Kostum va moda tarixi

Fransiya san’ati. XVII asrga kelib, Fransiya Yevropaning 
qudratli davlatlaridan biriga aylandi. XVII asr fransuz san’ati 
uslub jihatdan ham rang-barang. Unda, bir tomondan, Italiya 
renessansi va barokko ta’siri sezilsa, ikkinchi tomondan 
klassitsizm paydo bo‘la boshlagani bilinadi. Tasviriy san’atda 
barokko, klassitsizm va realistik san’at yo‘nalishlari o‘zaro 
raqobatda rivojlandi. Nikola Pussen (1594–1665) klassitsizmning 
yirik vakili sifatida uning butun imkoniyatlarini ro‘y-rost 
ochib berdi. Ishlagan asarlarida obrazlarni ideallashtirish va 
kompozitsiyani aql-idrok orqali tartibga keltirishga intilish se-
ziladi. «Tankred va Erminiya» asarida amazonka Erminiya-
ning o‘z raqibi, yaralangan ritsar Tankredga nisbatan 
uyg‘ongan muhabbati tasvirlanadi. Asarda ikki qarama-qarshi 
obraz – bir tomondan, hayotdan ko‘z yumayotgan Tankred 
va ikkinchi tomondan, hayajonlanayotgan Erminiya xatti-
harakatlari ta’sirchan ifoda qilingan. 1640-yil oxirlariga 
kelib, Pussen manzara janriga murojaat qila boshlaydi. Tabiat 
ko‘rinishidagi ulug‘vorlik, bepoyonlik, sirga to‘la holat 
rassomni hayajonlantiradi. Ularda inson va tabiat uyg‘unligi, 
inson tabiat oldida kichik zarra ekanligi talqin etiladi. Pussen 
ijodining so‘nggi bosqichida yaratilgan «Gerkules va Kakus 
jangi» asari sujeti I asr Rim yozuvchisi Vergiliyning «Eneida» 
poemasidan olingan. Unda antik qahramon Gerkulesning Kakus 
bilan bo‘lgan jangi hikoya qilinadi. 

---

76