Digital edge, i aksesuar në faqen web: https://www.europol.europa.eu/ec3, aksesuar me 03/07/2015

171

Europol-Interpol Cybercrime Conference, i aksesuar në faqen web: http://www.interpol.int/News-and-media/Events/2015/Europol-INTERPOL-Cybercrime-Conference/Europol-INTERPOL-Cybercrime-Conference, aksesuar me 21/08/2015

Federal Computer Systems Protection Act of 1977. For more information, see: Schjolberg, Computer-related Offences, Council of Europe, 2004, page 2, i aksesuar në faqen web: www.cybercrimelaw.net/documents/Strasbourg.pdf;

For an analysis of the legal aspects of the proposal, see Paul Rosenzweig, “The Internet ’Kill Switch’ Debate”, Lawfare, 2 February 2012, i aksesuar në faqen web: http://www.lawfareblog.com/2012/02/theinternet-kill-switch-debate/, aksesuar më 20/04/2015

G8 Information Center, Communique, G8 Justice and Home Affairs, Washington DC, May 11, 2004, i aksesuar në faqen web: http://www.g8.utoronto.ca/justice/justice040511_comm.htm, aksesuar me 05/06/2015

G8 Information Center, Deauville Declaration: Internet, 26 maj 2011, i aksesuar në faqen web: http://www.g8.utoronto.ca/summit/2011deauville/2011-internet-en.html, aksesuar me 05/06/2015

Government of Albania. Annex to the First, Second, Third and Fourth Periodic Report According to General Guidelines Regarding the Form and Content of Periodic Reports to be Submitted by State Parties Under Article 44, Paragraph 1/B of The Convention on Human Rights. s.d. i aksesuar në faqen web: http://www2.ohchr.org/english/bodies/crc/docs/AdvanceVersions/Albania-Annex-future.doc, aksesuar 11/08/ 2015

Heise Security Online , “Estonian DDoS - a final analysis”, 31 May 2007, http://www.h-online.com/security/news/item/Estonian-DDoS-a-final-analysis-732971.html, aksesuar me 13/08/2015

Ian Traynor, “Russia accused of unleashing cyberwar to disable Estonia”, The Guardian, 17 May 2007, i aksesuar në faqen web: http://www.guardian.co.uk/world/2007/may/17/topstories3.russia, aksesuar më 20/03/2015

Internet Live Stats, i aksesuar në faqen web: http://www.internetlivestats.com/internet-users/, aksesuar me 22 Korrik 2015

Interpol, Cybercrime, e aksesueshme ne: http://www.interpol.int/Crime-areas/Cybercrime/Cybercrime, aksesuar me 21/08/2015

Isabel Kershner, “2 Israeli web sites crippled as cyberwar escalates”, The New York Times,16 January 2012, i aksesuar në faqen web: http://www.nytimes.com/2012/01/17/world/middleeast/cyberattacks-temporarily-cripple-2-israeli-web-sites.html, aksesuar më 20/03/2015

ISP: Fushate informuese mbi krimin kibernetik: http://isp.com.al/2014/05/21/isp-fushate-informuese-per-krimin-kibernetik-policia-n-internet/, 28/06/2015

172

ITU Global Cybersecurity Agenda (GCA), i aksesuar në faqen web: http://www.itu.int/en/action/cybersecurity/Pages/gca.aspx, aksesuar me 01/07/2015

ITU, COP case studies, i aksesuar në faqen web: http://www.itu.int/en/cop/case-studies/Pages/default.aspx,. aksesuar me 01/07/2015

ITU, Statistics, Individuals-Internet 2000-2014, http://www.itu.int/en/ITU-D/Statistics/Pages/stat/default.aspx, aksesuar me 10/03/2015

Jeremy Kirk, “Probe into US, South Korea cyberattacks stretches around the globe”, Computerworld UK, 15 July 2009, i aksesuar në faqen web: http://www.computerworlduk.com/news/security/15724/probe-into-us-south-korea-cyberattacks-stretches-around-the-globe/, aksesuar me 13/08/2015

Judge Stein Schjolberg, The Third Pillar for Cyberspace, An International Court or Tribunal for Cyberspace, Draft United Nations Treaty on an International Criminal Court or Tribunal for Cyberspace, 9th Edition, June 2014, e aksesueshme ne: http://www.cybercrimelaw.net/documents/140626_Draft_Treaty_text.pdf, aksesuar me 05/06/2015

Jose Nazario, “Georgia DDoS Attacks – A Quick Summary of Observations”, Arbor Networks, 12 August 2008, i aksesuar në faqen web: http://ddos.arbornetworks.com/2008/08/georgia-ddos-attacksa-quick-summary-of-observations/, aksesuar me 13/08/2015

Komisioneri për të drejten e informimit dhe mbrojtjen e të dhënave, i aksesuar në faqen web: http://www.idp.al/index.php/sq/informacione/250-idp-sq/publikime/publikime-te-ndryshme/fjalor-terminologjik, aksesuar me 19.05.2015

Kabay, A Brief History of Computer Crime: An Introduction for Students, 2008, i aksesuar në faqen web: www.mekabay.com/overviews/history.pdf.

Lexology website, EU Cyber Crime Directive takes a tougher stance against attacks on information systems, i aksesuar në faqen web: http://www.lexology.com/library/detail.aspx?g=d3863b21-3c3b-419e-8a8f-2b007acb3a10, aksesuar me 30/08/2015

Martyn Williams, “Was UK source of massive denial of service attack on US?”, Computerworld UK, 14 July 2009, i aksesuar në faqen web: http://www.computerworlduk.com/news/security/15693/wasuk-source-of-massive-denial-of-service-attack-on-us/, aksesuar me 13/08/2015

Ministry of Foreign Affairs of Japan, ASEAN Regional Forum Statement on cooperation in fighting cyber attack and terrorist misuse of cyber space, i aksesuar në faqen web: http://www.mofa.go.jp/region/asia-paci/asean/conference/arf/state0607-3.html, aksesuar me 05/06/2015

NATO Cooperative Cyber Defence Center of Excellence, i aksesuar në faqen web: https://ccdcoe.org/history.html, aksesuar më 01/07/2015

173

NATO Cybersecurity: http://www.nato.int/cps/en/natohq/topics_78170.htm, aksesuar me 01/07/2015

NATO Rapid Reaction Team to fight cyber attack, i aksesuar në faqen web: http://www.nato.int/cps/en/natolive/news_85161.html, aksesuar me 01/07/2015

NATO, “Active Engagement, Modern Defence. Strategic concept for the defence and security of the Members of the North Atlantic Treaty Organisation”, 19 November 2010, i aksesuar në faqen web: http://www.nato.int/lisbon2010/strategic-concept-2010-eng.pdf, aksesuar me 01/07/2015

NATO, National Cyber Security Framework Manual, Tallin 2012, i aksesuar në faqen web: https://ccdcoe.org/publications/books/NationalCyberSecurityFrameworkManual.p df, aksesuar me 01/07/2015

“Obama hands military new cyber war guidelines”, CBS News, June 22, 2011, i aksesuar në faqen web: http://www.cbsnews.com/stories/2011/06/22/scitech/main20073212.html, aksesuar më 20/04/2015

Policia e Shtetit: http://www.asp.gov.al/index.php/aktivitetet-krimi/50-struktura-krimit-te-organizuar, aksesuar më 12/02/2015

Prokuroria e Pergjithshme, Fillon funksionimin për herë të parë në prokurorinë shqiptare Sektori i Hetimit të Krimit Kibernetik, i aksesuar në faqen web: http://www.pp.gov.al/web/Fillon_funksionimi_i_struktures_se_anti_krimit_kiber netik_654_1.php#.VfSR29Kqqko, aksesuar me 12/02/2015

Ronald R. Fogleman, “Information Operations: The Fifth Dimension of Warfare”, Remarks as delivered to the Armed Forces Communications-Electronics Association, Washington, April 25, 1995, i aksesuar në faqen web: http://www.iwar.org.uk/iwar/resources/5th-dimension/iw.htm, aksesuar me 12/08/2015

Sameer Sharma, ITU Global Cybersecurity Agenda and Child Online Protection (COP): i aksesuar në faqen web: http://www.unodc.org/documents/southeastasiaandpacific//2012/05/cyber-crime/ITU_Cybersecurity_COP_UNODC_Workshop.pdf, aksesuar me 01/07/2015

Schjolberg, Computer-related Offences, Council of Europe, 2004, i aksesuar në faqen web: www.cybercrimelaw.net/documents/Strasbourg.pdf.

Sherbimi Informativ i Shtetit: http://www.shish.gov.al/roli.html, aksesuar me 27/05/2015

Shqiptarja.com, 'Luftë' hakerave, nis funksionimi i Sektorit kundër Krimit Kibernetik: i aksesuar në faqen web: http://www.shqiptarja.com/Aktualitet/2731/--39-luft---39--hakerave-nis-funksionimi-i-sektorit-kund-r-krimit-kibernetik-219187.html#sthash.JCyXvëMk.dpuf, aksesuar me 18/08/2015

174

The IT Country Justice, An International Criminal Tribunal for Cyberspace – Judge Stein Schjolberg’s Recommendation, i aksesuar në faqen web: https://theitcountreyjustice.wordpress.com/2012/11/11/an-international-criminal-tribunal-for-cyberspace-judge-stein-schjolbergs-recommendation/, aksesuar me 05/06/2015

U.S. Cyber Consequences Unit, “Overview by the US-CCU of the Cyber Campaign against Georgia in August of 2008”, August 2009, i aksesuar në faqen web: http://www.registan.net/wp-content/uploads/2009/08/US-CCU-Georgia-Cyber-Campaign-Overview.pdf, aksesuar më 18/05/2015

U.S. Department of Defense website, i aksesuar në faqen web: http://www.defense.gov/home/features/2010/0410_cybersec/lynn-article1.aspx, aksesuar me 13/08/2015

UN Manual on the Prevention and Control of Computer-Related Crime (United Nations publication, Sales No. E.94.IV.5), i aksesuar në faqen web: www.uncjin.org/Documents/EighthCongress.html

UNODC Repository Cybercrime https://www.unodc.org/cld/index-cybrepo.jspx, aksesuar me 06/07/2015

UNODC, Study on the Effects of New Technologies on the Abuse and Exploitation of Children, UN New York 2015, i aksesuar në faqen web: http://www.unodc.org/documents/organized-crime/cybercrime/Study_on_the_Effects.pdf, aksesuar me 01/07/2015

UNODC, Assisting States in their efforts against cybercrime: i aksesuar në faqen web: http://www.unodc.org/unodc/en/frontpage/2015/May/assisting-states-in-their-efforts-against-cybercrime.html, aksesuar me 06/07/2015

William J. Lynn III, Defending a New Domain. The Pentagon’s Cyberstrategy (Lynn III 2010). U.S. Department of Defense website, i aksesuar në faqen web: http://www.defense.gov/home/features/2010/0410_cybersec/lynn-article1.aspx, aksesuar me 12/08/2015

175

Shtojca 1

Disa prej pyetjeve të bëra gjatë intervistave.

Ne cilin aspekt mendoni se vendi ynë ka legjislacion më të plotë sa i përket krimit kibernetikë:

Ligjit material (shumëllojshmëri krimesh kibernetike)

Ligjit procedural

Në fushën e bashkëpunimit ndërkombëtar në lidhje me krimin kibernetikë

a) Cilat krime kibernetike janë më të shpeshta në Shqipëri?

Cilat janë problemet kryesore që hasen gjatë hetimit të krimit kibernetikë në Shqipëri?

Cilat nga këto krime ndodhin shpesh, rrallë, apo nuk ka ndodhur asnjëherë në vendin tone.

Format dhe Mjetet e kryerjes së krimit

Shpesh

Rrallë

Nuk ka

kibernetikë

ndodhur

Vjedhje e identitetit online

Hacking (hyrje e jashtëligjshme në sistemet

kompjuterike etj.)

Hedhje e viruseve

Përgjimi i paligjshëm i të dhënave

kompjuterike

Vjedhje e pronës intelektuale online

Trafikim i pornografisë se fëmijëve online

Dëmtim me qellim i sistemeve apo të

dhënave kompjuterike

Spiunim të dhënash (Cyber-Espionage)

Abuzim i fëmijëve nëpërmjet internetit qe ka

rezultuar në abuzim në jetën reale

Krime te tjera

A ka në Shqipëri ndonjë iniciativë konkrete mbi forcimin e marrëdhënieve mes autoriteteve përgjegjëse për hetimin e krimit kibernetikë dhe ofruesve të internetit?

A ka në Shqipëri një institucion apo njësi që është krijuar posaçërisht për hetimin e krimeve kibernetike? A i dedikohet kjo njësi ekskluzivisht hetimit të krimeve kibernetike apo merret edhe me hetimin e krimeve tjera? N.q.s. po, cilat krime tjera?

A mendoni se ka ndonjë sfide (ligjore, teknike ose institucionale) me të cilat përballet vendi ynë sa i përket zhvillimit të kuadrit ligjor për krimin kibernetikë dhe mbrojtjen e infrastrukturës se informacionit kritik? Cilat janë ato?

176

A ka ndonjë pengese apo barrierë që ndikon në zhvillimin e kuadrit ligjor mbi krimin kibernetikë dhe mbrojtjen e infrastrukturës së informacionit kritik?

A zhvillon shteti shqiptarë trajnime ne lidhje me krimin kibernetikë për specialistët e kësaj fushe? A bëhen më shumë trajnime vendase apo të huaja?

A ekziston një strategji kombëtare për mbrojtjen dhe parandalimin e krimit kibernetikë? N.q.s. jo, a mendoni se është e nevojshme një strategji e tille?

Cilat janë industritë më te ekspozuara ndaj sulmeve kibernetike dhe pse?

A ka pasur raste sulmesh kibernetike ndaj shtetit shqiptar/qeverise?

A mendoni se ndonjë nga strukturat e qeverisë rrezikohet nga ndonjë sulm kibernetikë gjatë vitit të ardhshëm?

Cili është roli i SHISH (Shërbimi informativ shtetëror) në luftën ndaj krimit kibernetikë?

A ka bashkëpunim ndërmjet organeve të hetimit dhe sektorit privat në luftën kundër krimit kibernetikë?

177