Mahsulot sifatini oshirish yo’nalishlari. Mahsulot sifatini oshirish juda ko’p omillarga bog’liqdir. Mahsulot sifatini oshirish uning barcha iste`mol qiymatlarini yaxshilanishiga olib keluvchi takomillashtirishlardir.
Mahsulot sifatiga eng avvalo uni loyihalashtirish jarayonida asos solinadi. Konstruksiyaning samarali ekanligi, ayrim detal va bo’g’inlarning unifikasiyalashuvi mahsulot sifatining oshishiga olib keladi. Ishlab chiqarishni mexanizasiyalashtirish darajasini oshirish yuqori mahsulot ishlab chiqarishning moddiy asosi bo’lib hisoblanadi.
Jihozlarning progressivligi mehnatni mexanizasiyalashganlik darajasi, ishlov berish sifati, universallik kabi ko’rsatkichlar bilan xarakterlanadi. Texnologik jarayonlariga sifatni nazorat qilish operasiyalari kiritilishi va zaruriy uskuna va normativ texnik hujjatlar bilan taminlanishi zarur.
Sifatni shakillantirish ko’p jihatdan ishlab chiqarish va mehnatni ilmiy tashkil etishga bog’liq. Mehnatni ilmiy tashkil etishning asosiy vazifasi ishchilar uchun sanitar-gigiyenik sharoitlarni yaratish, ishchi kuchidan oqilona foydalanish imkoniyatini yaratish, ish vaqtidan samarali foydalanish ta`minlashdan iborat.
Sifatni oshirishga ta`sir etuvchi omillardan yana biri ishlovchilarning bilim va malaka darajasi hisoblanadi. har bir ishchi texnika vositalaridan bilimdonlik bilan foydalanishlari, mehnatlari va shu orqali bajarayotgan ishlar sifatini yaxshilashga erishishlari lozim.
Ushbu vazifani hal etish uchun ishchilarni malaka darajasini oshirish, sifatni yaxshilashga moddiy va ma’naviy rag’batlantirish tizimini takomillashtirish, ya`ni ularning mahsulot sifatini oshirishdan manfaatdorligini oshirish zarur.
Demak, ishlab chiqarilayotgan mahsulot sifati ishlab chiqarishni tashkil etuvchi elementlar - ishlab chiqarish vositalari, buyumlari va ishchi kuchidan omilkorlik bilan foydalanishga bog’liq ekan. Ishlab chiqarish madaniyati ham mahsulot sifatiga ijobiy ta`sir ko’rsatuvchi omillardan hisoblanadi. Ma`lumki, korxonalar faqat mahsulot ishlab chiqarish bilan cheklanib qolmay, turli xarakter va turdagi xizmatlarni ham ko’rsatadi.
Aholiga maishiy xizmat ko’rsatuvchi korxonalar ham shular jumlasidandir. Aholiga xizmat ko’rsatish jarayoni xususiyatlaridan kelib chiqib, xizmat ko’rsatish sifatini oshirishni ham 2 tomondan ko’rib chiqish lozim:
xizmatlarni ishlab chiqarish sifati;
xizmat ko’rsatish sifati.
Xizmat ko’rsatish sifatini oshirishga ta`sir etuvchi omillarga korxonani samarali joylashtirish, rasional ish tartibini yo’lga qo’yish, xizmat ko’rsatishda mijozlarga maksimal qulayliklar yaratish maqsadida progressiv formalaridan foydalanishni tashkil etishni kiritish mumkin.
Xizmat ko’rsatish madaniyatini oshirish xizmat ko’rsatish sifatini oshirishning muhim yo’llaridan biri hisoblanadi. Xizmat ko’rsatish madaniyati xodimlarning mijozlar bilan muloqot etikasida, korxonani jihozlash estetikasida namoyon bo’ladi.
ХУЛОСА Битирув малакавий ишининг юқорида келтирилган назарий ва амалий ҳамда таҳлилий кўрсаткичларидан қуйидагича хулосани келтиришимиз мумкин:
-корхоналарда маҳсулот сифатни ошириш муаммосини ҳал қилиш йўлларини фирмаларнинг раҳбарлари таъминотчилар, ишлаб чиқарувчилар ва истеъмолчиларнинг бир-бирига ишончи ва ҳамкорлигида олиб борилиши мақсадга мувофиқ ҳол. Бунда хоҳ таъминотчи ёки истеъмолчи, хоҳ ишлаб чиқарувчида юзага келган камчиликларни аниқлаш ва уларни қисқа вақтда бартараф қилишни ўзлари учун масъул деб билишлари лозим.
-ходимларни ўқитиш ва тайёрлаш сифат бўйича муваффақиятли иш юритишни кафолатлайди. Ўқитиш жараёнини юқори бошқарув бўғинидан бошлаш мақсадга мувофиқ. Бу ишга мутахассис-маслаҳатчиларни жалб қилиш зарур. Ўқитиш жараёнида тушунтириладиган сифат бўйича фаолият ҳақидаги маълумотлар муайян ҳаракатлар ва тавсиялар билан биргаликда олиб борилиши керак. Зарур мақсадлар (унумдорликни ошириш, нуқсонлилик даражасини пасайтириш) асосида шахсий ўқитиш дастурини тузиш афзалроқ.
-кохоналарда сифатни комплекс бошқариш ғоясини татбиқ қилиш ва тарқатиш бўйича лидерлик компаниянинг юқори раҳбариятига тегишли бўлиши керак. Бу қоида муваффақиятнинг ягона асоси ҳисобланади.
Сифат масалаларини ҳал қилишга Европа ёндашувининг ўзига хос хусусиятлари:
-сифатни баҳолаш ва тасдиқлаш билан боғлиқ барча ишларни олиб бориш учун қонунчилик асоси;
-миллий стандартларнинг талаблари, қоидалар ва сертификатлаш тартибларини ўзаро мувофиқлаштириш;
-маҳсулот ва сифат тизимларини сертификатлаш ишларини олиб боришга ваколатли миллий ташкилотлар инфратузилмаси ва тармоғини яратиш, лабораторияларни аккредитациялаш, сифат бўйича мутахассисларни рўйхатга олиш.
Биз сифатни бошқариш соҳаси учун ягона бўлган ўнта асосий йўналишларни тавсия қиламиз:
Корхоналарда юқори поғонадаги раҳбариятнинг сифатни бошқариш тизимига қизиқишини ортириш.
Корхоналарда сифатни яхшилаш бўйича бошқарув кенгашини ташкил қилиш.
Корхоналарда сифатни самарали ташкил қилиш ўсоҳасига бутун бошқарув жамоасини жалб қилиш.
Корхоналарда сифатни оширишда жамоа иштирокини таъминлаш.
Ходимларнинг сифатни оширишда шахсий иштирокни таъминлаш.
Сифатни бошқариш тизимларини такомиллаштириш, жараёнларни тартибга солиш гуруҳини ташкил қили.
Корхоналарга таъминотчиларни сифат учун курашга янада кўпроқ жалб қилиш.
Корхоналарда бошқарув тизимлари фаолиятининг сифатини ошириш тадбирларини изчиллигини таъминлаш.