М у р ак ка б
ва
куп
киррали
корхона
хужалигини
б о шк а р и ш катта х аж м д аг и бирламчи
ахб ор от л ар н и куриб
чикишни т а л а б килади. Уларга куйидагилар киради:стати-
стик, оператив-хисобот, режа-иктисодий, бухгалтерлик,
молиявий, моддий-техника таъминоти; к а пи та л кури-
лиш;
технологик; конструкторлик ва б о ш к а л а р .
Ахборотлар келиб чикиш м а нб ал ари г а кура ташки ва
ички ахборотга а жр ат ил а ди .
Т а ш к и м у о м а л а л а р д а н келиб чикувчи ахборотлар
т а ш к и ахборот хисобланади. Унинг таркибиг а и шл аб чики-
л а ё т га н ма хсулотга булган т а л а б л ар , техника т а р а кки -
ётига
оид а х боротл ар, илгор корхоналар иш т а ж р и б а л а р и
ва шу ка би л ар киради.
Ички а хборотга и шл а б чикариш ж а р а ё н и г а оид, режа
т о пширик ла рининг б ажа р ил и ши , цех ва участкаларнинг
и шл ари г а,
махсулотнинг
сотилиши
ва
таннархини
к амай ти ришг а оид ахборотлар киради.
Ахборотлар, б о шк а р у в ж а р а ё н и г а ухша б, узининг
х а ж м и , таркиби ва келиб тушган вакти буйича б ошк а ру в
д а р а ж а с и г а бевосита боглик. Бу д а р а ж а
к а нч ал ик юкори
бу лс а, б и р ла ш г ан ва ишлов берилган ахборот учун
з а р у р а т шунчалик купайиб боради.
Ахборотлар
ша ртли
узг армайдиг ан
ва
узгарувчи
т урл а рг а булинади.
Шарт л и у зг ар ма й д и г ан ах боротлар тарк иб и г а нисба-
тан кам узг арувчи ахборотлар киради. Бу л ар барча
турдаги меъёр л ар, кийматлар, р е ж а курсаткичлари ва
б о шк а ла р ди р . Бу н да й ахборотлар
б о ш к а р у в учун зарур
б улг ан а хб ор отл ар н и нг 60—70 фоизини т аш к и л килади.
Узгарувчи
ахб о ро тл ар мура кка б ва
мухим ахбо-
ротлардир. Бу турдаги ахборотлар и шл а б чикариш ва
х у жа л и к фао л ия т и жараёнининг узгаришини акс эттира-
ди. Бундай ахб оротл арн и туплаш ва у л ар г а ишлов
бериш
а н ч а му р ак к а б ж а р а ё н ди р .
Ишлов б еришда иложи борича
ч ак к о нл и к за р у р, ак с холда бундай ах бо ро т ла р узининг
мухим ва керакли ахамиятини йукотиши мумкин.
Б о ш к а р у в ам а л иё тид а иккиламчи а хб о рот л а рд а н хам
ф о й да ла н ил ад и. Бунда й ах боротлар шартли у з г ар м ай ди
ган ва узг арувчи ахб орся л ар га берилган дастур асосида
ишл ов бери лмасл и ги н атижасида юзаг а келади ва улар
б о ш к а р у в ж а р а ё н и хамда к а р о рл а р
ка бул килиш учун
а н ч а етук ва мухим ахборот хисобланади.
Корхонанинг б ошк а ри ш учун з а р у р булган барча
турдаги а х б о р о т л а р мажмуи ахборот тизимини вужудг а
к е лт ира д и . Б о шк ар у в ва ахборот тизимлари бошкарувнинг
хар к а н д а й боскичида бир бутун булиб ф а о л и я т курсата-
ди. А м м о улар узининг вазифаси ва таркиби билан хар
хилдир. Мисол учун б ошка рув
тизими и шл аб чикаришнинг
х а ж м и г а , унинг техник д а р а ж а с и г а ва т а р м о к турига
к а р а б хар хил булиши мумкин. Ахборот тизими эса
т а р к и б и буйича хамма вакт бир хил булиб колади ва и ш
л а б ч и к а р и ш хажмининг хар хил були ши д ан катъи назар,
у а х б о р о т туплаш, уни жу н а т и ш ва
ишлов бериш
ж а р а ё н л а р и д а н иборат булади.
И ш л а б чикариш х а к м и н и н г ошиши, корхонанинг ички
ва т а ш к и ишлаб чикариш хамда а л ок а л а ри ни нг кенгай-
иши к а р о р кабул килиш ва буйрук т а й ё р л а ш д а н олдин
инсон узлаштириши зарур булган ахборот х а жми ни жуда
к уп ай ти ри б юборади.
Do'stlaringiz bilan baham: