Корхона тушунчасини изоҳлаб беринг

ошириш, лавозими бўйича юқори поғонага кўтариш, ҳақ тўлаш 
шароитларини тушунтириш, қулай муҳим муҳит яратиш. 
36. 
Меҳнатга ҳақ тўлаш усуллари. 
Вақтбай, ишбай, аккорд 
37. 
Номинал иш ҳақи ва реал иш ҳақи нима? 
Номинал – бажарилган иш миқдори ва сифатига тўланадиган ҳақ, реал – 
номинал иш ҳақига сотиб олиш мумкин бўлган товар ва хизматлар. 
38. 
Меҳнатга ҳақ тўлашнинг аккорд усули нима? 
Ишбай хақ тўлашнинг бир тури бўлиб, муддати аввалдан кўрсатилган ҳолда 
баҳоланади. 
39. 
Ишлаб чиқариш харажатлари тушунчаси ва унинг моҳияти. 
И/ч ҳаражатлари маҳсулот и/ч учун керак бўладиган хомашё, ёқилғи, 
энергия, иш кучи ва бошқа сарф харажатларни кўрсатиб, маҳсулотни 
таннархини кўрсатади. Яъни, маҳсулотни и/ч корхонага қанчага тушганини 
кўрсатади. Моҳияти: Ҳаражат бўлмаса и/ч дан ҳеч қандай натижа 
ололмаймиз. 
40. 
Бошқа харажатлар таркибига нималар киради? 
Корхона мулкини мажбурий суғурталаш, чиқиндилар учун тўловлар, ҳодимни 
ўқитиб малакасини ошириш тўловлар, танлов эълон қилиш учун қилинган 
харажатлар, 
рационализаторлик 
таклифи 
учун, 
банк 
хизматидан 
фойдаланилганлик учун кетган харажатлар, АФ ни ижарага олганлик учун 
кетган харажатлар, командировочный харажатлар, статистика ҳисоблаш 

---

марказларидан фойдаланганлик учун кетган тўловлар, корхонани қўриқлаш 
ва ёнғин муассасига топширган бўлсак, уларга тўланадиган тўловлар. 
41. 
Ўзгарувчан харажатлар деб нимага айтилади? 
Маҳсулот и/ч ҳажмига тўғри пропорционал бўлган ҳаражатларга айтилади. 
И/ч ҳажми ошса, ҳаражатлар ҳам ошади.
42. 
Маҳсулот таннархини ташкил этувчи харажатлар қайсилар? 
Амортизация, бошқа ҳаражатлар, иш ҳақи ҳаражатлари, моддий ва 
ижтимоий ҳаражатлар. 
43. 
Таннархни пасайтириш манбалари ва омиллари. 
Сарфланадиган 
хомашё, 
ёқилғи, 
энергия, 
иш 
кучилардан 
оқилона 
фойдаланиш, ноишлаб чиқариш ҳаражатларини камайтириш, корхона пеня 
(жарима) тўлашини олдини олиш, бошқарув ҳаражатларни камайтириш, 
фан-техника тараққиёти ютуқларидан фойдаланиш керак, корхонани 
рационал жойлаштириш керак. 
44. 
Маҳсулот таннархини ташкил этувчи моддий харажатлар қайсилар? 
Хомашё, ёқилғи, энергия, бутловчи қисмлар, ярим тайёр маҳсулотлар, ўров 
материаллари, қадоқлаш материаллари, эҳтиёт қисмлари, эгаси маълум 
бўлмаган пайтдаги йўқотишлар. 
45. 
Маҳсулот таннархини ташкил этувчи иш ҳақи харажатлари қайсилар? 
Бажарилган иш учун тўланадиган ҳақ, лавозим маошлари, мукофот пуллари, 
Отпускной пуллари, натурал тўловлар, озиқ-овқат, айрим тармоқ 
ҳодимларига бериладиган кийим-кечак ва коммунал тўловлар, штатлар 
қисқариши туфайли тўланадиган маблағлар. 
46. 
Маҳсулот таннархини ташкил этувчи амортизатция харажатлари нима
? 
47. 
Ишлаб чиқариш харажатлари тушунчаси ва унинг моҳияти. 
48. 
Бошқа харажатлар таркибига нималар киради? 
49. 
Ўзгарувчан харажатлар деб нимага айтилади? 
50. 
Маҳсулот таннархини ташкил этувчи харажатлар қайсилар? 
51. 
Таннархни пасайтириш манбалари ва омиллари. 
52. 
Маҳсулот таннархини ташкил этувчи моддий харажатлар қайсилар? 
53. 
Маҳсулот таннархини ташкил этувчи иш ҳақи харажатлари қайсилар? 
54. 
Маҳсулот таннархини ташкил этувчи амортизатция харажатлари нима
?