Korxona va tashkilotlarda personal xulq-atvorini boshqarish

KORXONA VA TASHKILOTLARDA PERSONAL XULQ-ATVORINI BOSHQARISH

Murakkab boshqaruv jarayoni turli imkoniyat va zaxiralarga asoslanadi. Rahbar o‘z bilimi, tajribasiga ko‘ra shu imkoniyatlardan biriga ko‘proq e’tibor qaratishi mumkin. Boshqaruvning psixologik jihatini ajratib olish o‘ta shartli bo‘lib, shaxs ruhiyatiga oid omillar rahbar faoliyatining barcha jabhalarida aks etadi.
Rahbar xodim ning vazifasiga yo‘naltirishda uning psixologik xususiyatlarini inobatga olish kerak. Xodimlaming mehnat faoliyatini tashkillashtirishda e’tibor qaratiladigan yana bir jihat jamoada bir vazifani ado etishda ishtirok qiluvchi xodimlaming o ‘zaro kirishimliligini ta’minlashdir. Tadqiqotlarda aniqlanishicha xodimlaming o‘zaro kirishimligi asosida tuzilgan jamoalarda psixologik muhit sog‘lomligi tufayli mehnat unumdorligi 30 % gacha o‘sgan.
Rahbar o‘zaro munosabatdagi xodimlami bir jamoada birlashtirar ekan, vazifani taqsimlashda xodimning m a’- suliyatliligini diqqat qaratishi yetakchilikka moyilligi bir xodimga ijrochi xodimni biiiktiiishi lozim. Shuni alohida ta’kidlab o‘tish zarurki, xodimlami bir vazifa ustida jamlashda milliy psixologiyaga asoslangan meyyoriy hulq shakillariga alohida e’tibor qaratish zarur. Hususan xodimlaming yoshi avval egallagan yoki ayni paytdagi lavozimini m a’lumoti va jinsini hisobga olish lozim. Shu tariqa rahbar xodimlarini bir vazifa ustida quvontirish orqali nafaqat ushbu vazifani muvoffaqiyatli tarzda ado etish balki guruhdagi maqbul muhitni shakillantirish imkoniyati paydo bo‘ladi.
Shaxs xulq-atvori nazariyasi Faylasuflar qadim zamonlardan buyon shaxs xulq-atvorining u yoki bu shakllari qonuniyatlarini aniqlashga, nima sababdan bir kishi bilan umumiy til topish oson-u, boshqa kishi bilan umumiy til topishning hech qanday iloji yo‘qligini, ayrim kishining xulq-atvori mantig‘i nima bilan belgilanishini aniqlashga urinib kelganlar. Xulq-atvor shaxsning atrof-muhit bilan o‘zaro ta’sirga kirishish shakllaridan iborat bo‘lib, ular bir qator omillarga bog‘liq bo‘ladi. Shaxsni va uning xulq-atvorini tavsiflab beradigan asosiy omillarga quyidagilar kiradi: • shaxsning tabiiy xususiyatlari, uning o‘ziga xos psixologik xususiyatlari; • ehtiyojlari, sabablari, qiziqishlari tizimi; • shaxsni boshqarish tizimi, uning "men-obrazi".