Korxona huquqshunosi sifatida muammoli vaziyatni atroflicha tahlil qiling, qo'yilgan savollarga aniq va tizimli javob bering hamda ish o'rningizni saqlab qoling

---

Korxona mulkdori almashdi. Yangi mulkdor ikki oy o'tib korxonani sotib
olganligini sabab qilib bosh buxgalterni ishdan bo'shatmoqchi bo'ldi. Bosh
buxgalter bilan avvalgi mulkdor o'rtasida tuzilgan shartnomaning muddati
tugashiga esa hali ikki yil vaqt bor. Mulkdor bosh buxgalterni ishdan
bo'shatish g'ayriqonuniy deb topilmasligi uchun quyidagi savollarga aniq
javob berishni huquqshunosdan talab qildi: 
1) Bosh buxgalterni ushbu sabab bilan bo'shatish mumkinmi? 
2) Mazkur holatda bosh buxgalterga boshqa ish taklif qilish majburiyati
yo'qmi? 
3) Mehnat shartnomasini bekor qilish vaqtida pul bilan bog'liq qanday
masalalarni hal qilish kerak?
4) Barcha moliyaviy masalalar hal qilinib mehnat munosabatlari rasman
tugatilganidan keyin bosh buxgalter oldida pul bilan bog'liq hech qanday
majburiyat qolmaydimi? 
Shuningdek, mulkdor mehnat shartnomasini bekor qilish haqidagi buyruqning
qonuniyligi uchun javobgarlik huquqshunosning bo'ynida ekanligini eslatib,
xatoga yo'l qo'ysa, u bilan “xayrlashishi” haqida qat'iy ogohlantirdi. 
Korxona huquqshunosi sifatida muammoli vaziyatni atroflicha tahlil qiling,
qo'yilgan savollarga aniq va tizimli javob bering hamda ish o'rningizni
saqlab qoling. 
 
 
 
 

---

Javob: 
Kazusni birinchi savoliga asosan korxona raxbari bug’alterni ishdan bushata oladi 
bunga Mehnat kodeksining 100-moddasi ikkinchi qismi 6-bandini asos qilib olish 
mumkin. Mehnat kodeksining 100-moddasi ikkinchi qismi 6-bandida quydagicha 
keltirilgan korxona rahbari, uning o‘rinbosarlari, bosh buxgalter bilan, korxonada 
bosh buxgalter lavozimi bo‘lmagan taqdirda esa, bosh buxgalter vazifasini amalga 
oshiruvchi xodim bilan tuzilgan mehnat shartnomasi mulkdorning almashishi 
sababli bekor qilinganligi. Mazkur asos bo‘yicha mehnat shartnomasini korxona 
mulk qilib olingan kundan boshlab uch oy mobaynida bekor qilishga yo‘l qo‘yiladi. 
Xodimning vaqtincha mehnatga qobiliyatsizlik davri, mehnat to‘g‘risidagi 
qonunchilik hamda boshqa normativ hujjatlarda nazarda tutilgan ta’tillarda bo‘lgan 
vaqti, uzrli sabablarga ko‘ra ishda bo‘lmagan boshqa davrlari bu muddatga 
kiritilmaydi. Bu holat yuzasida korxona raxbari bug’altirni bushata oladi. 
Uchinchidan mehnat shartnomasini bekor qilishda pul bilan bog’liq qanday 
masalalar hal qilinish kerak deyilgan bunda korxona raxbari bug’alterni ishdan 
bo’shatishidan 2 oy oldin xabar berishi kerak. Agarda ogohlantirish berilmaganda 
yoki bumasa xabar berilib turib taraflar kelishuvi asosida shartnomani ogohlantirish 
mudatiga qaramasdan bekor qilishga kelishishsa unda Mehnat kodeksining 3-
qismiga ko’rsatilgan holat bo’yicha korxona bo’g’altirga kompensatseya to’lab 
berishi kerak bo’ladi ya’ni Xodim bilan tuzilgan mehnat shartnomasi korxona 
mulkdori almashishi sababli bekor qilinganda (100-modda ikkinchi qismining 6-
bandi) yangi mulkdor uni mehnatga oid munosabatlarning kelgusida bekor qilinishi 
to‘g‘risida kamida ikki oy oldin yozma ravishda (imzo chektirib) ogohlantirishi yoki 
unga shunga mutanosib kompensatsiya to‘lashi shart.
Mehnat kodeksining 107-moddasida mehnat shartnomasini bekor qilishni 
rasmiylashtirish ko’rsatilgan Mehnat shartnomasini bekor qilish ishga qabul qilish 
huquqiga ega bo‘lgan shaxslar tomonidan amalga oshiriladi va buyruq bilan 
rasmiylashtiriladi. Oxirgi ish kuni mehnat shartnomasi bekor qilingan kun deb 
hisoblanadi. Ish beruvchining buyrug‘ida mehnat shartnomasini bekor qilish asoslari 

---

ushbu Kodeksning 87, 89, 97, 100, 105, 106-moddalari ta’rifiga yoki mehnat 
shartnomasini bekor qilishning qo‘shimcha asoslarini nazarda tutuvchi boshqa 
normativ hujjatlar ta’rifiga to‘la muvofiq holda yozilib, Kodeksning yoxud boshqa 
normativ hujjatlarning tegishli moddasi (bandi) dalil qilib ko‘rsatiladi. Mehnat 
shartnomasi xodimning tashabbusi bilan uning kasalligi, nogironligi, yoshga doir 
pensiyaga chiqishi, oliy yoki o‘rta maxsus, kasb-hunar o‘quv yurti yoxud tayanch 
doktoranturaga yoki doktoranturaga qabul qilinishi va qonunchilikka ko‘ra muayyan 
imtiyozlar va afzalliklar beriladigan boshqa sabablar tufayli bekor qilinganda 
mehnat shartnomasini bekor qilish haqidagi buyruqda shu sabablar ko‘rsatiladi va 
bundan keyin bosh buxgalter oldida pul bilan bog'liq hech qanday majburiyat 
qolmaydi